Ըստ Հայրիկյանի կուսակցությունները կամ ծախված են, կամ ապուշ, իսկ «դեղնակտուցիկները»՝ վտանգավոր ճանապարհի վրա են. «Փաստ»
Politics
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ազգային քաղաքական գործիչ Պարույր Հայրիկյանը թեև կարծում է, որ ամենագլխավոր կեղծարարության հիմքը ոչ թե երեկ է դրվել, այլ 1990–ի ՀՀ Գերագույն խորհրդի նախագահի ընտրությունների ժամանակ, բայց այսօր էլ ուշ չէ, կարելի է պայքարել ու վերացնել կեղծարարության հիմքերը:
«Երբ Հայաստանի անկախացումից հետո, երկրում տեղի ունեցող առաջին ժողովրդավարական ընտրությունների ժամանակ, այն կայացած համարվեց ԳԽ նախագահի երկու թեկնածուներից մեկի բացակայության պայմաններում, ապա դրանից հետո համարել, որ մեր երկրում երբևէ ժողովրդավարական ընտրություններ են կայացել, պարզապես միամտություն կլինի: Այդ պահից սկսած Լևոն Տեր–Պետրոսյանի վարկանիշն ինձ համար զրո դարձավ, բայց այս իրավիճակում նույնպես մենք չպետք է գլուխներս կորցնենք: Եվ ինչպես սովետի օրոք ես գտա ԽՍՀՄ–ի կազմից դուրս գալու հնարավորությունը, հիմա էլ պետք է կեղծիքներով ընդունված այս Սահմանադրության պայմաններում նույնպես գտնել մարդու իրավունքները բարձրագույն կետում պահելու հնարավորությունը: Եվ պետք է հիշել, որ ամենակարևորը պետք է լինի երկրում մարդու իրավունքների հարցում առաջընթաց ապահովելը, ուրիշ ոչինչ»,– ասաց Պ. Հայրիկյանը:
Խոսելով խորհրդարանական ընտրությունների վերաբերյալ միջազգային դիտորդների գնահատականների մասին, նա նշեց, որ արևմտյան դիտորդները երբեմն առաջնորդվում են տվյալ երկրում առկա իրավիճակով և երբ տեսնում են, որ ընտրողների զանգվածը դարձել է մի խումբ խամաճիկներին ղեկավարող քրեաօլիգարխիկ տարրերի կամակատարը, ապա ժողովրդի փոխարեն իրենք չեն կարող գալ ու ժողովրդավարությանն առնչվող հարցեր լուծել տվյալ երկրում:
«Սպառնալիքներով, ընտրակաշառքով անցկացված ընտրությունները երկարաժամկետ կտրվածքով ազդում են մարդկային զանգվածների վրա և բարոյապես կոտրում են նրանց կամքը: Եվ եթե ժողովրդի հիմնական մասին հաջողվում է համոզել, որ իրենց ընտրությունից ոչինչ էլ կախված չէ, այդ դեպքերում էլ հետընտրական զարգացումներ սովորաբար չեն լինում, ինչպես մեզ մոտ եղավ»,– ասաց քաղաքական գործիչը:
ԱԻՄ առաջնորդի կարծիքով հանրությունը չէր գնա նաև այն պոռոտախոս ու նորաթուխ քաղաքական միավորումների հետևից, ովքեր հավաքելով մի քանի տոկոս, համարեցին, որ ընտրություններում հաղթել են: Ստեղծված ներքաղաքական ճգնաժամից դուրս գալու համար քաղաքական կուսակցությունները պետք է երկու հիմնական ճանապարհով գնան: Կա՛մ պետք է նրանք կարողանան ռազմավարական խնդիր լուծել, կամ պետք է ողջախոհություն ունենան, համախմբվեն և ձգտեն համակարգային փոփոխության հասնելով մարդու իրավունքները մինչև ամենաբարձր կետը բարձրացնել:
Պարույր Հայրիկյանը ցանկանում է երկրորդ «ուղղությունը» զարգացնել և իշխանություններին ու հանրությանը ցույց տալ, որ Ընտրական օրենսգիրքը, որով տեղի են ունեցել այս ընտրությունները, հակասում է Սահմանադրությամբ ընդունված երկու հիմնական դրույթներին: Նրա կարծիքով լավ աշխատելու դեպքում, չի բացառվում, որ այն նաև հետընտրական պայքարի վերաճի:
«Խորհրդարանը պետք է լինի ներկայացուցչական և պատգամավորները պետք է 100 տոկոս համամասնական ընտրական համակարգով ընտրված լինեն: Այս երկու դրույթն էլ այսօր խախտված է: Մենք մտածում ենք, որ մեր նախաձեռնությունն իրականացնելը թեև հեշտ չի լինելու, սակայն հարկավոր է այս խախտումը վերացնելու համար պայքարել: Բացի այդ, չի կարող ընտրական համակարգում բոնուսների համակարգ լինել: Եվ եթե որևէ կուսակցություն ստանում է նույնիսկ 2 տոկոս, ապա պետք է այդքանով ներկայացված լինի խորհրդարանում: Դա է Սահմանադրությունում գրված, որին հակասում է Ընտրական օրենսգիրքը»,– ասում է Պ. Հայրիկյանը:
Եթե այսօր խոսում ենք հայաստանյան ներքաղաքական իրավիճակի մասին, ըստ նրա նախևառաջ և որպես պատմական դառը իրողություն, հարկավոր է արձանագրել, որ Հայաստանը ապրում է առանց այլընտրանքային քննարկման ենթարկված ու կեղծիքներով ընդունված Սահմանադրության պայմաններում: Եվ այս դեպքում պետք է որ բոլոր քաղաքական ուժերի գլխավոր խնդիրը մարդու իրավունքների պաշտպանությունը և նույն այդ սահմանադրությամբ ժողովրդի կամքով իշխանությունների առջև սահման դնելը լինի: Բայց եթե գլխավոր խնդիր թողած, քաղաքական ուժերն այլ բանով են զբաղվում, ապա Հայրիկյանի կարծիքով դառնում են ժամանակավրեպ:
«Եվ ամենևին էլ պարտադիր չէ, որ բոլորը եսակենտրոն սրիկաներ լինեն և կուսակցությունները ընկալեն որպես սեփական քաղաքական և տնտեսական նպատակներին հասնելու միջոց: Նրանց կողքին կան նաև միամիտներ, դեղնակտուցիկներ և բթամիտներ, որոնք նաև վտանգավոր են: Բայց իմ կարծիքով բոլոր հարցերը կարելի է դնել մի կողմ և ասել, որ կա այսպիսի հարց, որը լինելու է նաև վաղը: Իմ փորձը, տեսածը, անցած ճանապարհը ավելին է, քան բոլորինը միասին վերցրած և եթե քաղաքական գործիչներն ուզում են ինչ–որ բան անել, ապա պետք է հաշվի առնեն նաև իմ դիտարկումները»,– ասում է Պ. Հայրիկյանը:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
