«Իմ քայլը» դաշինքին «սոսնձող» միակ գործոնը վարչապետի բարձր լեգիտիմությունն է. ի՞նչ կլինի, երբ նրա վարկանիշն ընկնի. «Փաստ»
Քաղաքական«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ազգային ժողովի պատգամավորների մանդատների հանձնման արարողությունն ու նոր խորհրդարանի առաջին նիստն արդեն իրողություն են: Այս երկու իրադարձություններից հետո նոր ԱԺ–ի շուրջ արդեն ուրվագծվում են հեռանկարներն ու մարտահրավերները:
Քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալ յանի դիտարկմամբ՝ խորհրդարանն այսօր իր առաջ մեծ մարտահրավեր ունի:
«Կառավարման քրեաօլիգարխիկ համակարգի հետ հեռացվեց նաև այդ կառավարման համակարգին բնորոշ էությունը: Հիմա թիվ մեկ մարտահրավերը Հայաստանում իրավական, ժողովրդավարական պետություն կառուցելն է: Դա պետք է կառուցել համապատասխան օրենքներով և, ինչու չէ, նաև Սահմանադրության մեջ փոփոխություններ կատարելով, որովհետև քրեաօլիգարխիկ համակարգի համար ստեղծվել էր կառավարման որոշակի ձև, որին համապատասխանեցվել էր նաև իրավական դաշտը: Այնպիսի երկիր պետք է կառուցել, որ այլևս նոր թավշյա հեղափոխություն իրականացնելու կարիք չլինի»,–մեզ հետ զրույցում ասաց քաղտեխնոլոգը:
Արմեն Բադալ յանի խոսքով, առաջինը պետք է հրաժարվել սուպերվարչապետի ինստիտուտից. «Վարչապետին առընթեր ոստիկանությունն ու ՊԵԿ–ը պետք է դարձնել նախարարություններ: Այս երկու կառույցներն այժմ հաշվետու են ընտրություններին մասնակցածների 70 տոկոսի վստահությունը վայելող ուժի ղեկավարին, բայց ամբողջովին պետք է հաշվետու լինեն հասարակությանը, հասարակության մնացած 30 տոկոսին ևս: Սա կլինի մեսիջ հետևյալ առումով. այս իշխանություններն արդյոք շարժվո՞ւմ են ժողովրդավարության ուղղությամբ, թե՞ ոչ: Եթե սա տեղի չունենա, և Հայաստանում իրավական, ժողովրդավարական պետություն կառուցելու մարտահրավերը չլուծվի, դժվար է ասել՝ ինչ կլինի, բայց հուսախաբությունը շատ մեծ կլինի: Դա կարող է հանգեցնել արտագաղթի կտրուկ աճի, որովհետև հասարակության մի մասի մոտ կամրապնդվի այն տեսակետը, որ այս ամենն ընդամենը աթոռակռիվ էր, և ոչ ավելին»:
Ինչ վերաբերում է պատասխանատվության ամենամեծ չափաբաժինն ունեցող քաղաքական թիմին, քաղտեխնոլոգը նախ ընդգծեց.
««Իմ քայլ» դաշինքը լիդերային է: Նրան միավորող, «սոսնձող» միակ գործոնը վարչապետի բարձր լեգիտիմությունն է և բարձր հեղինակությունը: Այդ երկու գործոնն է միացնում դաշինքին, որովհետև այն քաղաքական դիրքորոշում չհայտնած ուժ է: Բացառությամբ մեկ–երկուսի, ամբողջությամբ վերցված այդ դաշինքն ինչ–որ քաղաքական հստակ դիրքորոշումներ չի հայտնել երկրի տարբեր հարցերի ու ոլորտների վերաբերյալ: Դաշինքը գաղափարա–քաղաքական միավորող ընդհանրություն չունի, միավորող միակ գործոնները, ինչպես արդեն նշեցի, վարչապետի լեգիտիմությունն ու բարձր վարկանիշն են: Երբ այդ վարկանիշը սկսի կամաց–կամաց ընկնել, չի բացառվում, որ եթե այդ ընթացքում դաշինքին չհաջողվի քաղաքական ընդհանրություն ձեռք բերել, ապա դաշինքի ներսում առանձին ճյուղեր, խմբավորումներ առաջանան: Դրանցից յուրաքանչյուրը Հայաստանի ապագայի մասին կունենա իր պատկերացումը: Եթե այս ընթացքում նրանք ձեռք չբերեն քաղաքական դիմապատկեր, ապա նշված հանգամանքը հետագայում կարող է բերել պառակտման: Այս պահի դրությամբ քաղաքական դիմապատկեր ձեռք բերելու կարիքը չկա, որովհետև վարչապետի բարձր վարկանիշը նրանց «սոսնձում» է, բայց բարձր վարկանիշը միշտ չի լինելու, միանշանակ իջնելու է: Հաշվի առնելով սա՝ պայմանականորեն վաղվանից նրանք պետք է սկսեն քաղաքական դիմապատկեր ձեռք բերել: Հակառակ դեպքում իրենց մեջ տարբեր խմբավորումներ են ի հայտ գալու: Պարտադիր չէ, որ առաջին փուլում այդ խմբերը բաժանվեն, բայց շատ հնարավոր է, որ որոշ ժամանակ հետո նրանց մեջ սկսեն ի հայտ գալ ներքին հակասություններ: Իսկ հետագայում չի բացառվում, որ նշվածը հանգեցնի նոր քաղաքական ուժերի ստեղծմանը»:
Արմեն Բադալ յանը կարծում է, որ թիմի ներսում խմբերի առաջացման հանգամանքը միանշանակ կխանգարի իրականացնել սպասվելիք բարեփոխումները:
«Բարեփոխումները քաղաքական գործընթաց են, որոնք որոշակի ուղղվածություն ունեն: Եթե դաշինքը պատկերացում չունի, թե քաղաքական ինչպիսի բարեփոխումներ պետք է տեղի ունենան և դրանք իրենցից ինչ են ներկայացնում, բնականաբար, դա խանգարող հանգամանք կլինի: Իսկ բարեփոխումներ կարող ես իրականացնել, եթե քաղաքական ուժը մեկ ուղղությամբ է շարժվում: Բացի այդ, նախ պետք է ֆիքսել, թե որ բարեփոխումն ես ուզում իրականացնել, և բոլորն այդ ուղղությամբ պետք է գնան:
Իսկ ցանկացած բարեփոխում կարող է մի քանի տարբերակ ունենալ, որոնք կարող են հակասել միմյանց: Բայց չէ՞ որ դաշինքը պետք է միասնական պատկերացում ունենա, թե այս կամ այն բարեփոխման որ տարբերակին է կողմնակից և ըստ այդմ էլ շարժվի: Դրա համար քաղաքական մեկ ընդհանուր դիմապատկեր, ուղղվածություն ու նպատակ է պետք: Տարբեր ուղղություններ կան, ի դեպ, նաև արտաքին քաղաքականության առումով: Ռուսամետություն, արևմտամետություն, բազմավեկտորություն և այլն: Պետք է իմանաս, թե քաղաքական ո՞ր ուղղությամբ ես ուզում առաջնորդվել: Բնականաբար, եթե մեկ քաղաքական պատկեր չունես, միանշանակ է, որ խմբում ընդգրկված յուրաքանչյուրը կարող է իր պատկերացումն ունենալ: Իսկ որ 88 հոգուց բաղկացած խմբակցության մեջ տարբեր մարդիկ տարբեր շահ ունեն, դա միանշանակ է: Եթե ընդհանուր շահ չլինի, սկսելու են իշխել խմբակային շահերը: Սա աքսիոմա է»,–նշեց նա:
Ինչ վերաբերում է «երիտասարդ խորհրդարան» որակումը ստացած ԱԺ–ին, քաղտեխնոլոգն ընդգծեց, որ կարևորն այն չէ, երիտասարդ են, թե՝ ոչ. «Կարևորն այն է, թե ցանկություն ունե՞ն երկրում ժողովրդավարական կարգեր հաստատել, թե՞ չունեն: Իսկ եթե ցանկություն ունեն, ապա պատկերացում ունե՞ն՝ ինչպես, կամ ի վիճակի՞ են: Բազմաթիվ հարցեր կան: Եթե երիտասարդ լինելով՝ այդ ուղղությամբ կարողանան աշխատել, ապա որևէ խնդիր չկա երիտասարդ լինելու մեջ: Կարևորն այն է, թե ինչ պատկերացում ունեն երկրի ապագայի վերաբերյալ»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում