Վեց ամիս հետո կարելի էր բավականին գումար հետ բերել պետբյուջե և խուսափել նոր հարկատեսակ մտցնելուց. «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Կասեցում» քաղաքացիական նախաձեռնության համակարգող Սամսոն Գրիգորյանը դեմ է, որ 5% շաքար պարունակող հյութերի ակցիզային հարկը բարձրանա: Նրա կարծիքով, այն կհարվածի տեղական արտադրողի գրպանին: Ինչ վերաբերում է Հայաստանում նման ըմպելիքներ արտադրող խոշոր ընկերություններին, ապա, ըստ նրա, ակցիզային հարկի բարձրացումից նրանք չեն տուժի, քանի որ հիմնականում գերշահույթով են աշխատում, բայց տեղական փոքր ընկերությունները կարող են լրացուցիչ խնդիրների առջև կանգնել և անգամ փակվել:
«Այդ ամենի պատճառով փոքր ընկերությունները խոշորների հետ մրցակցելու դժվարություններ կունենան: Այսինքն, 5% շաքար պարունակող հյութերի ակցիզային հարկը բարձրացնելով՝ միանշանակ է, որ չենք կարողանալու խնդիր լուծել, քանի որ այն մրցակցության դաշտում լուրջ լարվածություն կառաջացնի: Եվ չի բացառվում, որ շատ ընկերություններ պարզապես այդ լարվածությանը չդիմանան»,– ասաց Ս. Գրիգորյանը:
Խոսքը բոլոր տեսակի հյութեր արտադրող ընկերություններին է վերաբերում, որոնք բնական, ոչ գազավորված կամ գազավորված ըմպելիքներ են արտադրում, որոնք 5% և ավելի շաքար են պարունակում: Թե ինչպես է այս շեմը սահմանվել, նախաձեռնության համակարգողը չգիտի, բայցև կարծում է, որ տոկոսային շեմը սահմանելիս կարելի էր հաշվի առնել տեղական արտադրողի կարծիքը:
«Յուրաքանչյուր անգամ այս կամ այն հարկատեսակի բարձրացումը տնտեսվարողի շահերից չի բխում: Ես չեմ կարծում, որ անընդհատ հարկ բարձրացնելը տնտեսության վրա դրական ազդեցություն է ունենում: Եվ ցանկացած նման պարագայում տնտեսական աշխուժության տեմպերը ոչ թե ավելանում են, այլ նվազում, ինչը շատ վատ է: Իմ կարծիքով, տնտեսական խնդիրները հարկերը բարձրացնելով լուծելը սխալ ուղղություն է: Թեև իշխանություններն ակցիզավորման ենթակա ապրանքների ցանկի ընդլայնումը բացատրում են եկամտահարկի տոկոսադրույքի իջեցմամբ, սակայն ես կարծում եմ, որ ճիշտ կլիներ, որ ոչ թե այս ճանապարհով գնային, այլ ծախսերի նվազեցման, քանի որ վերջին տասը տարում անընդհատ հարկեր են բարձրացվում, բայց ծախսերը չեն կրճատվում: Հարկ բարձրացնելու փոխարեն պետք է փորձենք պետական ծախսերը նվազեցնել, քանի որ ամեն անգամ հարկ բարձրացնելով ոչ թե խնդիր ենք լուծում, այլ ընդհակառակը՝ խնդիրներ ենք առաջացնում տնտեսվարողների համար»,– ասաց Ս. Գրիգորյանը:
Պետական ծախսերը նվազեցնել ասելով, նախաձեռնության համակարգողը նկատի ունի պետական ճոխ գնումները, որոնք սովորաբար ուռճացված են լինում: Ինչ վերաբերում է տարիներ շարունակ գնումների գործընթացը կոռուպցիոն սխեմաներով իրականացնելուն, որոնք ներկայում կարծես թե կարգավորվել են, ապա ստացվում է, որ խնայված գումարներ նույնպես պետք է լինեն, որոնք կարելի է ավելի արդյունավետ օգտագործել:
«Հիմա այս ամեն ինչը կարգավորվել է, այսինքն, պետությունն այս ընթացքում պետք է ունենար որոշակի տնտեսումներ: Եվ ես հույս ունեի, որ այդ տնտեսումների հաշվին հարկերը կհամահարթեցվեն, ոչ թե կբարձրացվեն: Ինչ վերաբերում է երկրի ստանձնած պարտավորություններին, օրինակ՝ 7 միլիարդ արտաքին պարտքին, ապա այն ևս կուտակվել է ոչ էֆեկտիվ ծախսեր իրականացնելու արդյունքում, այսինքն՝ փոշիացվել է: Եվ կան մարդիկ, որոնք այդ գումարների համար պատասխանատու են: Մենք ունենք ազգային անվտանգության ծառայություն և ոստիկանություն, որոնք պետք է նման մարդկանց պատասխանատվության կանչեն և այդ գումարները հետ բերեն: Այսինքն, եթե վեց ամիս հետո այս հարկատեսակը մտնելու է, ապա իրավապահ համակարգի արդյունավետ աշխատանքի դեպքում վեց ամիս հետո կարելի էր բավականին գումար հետ բերել պետբյուջե և խուսափել նոր հարկատեսակ մտցնելուց»,– ասաց Ս. Գրիգորյանը:
Խոսելով եկամտահարկի նվազեցմանը զուգահեռ ակցիզային հարկման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնելու և այդ թվաբանության վերջնարդյունքում ստացվող դրական կամ բացասական հաշվարկների մասին՝ Ս. Գրիգորյանն ասաց, որ այս պահի դրությամբ իրենք դեռ որևէ ահազանգ չեն ստացել տնտեսվարողների կողմից:
«Չեմ կարծում, որ այն, ինչ այսօր ասվում է, վերջնականապես որոշված է և այլ փոփոխության չի ենթարկվի: Հույս ունեմ, որ որոշակի ժամանակ անց կառավարությունն այլ լուծումներ կգտնի: Ամեն դեպքում պետք է հաշվի առնել, որ ինչպես ցանկացած ձեռնարկատեր, այնպես էլ կառավարությունը ապրող օրգանիզմ է և ժամանակի ընթացքում փոփոխություններ կլինեն, բայց, մեր կարծիքով, պետք է այնպիսի քայլեր ձեռնարկել, որպեսզի դրանց պատճառով տնտեսվարողին և տնտեսությանը վնաս չհասցվի: Տնտեսության մեջ պետք է որոշակի պահպանողականություն ցուցաբերվի, որպեսզի ապագայի հանդեպ համոզմունքներ ձևավորվեն: Չի կարելի հարկային դաշտում արագ–արագ փոփոխություններ անել, հարկավոր է ժամանակ տրամադրել, որպեսզի տնտեսվարողը նույնպես մտածելու, իր եկամուտները հաշվարկելու և վերաբաշխելու հնարավորություն ունենա»,– ասաց Ս.Գրիգորյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում