Հայկական զորախումբ Սիրիայում. ռուսական կողմին դուր գալու հակասական հետևանքը.«Փաստ»
Վերլուծական
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Սիրիա զորախումբ ուղարկելու շուրջ ակտիվ քննարկումները շարունակվում են՝ հաշվի առնելով ոչ միայն խնդրի միջազգային նրբերանգները, այլև պաշտոնական հավաստիացումների և պարզաբանումների հակասականությունը: Մի կողմից հայտարարվում է, որ մեկնել է ոչ թե զորախումբ, այլ մասնագետների խումբ, մեկ այլ կողմից հայտարարվում է, որ այդ որոշումը կայացվել է Հայաստանի և Սիրիայի միջև եղած համագործակցության պայմանագրի շրջանակներում, որը կնքվել է 2001թ.–ին, բայց չի նշվում, որ այդ համագործակցությունը ռազմատեխնիկական է: Սիրիական կողմի հետ համապատասխան փաստաթուղթը նշվում է, որպեսզի ստվերվի ռուսական կողմի հետ հայկական զորախմբի առնչության փաստը, իսկ այդ փաստը մեկնաբանվում է կիսատ. ռուսական կողմին վերագրվում են բացառապես լոգիստիկ գործառույթներ: Անհասկանալի է նաև, որ հայկական զորախումբ երկրից դուրս մեկնում է առանց կառավարության համապատասխան որոշման՝ պատասխանատվությունը գցելով ՊՆ–ի վրա, ինչպես նաև առանց համապատասխան խորհրդարանական քննարկումների:
Այսինքն, վերոնշյալ փաստերի համադրումից ակնհայտ է, որ առնվազն առկա է որոշակի տեխնիկական անփութություն, իսկ ավելի իրատեսական հայացքի դեպքում տեսնում ենք, որ ռուսական կողմին անհապաղ դուր գալու ջանքերի արդյունքում կա որոշակի հակասականություն հնչող հայտարարություններում:
Այս հակասականությունն ավելի է սրվում, եթե նկատի ունենանք, թե ինչպես ժամանակին հակառուսական դիրքավորվող շրջանակներ հիմա ակտիվորեն գովերգում են Սիրիա զորախումբ ուղարկելու որոշումը: Խոսքը այն նույն շրջանակների մասին է, որոնք ժամանակին պատրաստ էին աղմուկ բարձրացնել ու այդ աղմուկը ամիսներով չդադարեցնել, եթե Հայաստանը որոշեր չմասնակցել ՆԱՏՕ–ի որևէ զորավարժության:
Ինչևէ: Զորախմբի գործուղումն արդեն կայացած փաստ է: Խնդրի սկանդալայնությունը որոշակիորեն մեղմվում է՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Հայաստանը Սիրիայի հետ ունեցել է ավանդական բարեկամական հարաբերություններ: Սա ներքին լսարանի համար համոզիչ փաստարկ է: Սակայն արտաքին լսարանի համար ռուսական լոգիստիկայով, իսկ մեծ հաշվով ռուսական հովանու ներքո և ռուսական նախաձեռնությամբ հայկական զորախումբը դիտվելու է որպես արտաքին քաղաքական կուրսի փոփոխության հստակ ազդակ:
Ազդակն, իհարկե, նոր չէ: Նախորդ իշխանությունն էլ էր նմանատիպ ազդակներ տալիս, ու դրանց հիմքում կրկին ռուսական կողմին դուր գալու հանգամանքն էր: Պարզապես նախկինում այդ ազդակները մեկնաբանվում էին որպես լեգիտիմության դեֆիցիտից բխող քայլեր: Այժմ, երբ լեգիտիմության հարցը քննարկումներից դուրս է, հարց է ծագում՝ որն է նման պրոռուսական ակտիվ քաղաքական կուրսի իմաստը: Պաշտոնապես հայտարարվում է, թե սրանով հայ–ռուսական հարաբերությունները բարձրացվում են նոր մակարդակի: Թե ինչպես են այդ հարաբերությունները բարձրանալու նոր մակարդակի Սիրիայում, որտեղ բոլորը պատերազմում են բոլորի դեմ, ու կոնֆլիկտի լուծման հեռանկարները գնալով մշուշոտ են դառնում, դժվար է ասել: Դժվար է նաև ասել, թե բացի սիմվոլիկ ներկայությունից, ինչ ենք մենք կարողանալու անել նույն Սիրիայում: Կամ ինչ կարող էինք անել, բայց չէինք անում ու հիմա ստիպված ենք անել, բայց ռուսական նախաձեռնության ներքո:
Հայ–ռուսական բազմաշերտ հարաբերությունների վերանայումը, փաստորեն, սկսվել է ռուսական կողմին ամեն գնով դուր գալու և հանուն դրա հապճեպ, հակասական ընթացակարգերով որոշումներ կայացնելով:
Մեծ հաշվով, այս փնթիությունն ու որոշման քաղաքական մոտիվը հուշում են, որ լեգիտիմության գործոնը փաստորեն չի օգնում ու չի դառնում երկնքից մանանա, ինչպես ներկայացվում էր նախկինում:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
