Այս տեսությունն օգտագործելով ցանկացած աբսուրդ միտք սկզբում ընդունելի են դարձնում, հետո վերածում են նորմալ երևույթի
ՀարցազրույցԻնչքան էլ քարոզվում է, թե առաջադեմ եվրոպական երկրներում շատ երևույթներ վաղուց իրենց կյանքի անբաժանելի մասն են դարձել, սակայն, պարզվում է, որ Իտալիայում, Հունաստանում, նույնիսկ՝ Ֆրանսիայում, ամեն ինչ չէ, որ հալած յուղի տեղ է ընդունվում: Ավելին, հիմա եվրոպական շատ երկրներում անհեթեթություններն այնքան են զայրացրել մարդկանց, որ դրանց դեմ գործող ռադիկալ տրամադրված խմբեր են սկսել ձևավորվել:
Հայասատան էլ լինելով մոնոէթնիկ երկիր ունի իր սովորույթները, ավանդույթները, սակայն, պարզվում է, որ այն վերացնելու համար մեզ մոտ նույնպես կիրառվում են ամերիկացի սոցիոլոգ Ժոզեֆ Օվերտոնի մշակած տեխնոլոգիաները, որոնք մասնագիտական շրջանակներում կոչվում է «Օվերտոնի պատուհան»:
Հոգեբան Սամվել Խուդոյանը Orer.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս երևույթին ասաց, որ այն սոցիալ-հոգեբանական ներգործության տեսություն է, որի կիրառմամբ հասարակության կողմից անիմաստ, աբսուրդ, անհեթեթություն որակվող և այս կամ այն մտքի հանդեպ բացասական վերաբերմունք ունեցող հասարակությանը կամաց-կամաց համոզում է, որ ամբուրդն այնքան էլ աբսուրդ չէ: Հետո տեսությունն «օգնում է», որ դրական մոտեցում դրսևորվի դրա հանդեպ ևայլն: Այսինքն, հիշյալ տեսությունը անհեթեությունը ընդունելի դարձնելու տեխնոլոգիաներից բաղկացած շղթա է, որն օգտագործվում է շատ երկրներում:
«Դրա կիրառման միջոցով ցանկացած ծայրահեղ միտք ժամանակի ընթացքում դառնում է ընդունելի և նորմալ: Այն մշակվել է 90-ական թվականներից և կամաց-կամաց ներդրվել է տարբեր երկրներում: Սկզբում ընտրվում է աբսուրդ համարվող միտքը, հետո այդ մասին «հետազոտությունների» արդյուքներ են սկսում հրապարակվել, կամաց-կամաց հասարակությանը սկսում են համոզել, որ այն այդքան էլ վատը չէ, հետո սկսում են տեղեկություններ տարածել, որ այն ժամանակակից է, հայտնի մարդկանց օրինակներ է բերվում, հաջողության պատմություններ հորինվում ևայլն: Հաջորդ քայլով հասարակությանը պայմանականորեն թե բաժանում են բարձր և ցածր զարգացվածության աստիճան ունեցողների, հետո ընտրվում են հերոսներ և նրանց շուրջ են կառուցում իրենց քարոզչությունը և այլն: Այսինքն, մարդը կամաց-կամաց մոտենում է այդ պատուհանին, մտնում է դրանով և սկսում է առաջ շարժվել»,- ասաց Ս. Խուդոյանը:
Այս սխեմայով, մի մասն ամբողջապես ընդունում է ցանկացած ծայրահեղական միտք և դրա միջոցով իրեն համարում է ժամանակակից, իսկ միմասն էլ մերժում է, բայց նրանց էլ օրենքներով են ստիպում լուռ մնալ: Եվ այդպես, ցանկացած աբսուրդ միտք կամ երևույթ հնարավոր է դառնում ընդունելի դարձնել և մեծացնել այն ընդունողների բանակը:
«Այս ճանապարհով ցանկացած բան կարելի է ընդունելի դարձնել, քանի որ այդ ճանապարհին օգտագործվում են պրոպագանդայի բոլոր միջոցները: Օրինակ, եթե ասում են, որ հետազոտությունները ցույց են տվել, և որևէ միտք են շարադրում, ապա շատերը չեն էլ գիտակցում, որ, սովորաբար, նման հետազոտություն սովորաբար չի էլ լինում: Պարզապես, այդպես են մատուցում, որ ավելի ընդունելի լինի, բայց ինչպե՞ս կարող է նորմայից շեղվածությունը նորմալ լինել: Այսինքն, այս տեսությունն օգտագործելով ցանկացած աբսուրդ միտք սկզբում ընդունելի են դարձնում, հետո վերածում են նորմալ երևույթի»,- ասաց Ս. Խուդոյանը:
Ուշագրավ է , որ ցանկացած աբսուրդ միտք ընդունող կամ կրող անհատ հետագայում վերածվում է պրոպագանդող մեքենայի, հատկապես, երբ բռնության է ենթարկվում հասարիակության մյուս անդամների կողմից:
«Օրինակ, երբ հոգեբան են սպանում, հոգեբանները ոչ թե դուրս են գալիս փողոց և սկսում են ինչ-որ բան աղաղակել, այլ սպասում են, որ իրավապահ մարմինները դրան գնահատական տան, իսկ այս կամ այն ծայրահեղական միտք ընդունողների հանդեպ բռնությունը դառնում է միջազգայնորեն քննարկվող երևույթ:
Պատկերացրեք ինչ կլիներ, եթե մեր կոլեգային սպանելուց հետո, որի արդյունքում, իսկապես, մարդու իրավունքներ էին խախտվել՝ կյանքի և ապրելու իրավունքը, բոլոր հոգեբանները դուրս գային փողոց և հայտարարեին, թե իրենց իրավուքները խախտվել են: Բայց հո այդպե՞ս չէ: Ի դեպ, ներկայում կամաց-կամաց աշխատանքներ են իրականացվում, որպեսզի պեդոֆիլիան, կանիբալիզմը ևս ընդունելի դառնան:
Նշեմ նաև, որ այդ տեսությունը ոչ բոլոր հասարակությունների պարագայում է աշխատում: Կան ազգեր, որոնք աբսուրդներ չեն ընդունում և նման բաները բունտի են վերածում: Այդ է պատճառը, որ այսօր մուսուլմանական աշխարհը ծաղկում է, իսկ քրիստոնեկան աշխարհը անկում է ապրում, երկրները ծերանում են: Ուստի պետք է տեղեկացված լինել և չընկնել այս կամ այն պրոպագանդայի ծուղակի մեջ»,- ասաց Ս. Խուղոյանը:
Արմինե Գրիգորյան