Երևան, 27.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի համար դռները «բաց են». Պուտինի օգնական Նոր առևտրային պատերազմ. Թրամփը Չինաստանի, Մեքսիկայի և Կանադայի նկատմամբ նոր մաքսատուրքեր է սահմանելու Արևմուտքը փորձում է «գունավոր հեղափոխություն» սանձազերծել Վրաստանում. Լավրով Ադրբեջանն օկուպացրած Դադիվանքը փոխանցել է Ուդի համայնքի տնօրինությանը «Հայկական ատոմակայանի փակումն այսօր ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի օրակարգային առաջնահերթ ուղղություններից է»․ «Փաստ» Նման հայտարարությունները շատ դժվարընկալելի են․ «Փաստ» «Մա՛մ ջան, չմտածես, գալու եմ ու կյանքդ փոխեմ, ամեն ինչ լավ է լինելու». տանկիստ Հակոբ Մանթաշյանն անմահացել է հոկտեմբերի 16-ին՝ մարտնչելով Ջրականում․ «Փաստ» Իրենց ո՛չ պետությունն է հետաքրքրում, ո՛չ էլ ժողովուրդը. կարևորը իշխանությունն է ու աթոռները․ «Փաստ» Հայաստանի տնտեսության արտածին արգելակները․ «Փաստ» «Ներսում քանդում է Ռուսաստանի հետ փոխգործակցության մակարդակը ու անելու է դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ որոշակի այլընտրանք չունի»․ «Փաստ»


Ի՞նչն է կա­պում Զու­րա­բիշ­վի­լի­ին հա­յե­րի հետ

Միջազգային

eadaily.com-ը «Բարոյախոսությո՞ւն, թե՞ այլատյացություն. ինչի՞ մասին էր խոսում Զուրաբիշվիլին Սամցխե-Ջավախեթիում» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Վրաստանի գործող նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին երկօրյա այց է իրականացրել բարձրադիր լեռնային Սամցխե-Ջավախեթիի (Ջավախք-խմբ.) տարածաշրջան, որը հանդիսանում է այդտեղ մեծամասնություն կազմող հայերի կոմպակտ բնակության վայրը: Պատմականորեն ստացվել է այնպես, որ հնագույն ժամանակներից ի վեր Վրաստանը եղել է բազմազգ ու բազմամշակույթ երկիր, և այդ էթնիկ ու կրոնական բազմազանությունը ոչ միայն չի խանգարել, այլ նաև նպաստել է երկրի զարգացմանը: Նախագահի այցի ծրագիրը բավականին հագեցած էր: Սալոմե Զուրաբիշվիլին այցելել է Ախալքալաք և Նինոծմինդա շրջաններ, ծանոթացել տարածաշրջանի հայտնի ձկնաբուծարանի հետ, որտեղ նրա սեփականատեր, գործարար Արմեն Խաչատրյանը նախագահին ծանոթացրել է ձկնաբուծության նրբություններին, ապա նաև ջերմորեն հրավիրել բոլոր հյուրերին համտեսել իր աճեցրած իշխանը ու խավիարը: Ի լրումն տնտեսականի, նախագահը ուշադրություն է դարձրել նաև հոգևորին՝ այցելելով տարածաշրջանում ամենահայտնի Սուրբ Խաչ եկեղեցի, հանդիպել քահանա Տեր Եղիշե Հարությունյանի հետ և ծանոթացել դպրոցական մակարդակով տեղական կրթության գործընթացին: Տարածաշրջանի բնակիչները լավ գիտեն, թե ինչն է կապում Սալոմե Զուրաբիշվիլիին հայ ժողովրդի հետ: Ֆրանսիայում քաղաքական էմիգրանտի ընտանիքում ծնված լինելով՝ նա իր ծնողներից դեռևս երեխա ժամանակ իմացել է այն մասին, որ հայ և վրաց ժողովուրդների նախնիները` Հայոսը և Քարթլոսը, եղբայրներ են եղել: Ընտանեկան բժիշկ Ռուբեն Ավագյանը եղել է այդ ընտանիքի մտերիմ ընկերը և նրանց ծանոթացրել մեկ այլ հայի հետ: Վրաստանի նախագահի մայրը շանսոնյե Շառլ Ազնավուրի հետ պարել է դեռ այն ժամանակ, երբ մեծ շանսոնյեն դեռևս աշխարհահռչակ չէր: Նախընտրական շրջանում այցելելով Սամցխե-Ջավախեթիի տարածաշրջան՝ Զուրաբիշվիլին ասել էր այն մասին, որ Սահակաշվիլին Վրաստանի քաղաքացիություն է շնորհել մեծ թվով թուրքերի՝ այլ երկրի քաղաքացիների, սակայն չի վերականգնել սեփական երկրի հայ բնակիչների քաղաքացիությունը: Սա իրոք ճշմարտություն է, և ոչ ոք այստեղ իրավունք չունի վիրավորվելու: Նախագահի թեկնածուն խոստացել էր երկքաղաքացիություն մտցնել և ապահովել օրենքի առաջ բոլորի հավասարությունը: Պարզ է, որ այդ խոսքերի համար նրա վրա ժամանակին հարձակվեց ամբողջ «սահակաշվիլիական» ընդդիմությունը՝ հայտարարելով, որ նա հակաթուրքական ելույթներ է ունենում: Իհարկե, պետք չէ զարմանալ, որ արդյունքում Սամցխե-Ջավախեթիում Զուրաբիշվիլին մեծ առավելությամբ հաղթեց ընտրություններում: Ուրեմն, ինչու է քաղաքացիության թեման հիմա հանկարծ այդքան կարևոր դարձել: Այն, որ Վրաստանում տնտեսական վիճակը աղետալի է, բոլորը գիտեն: Կոնկրետ Սամցխե-Ջավախեթիի բնակիչների համար ժամանակին փրկություն է եղել այստեղ գտնվող ռուսական ռազմակայանը, որը շատերին էր աշխատավարձով ապահովում: Ռուսական զորքերի դուրս բերման վերաբերյալ քաղաքական որոշումը բարդ տնտեսական իրավիճակը դարձրեց աղետալի: Գործազրկությունը պատճառ դարձավ զանգվածային արտագաղթի, իսկ շատերը ստացան Ռուսաստանի կամ Հայաստանի քաղաքացիություն: Քանի որ երկքաղաքացիությունը Վրաստանում չի գործում, բոլոր այդ մարդիկ կորցրեցին իրենց վրացական քաղաքացիությունը, իսկ Զուրաբիշվիլին երկքաղաքացիություն տալու իր խոստումով նրանց հույս տվեց: Սակայն չմոռանանք, որ նախկին արտգործնախարար Զուրաբիշվիլին իր աշխատանքի արդյունքի գագաթնակետ է համարում հենց ռուսական ռազմաբազաների դուրս բերումը Վրաստանից: Ստացվում է, որ նա այժմ փորձում է ուղղել իր իսկ գործունեության արդյունքում Սամցխե-Ջավախեթիի տարածաշրջանում ստեղծված աղետալի իրավիճակը: Եվ հենց այստեղ էլ պարզվում է նախագահի այցի բուն նպատակը: Ըստ նրա, տարածաշրջանի բնակիչների համար կարևոր է վրացերենի իմացությունը, և ինքը պատասխանատու է նրա համար, որ այդ լեզուն դառնա իրոք պետական լեզու, բոլոր բնակիչների լեզուն: Ասված է շատ վառ և իմաստալից: Միայն հետաքրքիր է, թե ինչպես է դա համատեղվում ժողովրդավարական գաղափարների հետ: Ելույթ ունենալով հավաքվածների առաջ՝ Զուրաբիշվիլին հատուկ նշել է իր և պետության հանդուրժողականության մասին, քանի որ ինքը հիմա ելույթ է ունենում թարգմանչի օգնությամբ: Ըստ նրա, օրենքը փոխվելու է, և վերականգնվելու է մարդկանց վրացական քաղաքացիությունը՝ առանց այլ պետության քաղաքացիությունը կորցնելու, բայց կա մի փոքրիկ պարտադիր պայման՝ պետք է հանձնել թեսթային քննություն վրացերենի իմացությունը հաստատելու համար: Սա արդեն զարմանք է առաջացնում: Չէ՞ որ քաղաքացիություն չի շնորհվում այլ երկրի բնակչին, ընդամենը վերականգնվում է քաղաքացիությունը այն մարդկանց, ովքեր արդեն ունեցել են դա առանց քննության: Քիչ է մնում հավատանք, որ վրացական քաղաքացիություն ստացած բոլոր թուրքերը ունեն վրացերենի գերազանց իմացություն: Իսկ ինչու միայն կես քայլ կատարել: Կարելի է վերցնել ու թելադրություն գրել տալ ողջ բնակչությանը, իսկ ով երկու ստանա՝ քաղաքացիությունից զրկել: Ի վերջո, նախագահը խոստացել է, որ նա պայքարելու է հավասարության համար, բայց պարզվում է՝ ինչ-որ մեկը ավելի հավասար է, քան մյուսը: Ըստ Զուրաբիշվիլիի խոսքերի, ինքը մեծ ցանկություն ունի, որ բոլորը (Ջավախքի բնակիչները) դառնան Վրաստանի լիիրավ քաղաքացիներ, բայց դրա համար անհրաժեշտ է... այդ փոքրիկ քննությունը հանձնել, դա խորհրդանշական ժեստ է, բայց շատ բան է նշանակում: Հետաքրքիր է՝ ե՞րբ քաղաքական գործիչները կհասկանան, որ խոսքը ճնճղուկ չէ, որ թռչի գնա,և որ երբեմն լռությունը ոսկի է: Կարելի է վերցնել ու ներդնել նոր սոցիալական կարգավիճակ `«Վրաստանի ոչ լիարժեք քաղաքացի» և այն տալ ողջ տարածաշրջանի բնակչությանը: Հետո «ոչ լիարժեք լեզվից» հետո կլինեն ոչ լիարժեք ազգանուններ, իսկ հետո էլ ոչ լիարժեք ազգեր, իզուր չէ, որ Միշիկո Սահակաշվիլին ԴՆԹ թեսթ է հանձնել: Կարելի է նաև այնպես անել, որ այդ ոչ լիարժեք քաղաքացիները տարբերվեն մնացածից հագուստի վրայի հատուկ նշանով: Կարելի է որպես նշան ուղղակի վրացական այբուբենը օգտագործել: Բալթյան երկրների երիտեվրոպացիների մոտ արդեն երկար ժամանակ այդպես է, բնակչության կեսը առանց ձայնի իրավունքի է: Այսօր բոլոր երկրների քաղաքական էլիտաները կողմնորոշվում են ժողովրդավարության ուղղությամբ՝ որպես փարոս, լույս և ազատություն բերող: Իսկ գուցե նրանք չգիտեն, թե ԱՄՆ-ում որ լեզուն է պետական: Եթե չգիտեն, ապա ասենք՝ ոչ մեկը: Այնտեղ անգամ նման հասկացություն գոյություն չունի, քանի որ օրենքը սահմանում է հավասարություն բոլորի համար: Սա երևի թե այն միակ բանն է, որը կարելի է սովորել ԱՄՆից, բայց դա մեր վրացի քաղաքական գործիչներին հավանաբար չի վերաբերում:

Կամո Խաչիկյան

ՔՊ-ի հետ ամեն ինչ պարզ է, նրանք Թուրքիայի օրակարգին ծառայող վարձկաններ են, պատրաստ են ցանկացած հակապետական ակտ վավերացնելու․ «Հայաքվե»Հերոսությունը մոռացության մատնելու, հերոսության մասին դատարկ, բայց նպատակային խոսույթ ձևավորելու պատճառների մասին. փաստերովՈչ մի օգտակար գործ չանելու համար ՀՀ ԱԳՆ-ին հատկացվել է շուրջ 17 միլիարդ 63 միլիոն դրամ․ Արտակ Զաքարյան Չինական նոր հարվածը՝ Էրդողան-Ալիև-Նիկոլ եռյակին. Արմեն Աշոտյան Մեծ Բրիտանիայում կյանքից հեռացել է աշխարհի ամենատարեց տղամարդը Սա կարող է լինել իմ վերջին մրցաշրջանը «Մանչեսթեր Սիթիում». Դե Բրույնե ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի համար դռները «բաց են». Պուտինի օգնական Որսագողության դեպք՝ Խոսրովի անտառին սահմանակից տարածքում. կանխել են ռենջերները և էկոպարեկները (տեսանյութ) Նոր առևտրային պատերազմ. Թրամփը Չինաստանի, Մեքսիկայի և Կանադայի նկատմամբ նոր մաքսատուրքեր է սահմանելու Արևմուտքը փորձում է «գունավոր հեղափոխություն» սանձազերծել Վրաստանում. Լավրով Դերասանուհի Աննա Դովլաթյանի նոր ֆոտոշարքը Դատարանը հարավկորեացուն ազատազրկման է դատապարտել միտումնավոր գիրանալու և այդպիսով բանակում ծառայությունից խուսափելու համար Թրամփը միլիոնավոր դոլարներ է «առաջարկել» անծանոթ աղջկա վարսերը «գնելու» համար (տեսանյութ) Հայկական բարձրորակ ձուկն ու ձկնկիթը կարտահանվենԱդրբեջանն օկուպացրած Դադիվանքը փոխանցել է Ուդի համայնքի տնօրինությանը Մոդին Պուտինին Հնդկաստան է հրավիրել Կիրանցի դպրոցում ջեռուցում չկա․ Կարեն Ղազարյան (տեսանյութ)Ռոնալդուն հերթական ֆենոմենալ արդյունքն է գրանցել «Նման զենքի փոխանցումը համազոր կլինի Ռուսաստանի վրա հարձակմանը». ՄեդվեդևՆերքին Պտղնի գյուղի բնակիչը, նռնակով սպառնալով, հրաժարվել է հիվանդանոց տեղափոխվել (տեսանյութ)Անիի, Ախուրյանի, Աշոցքի տարածաշրջաններում, Սպիտակի և Դիլիջանի ոլորաններում ձյուն է տեղումԿարբիում վթարի հետևանքով 5 վիրավnրներից մեկի կյանքը չի հաջողվել փրկել. ShamshyanԼիբանանում հայտնել են ռազմական գործողությունների ավարտի օրըՀայաստանում ժողովրդավարություն չկա՞․ Հովհաննես Իշխանյան2020 թվականից հետո մենք իրավունք չունեինք այսպիսի խեղճուկրակ բյուջե ունենալ․ Նաիրի ՍարգսյանԴիլիջանի ազգային պարկում 3702 ծառ են հատել. Ոսկան ՍարգսյանԱմեն օր կոռուպցիայից ու կոռուպցիոն բացահայտումների մասին խոսացող իշխանությունն ամբողջովին թաթախված կոռուպցիոն տարբեր սխեմաների մեջ․ ՀովասափյանՄեկ օրում Սիրիայի սահմանը Լիբանանից հատել է ավելի քան 2,2 հազար մարդՕդի ջերմաստիճանի նոր ռեկորդներ են արձանագրվելԼիտվան կձերբակալի Նեթանյահուին, եթե նա այցելի երկիրԿուտակումներ՝ Վերին Լարսում. քանի՞ հայկական բեռանատար է սպասում անցնելու իր հերթին«Հայաստանը ես եմ» -ի 12-րդ առաջարկ-պահանջը․ ինչ կանի այս անգամ իշխանությունըԲրիտանիան իր զինվորականներին չի ուղարկի Ուկրաինա. արտգործնախարարԱպագա ընտրությունների մասնակիցներն ու նպատակները. Վահե ՀովհաննիսյանՀայաստանի համար առաջնահերթ են տնտեսությունն ու անվտանգությունը․ Նաիրի ՍարգսյանԻշխանությունը 6 տարվա ընթացքում Հայաստանի բնակչությանը միտումնավոր կերպով ավելի է աղքատացրել. Նաիրի ՍարգսյանՌադիոկառավարվող ավտոմեքենաներ. խաղալի՞ք, թե՞ մարզաձև․ «Փաստ»Կոլումբիան հրաժարվում է հանածո վառելիքից և դադարեցնում նավթի նոր արդյունահանումը Հայաստանը չի մասնակցի ՀԱՊԿ նիստերին Փաշինյանի կառավարման օրոք պետական պարտքը կրկնապատկվել է ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (26 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ)․ Սոչիում կայացել են հերթական բանակցությունները, որոնք տևել են շուրջ 3 ժամ․ «Փաստ»ԵՄ-ն նյարդայնացել է Փաշինյանի հայտարարություններից Կալա՞նք, թե՞ մանդատազրկում. ի՞նչ կընտրի Հովիկ Աղազարյանը Modex. 2023թ. ՀՀ խոշորագույն ընկերությունը Զանգեզուրի ՊՄԿ-ն է ՍԴ-ի` Անկախության հռչակագիրը չեղարկող որոշումն ապօրինի է․ «Հայաքվե»«Հայկական ատոմակայանի փակումն այսօր ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի օրակարգային առաջնահերթ ուղղություններից է»․ «Փաստ»Ucom-ը և Արևորդի ՀԿ-ն հերթական արևային կայանն են տեղադրել Մալիշկայում Վերջին հինգ տարում ուսանողների թիվը կրճատվել է 12 տոկոսով․ Ատոմ ՄխիթարյանՆման հայտարարությունները շատ դժվարընկալելի են․ «Փաստ»Ես իմ գործունեությամբ ամեն ինչ անում եմ, որպեսզի Հայաստանը չդառնա այլ պետության կազմում գտնվող տարածք` այդ թվում նաև Ռուսաստանի․ Մհեր Ավետիսյան