«Պետք է խիստ միջոցներ ձեռնարկել մահվան ելքով վթարներից խուսափելու համար». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
24 ժամում 4 հոգի զոհվել է ճանապարհատրանսպորտային պատահարներից: Սա ֆիլմից հատված չէ, այլ՝ իրականություն: Օրեր առաջ նույն օրվա մեջ երկու վրաերթ էր տեղի ունեցել Երևանում, իսկ Մեղրիում եղբայրները մեքենայով դուրս էին եկել հանդիպակաց գոտի և զոհվել: Վթարների պատճառները, իհարկե, տարբեր են: Մի կողմից ոչ սթափ վարորդ, ոչ բարվոք ճանապարհ, մյուս կողմից՝ անուշադիր հետիոտն, որը շատ դեպքերում ոչ թույլատրելի հատվածում փորձում է հատել ճանապարհը: Իսկ ո՞րն է վթարների քանակի նվազեցման ուղին:
Օրերս լրագրողների հետ հանդիպմանը ճանապարհային ոստիկանության պետ Եգոր Կարապետյանը հայտարարել էր, որ խստանալու է վարորդական իրավունքի տրման կարգը, մասնավորապես ավելանալու են տեսական քննության հարցերը՝ 600ից դառնալով մոտ 1000:
«Վարորդի ընկեր» հասարակական կազմակերպության նախագահ Տիգրան Քեյանն ասում է, որ իրեն չի թվում, թե հարցաշարերի խստացումը կբերի երթևեկության ընթացքում վարորդի գիտակցության բարձրացմանը: «Որոշակի դժվարություններ կստեղծվեն թեստային քննության հանձնման ժամանակ: Վարորդական իրավունք ստանալու համար ավելի ճիշտ կլինի, եթե ապագա վարորդները գործնական քննություններ հանձնեն երթևեկության ընթացքում և ոչ թե ինչ-որ փակ տարածքներում: Ավելի մեծ ուշադրություն պետք է դարձնել հենց այդ քննությանը՝ հասկանալու համար, թե վարորդը երթևեկության մեջ տարբեր իրավիճակներում ինչպես է դրսևորում իրեն», - «Փաստի» հետ զրույցում ասում է Քեյանը՝ ընդգծելով, որ լավ կլինի, եթե դպրոցական տարիներից սկսած երեխաները տիրապետեն երթևեկության կանոններին:
Ճանապարհային ոստիկանության պետը կարծիք էր հայտնել, որ վթարներից խուսափելու համար պետք է ընդամենը պահպանել ճանապարհային երթևեկության կանոնները: Տիգրան Քեյանը համամիտ է, սակայն նշում է, որ ժամանակ առ ժամանակ վթարների պատճառ նաև այլ գործոններ են դառնում: «Հնարավոր է վթարների թվի անհամեմատ կրճատում՝ երթևեկության կանոնները պահպանելու դեպքում: Փորձը ցույց է տալիս, որ մահվան ելքով վթարների մեծ մասը եղել է արագության գերազանցման և ոչ սթափ երթևեկելու հետևանքով: Ճիշտ է, չի կատարվում վերլուծություն և հաշվառում, թե վթարների ժամանակ մարդիկ ինչի հետևանքով են վնասվում, սակայն ակնհայտ է, որ ամրագոտիով չամրակապված անձինք վնասվածքներ են ստանում: Շատ վթարների դեպքում տեսնում ենք, որ մեքենայի դիմապակին ջարդված է, բայց ոչ վթարի, այլ՝ առջևում նստած ուղևորի հարվածի հետևանքով: Չամրակապված ուղևոր տեղափոխելը կամ առանց ամրակապվելու երթևեկելը երթևեկության կանոնների խախտում է:
Կան, սակայն, երթևեկության կանոնների հետ կապ չունեցող խնդիրներ: Օրինակ, ճանապարհային ծածկույթի պատճառով առաջացած վթարները: Վարորդները փոսերի են հանդիպում, ճանապարհները ոչ բարվոք վիճակում են: Նրանք փորձում են շրջանցել այդ անբարեկարգ հատվածները, և մեքենան վթարի է ենթարկվում», - նշում է հ/կ նախագահը:
Քեյանը կարծում է, որ արագաչափերը և տեսախցիկները մինիմալ զսպող միջոցներ են: «Ասել, որ արագաչափերն ամբողջությամբ զսպում են, որպեսզի վարորդները չգերազանցեն արագությունը, սուտ կլինի, քանի որ դրանք տեղադրելուց հետո՝ միայն մի կարճ ժամանակահատված, մինչև վարորդները գտնում և ֆիքսում են դրանք, կարող են երթևեկության կանոններով երթևեկել, բայց հետո միայն այդ փոքր հատվածում են փորձում նվազեցնել արագությունը, որպեսզի չտուգանվեն», - ասում է մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ նոր՝ պարեկային ծառայության համակարգի ներդրումը և ոստիկանների շրջիկ ծառայության իրականացումը կնպաստի, որպեսզի վարորդները չգերազանցեն արագությունը և կանոններին համապատասխան երթևեկեն. «Եթե վարորդը գիտակցի, որ պետք է հետևի երթևեկության կանոններին, ապա պետությունն էլ լրացուցիչ ռեսուրսներ չի ծախսի կարգերը պահպանելու համար»:
Հաճախակի է խոսվում այն մասին, որ ոչ սթափ վիճակում մեքենա վարող, արագությունը պարբերաբար գերազանցող կարգազանց վարորդներին պետք է զրկել վարորդական իրավունքից, նույնիսկ՝ ցմահ: Նշենք, որ նման խիստ օրենք է գործում ԱՄՆ-ում, որտեղ նման վարորդներին համարում են «պոտենցիալ մարդասպաններ», չէ որ վթարի հետևանքով հետիոտնը կարող է կյանքից զրկվել: Տիգրան Քեյանը փաստում է, որ նման խստությունը, իհարկե, ողջունելի կլինի նաև Հայաստանի պարագայում:
«Պետությունն ունի պարտավորություն պաշտպանել քաղաքացիների իրավունքները և ձեռնարկել բոլոր միջոցները կանխելու նման իրավիճակները: Պետք է բոլոր խիստ միջոցները ձեռնարկել մահվան ելքով վթարներից խուսափելու համար: Այսօր ավելի շատ մարդ է զոհվում ճանապարհներին, քան այլ վայրերում: Մարդիկ պետք է գիտակցեն, որ պետությունը մտածում է ոչ թե իր, այլ երկրի քաղաքացիների՝ վարորդների և երթևեկության մյուս մասնակիցների՝ հետիոտների մասին: Հետիոտները պետք է հասկանան, որ ճանապարհները կարելի է հատել միայն թույլատրելի վայրերում, որ վրաերթի հետևանքով կարող են զոհվել, հաշմանդամություն ձեռք բերել, ի վերջո, հոգեբանական լուրջ խնդիրների առաջ կանգնել: Ինչ վերաբերում է ուղևորներին, ապա ցանկացած ուղևոր ինքն իր մասին պետք է մտածի: Չամրակապվելով՝ ինքը վարորդին վնաս չի հասցնում, այլ ինքն իրեն», - եզրափակում է մեր զրուցակիցը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում