«Քանի դեռ Սևանա լճի նկատմամբ վերաբերմունքը մնում է պոպուլիստական, իրավիճակը չի փոխվի». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Վարազդատ Կարապետյանը լրատվամիջոցներից մեկի հետ զրույցում, ներկայացնելով «Սևանա լճի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը, նշել էր, որ դրանով 3 կարևոր փոփոխություն է առաջարկում: «Նախ՝ սահմանում ենք, որ Սևանա լճի ջրի բացասական հաշվեկշիռ չենք կարող ունենալ: Երկրորդ՝ լճի կենտրոնական և անմիջական ազդեցության գոտում հիդրոէլեկտրակայանների կառուցումն արգելվում է: Առաջարկվող երրորդ փոփոխությամբ ֆիքսվում է, որ Սևանա լճի ջուրը միայն խմելու ջուր է, և որպես խմելու ջուր դրա պահպանումը շատ ավելի կարևոր է, քան ոռոգման և էներգետիկ նպատակներով օգտագործումը», - ասել է Վարազդատ Կարապետյանը:
Բնապահպան Սիլվա Ադամյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է, որ համակարծիք է այն տեսակետի հետ, որ նոր ՀԷԿ-եր չպետք է կառուցվեն, ավելին՝ եղածների քանակը պետք է կրճատվի: «Դրանք ոչ միայն Սևանին, այլև շրջակա միջավայրին լուրջ վնաս են հասցնում: Բայց Սևանի հետ կապված խնդիրները շատ ավելի լուրջ են, քան մեր պատգամավորները պատկերացնում են: Գիտնականները լուրջ ուսումնասիրություններ են կատարել, որտեղ պնդում են, որ մոտակա 5-6 տարիների ընթացքում Սևանից ընդհանրապես չի կարելի ջուր բաց թողնել, որովհետև դա խարխլում է էկոլոգիական հավասարակշռությունը, ինչն էլ հանգեցնում է Սևանա լճի ջրի որակազրկմանը և լճի էկոլոգիայի փոփոխմանը: Սակայն այս նոր օրինագծով առաջարկվում է պահպանել 170 մլն խմ ծավալով ջրառը, միևնույն ժամանակ բացառել դրանից ավելի ջրի բացթողումը:
Բայց նույնիսկ այդ դեպքում ունենք լուրջ վտանգներ: Այսօր Սևանա լճի ջուրը որակազրկվել է, ունենք ձկնապաշարների նվազման, ճահճացման խնդիրներ: Սա պետք է շատ լուրջ ուսումնասիրել, հետո նոր օրինագծեր ներկայացնել: Իսկ այդ ուսումնասիրությունները կան: Լուրջ մասնագետներ են դրանցով զբաղվել, բազմիցս ելույթներ ունեցել և ասել, որ 5-6 տարի Սևանա լիճը պետք է հանգիստ թողնել», - ասում է Ադամյանը՝ ընդգծելով, որ բոլորովին չի խոսվում լճի հատակի մաքրման անհրաժեշտության մասին: «Լճի հատակի մաքրումը շատ լուրջ նշանակություն ունի էկոհամակարգի պահպանության համար: Այն առաջին խնդիրներից մեկն է, որը չի արվում: Շեշտադրումը դրված է ՀԷԿ-երի կառուցման բացառման վրա, բայց Սևանում առկա իրավիճակի, էկոհամակարգի հետ կապված լուրջ ուսումնասիրություններ պատկան մարմինները չեն դիտարկել և չեն ուզում դիտարկել: Ըստ իս, դա արվում է այն պատճառով, որ Սևանից պարբերաբար բաց է թողնվելու 170 մլն խմ ծավալով ջուր, և կա վտանգ, որ ինչպես նախկին կառավարության ժամանակ, փոփոխություններ կմտցնեն օրենքի մեջ, և ջրառը կավելացնեն», - նշում է բնապահպանը:
Նա ընդգծում է, որ օրենքը պետք է ընդհանրապես բացառի Սևանա լճից ջրառը: «Սա է խնդիրը, հարցի մեխը, որը, ցավոք սրտի, ո՛չ նախկին, ո՛չ ներկա կառավարությունների օրոք չի դիտարկվում, որովհետև լուրջ դեբատներ լուրջ գիտնականների հետ չեն արվում, որպեսզի ներկայացվի լճի էկոհամակարգի վատթար վիճակը: Գիտնականներն իրենց կասեն՝ պարոնա՛յք, 5-6 տարի հանգիստ թողեք լիճը և գտեք ոռոգման այլընտրանքային ուղղություններ», - շեշտում է մեր զրուցակիցը:
Բնապահպանն ընդգծում է, որ այս օրվա դրությամբ սխալ է Սևանա լճի ջուրը դիտարկել որպես խմելու ջուր: ««Fresh water» հասկացողությունը վերացել է, քանի որ անխնա շահագործել ենք լիճը, ամբողջ էկոլոգիան փոխվել է, և Սևանա լճի ջուրը դիտարկել որպես խմելու ջուր, սխալ է: Սա կհաստատեն գիտնականները և ջրագետները: Սրա մասին պետք է բացարձակ չխոսել: Քանի դեռ Սևանի նկատմամբ մեր վերաբերմունքը մնում է պոպուլիստական մակարդակի վրա, իրավիճակը չենք կարող փոխել», - հավելում է բնապահպանը՝ եզրափակելով. «Պետք է մաքրվի լճի հատակը, տարեցտարի բարձրանա ջրի մակարդակը, 5-6 տարի լճից որևէ ծավալով ջրառ չիրականացվի, արդյունքում ինքնամաքրում տեղի կունենա, ձկնապաշարները կավելանան, էկոլոգիան կփոխվի, և գուցե տարիներ հետո խոսենք նրա մասին, որ հնարավոր է լճի ջուրը որպես «fresh water» դիտարկել», - ասում է Սիլվա Ադամյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում