«Հակակարկտային սարքերը բանի պետքչեն, բայց բյուջեից հսկայական գումարներ են ծախսում դրանց վրա». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Օրերս Հայաստանի մի քանի մարզերում կարկուտ տեղաց, որը, ինչպես ամեն տարի, հերթական վնասներն է պատճառել գյուղատնտեսությամբ զբաղվողներին: Խոսքը Շիրակի, Տավուշի, Լոռու, Արագածոտնի մարզերի մասին է:
Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» հ/կ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է, որ կարկուտից առավելապես տուժել է Շիրակի մարզը: Ի դեպ, մարզի գյուղվարչության պետ Մովսես Մանուկյանը լրատվամիջոցներից մեկին ասել էր, թե վերջին 20 տարում առաջին անգամ կարկտաբեր ամպերը եկել են ոչ թե արևմտյան կողմից՝ Թուրքիայից, այլ հոսանքը եկել է լրիվ հակառակ ուղղությունից՝ Լոռու մարզից, որտեղ հակակարկտային կայանքներ գրեթե չկան:
Բերբերյանը սա հերթական հեքիաթ է որակում. «Հայաստան կարկտաբեր ամպերը գալիս են Միջերկրական ծովի կողմից՝ Լոռու և Շիրակի մարզերի վրայով: Ամպերը Լոռու մարզից հատուկ չեն եկել Շիրակի մարզ: Այս հեքիաթները վաղուց արդիական չեն: Միջերկրական ծովից Հայաստան եկած կարկտաբեր ամպերը կուտակվում են Սևանի ավազանում», - ասում է Բերբերյանը:
Կարկտաբեր ամպերը ցրող կայանքները, ըստ Բերբերյանի, շարունակում են արդյունավետ չաշխատել. «Դեռևս Տիգրան Սարգսյանի կառավարությունը խոստովանեց, որ կարկտաբեր ամպերը ցրող այս կայանքները չեն աշխատում: Իրենք էլ ձեռնամուխ եղան հրթիռային համակարգի ներդրմանը: Դա էլ ձախողեցին: Սեպտեմբերին պետք է փորձարկեին համակարգը, սակայն չարեցին, որովհետև սեպտեմբերին կարկտաբեր ամպեր չեն լինում: Այդ կառավարության անդամները նույնիսկ կարկուտի ժամանակները չգիտեին: Ասեմ՝ հիմա էլ չգիտեն: Հակակարկտային սարքերը բանի պետք չեն, բյուջեից հսկայական գումարներ են ծախսում, իսկ Նիկոլ Փաշինյանն էլ այդպիսի կույրաղիքների փոխարեն (նկատի ունի՝ հակակարկտային ծառայությունը- խմբ.), գյուղնախարարությունն է լուծարում», - ասում է Բերբերյանը:
Նոր ղեկավարությունը պետք է ձեռնամուխ լինի հակակարկտային սարքերը փոխելուն: «Այն 30 կայանքները, որոնք ներկրվել են Արգենտինայից, և մնացած 400-500-ը, որոնք պատրաստվել են Հայաստանում, բանի պիտանի չեն: Իզուր ծախսեր են անում, ավելի լավ է այդ գումարներով մեր զինվորներին ապահովեն նյութատեխնիկական բազայով», - նշում է մեր զրուցակիցը:
Հրաչ Բերբերյանն այս կայանքների փոխարինման հետ կապված իր այլընտրանքն է առաջարկում: «Հայաստանի համար ամենահարմարը հրթիռային, նաև արկային կայաններն են, բայց այստեղ մտահոգություն կա, որ այդ արկերը կամ հրթիռները կընկնեն Թուրքիայի տարածք: Նման դեպքեր եղել են խորհրդային տարիներին: Բացի դա, կարկտաբեր ամպերի դեմ գոյություն ունի ավիացիոն պայքար՝ ինքնաթիռներով, որը ևս արդյունավետ է»,- ընդգծում է հ/կ-ի նախագահը: Նա կարծում է, որ կարկուտների դեմ կարելի է պայքարել նաև ցանքատարածությունները հատուկ ցանցերով ծածկելով: «Պետությունն այսօր, անգամ վնասներ կրելուց հետո, ճանապարհ չի գտնում գյուղացուն ցանցային համակարգով բավարարելու համար: Չեն կարողանում, թող հարցնեն, կասենք՝ ինչ անեն», - ընդգծում է Բերբերյանը՝ տեղեկացնելով, որ վերջին կարկուտի հետևանքով Շիրակում տուժել են հիմնականում հացազգիները, վնասվել են գարու ցանքատարածությունները:
Ինչ վերաբերում է փոխհատուցմանը, ըստ Բերբերյանի, այս հարցում կարող են լինել տարբեր մոտեցումներ: «Կառավարությունը կարող է տարբեր մեթոդներով փոխհատուցել գյուղացիների կրած վնասը, սակայն մենք գտնում ենք, որ ամենաճիշտը սուբսիդավորումն է՝ մեկ հեկտարի հաշվարկով: Թե չէ հարկերից ազատել, գյուղապետների հույսին թողնել, սա լուծում չէ: Պետք է սուբսիդավորել այն ուղղությունները, որոնք մեր երկրին պետք են, և շատ արագ առաջ կգնանք: Երկիրը պետք է ոտքի կանգնի բանիմաց մարդկանց օգնությամբ, դատարկագլուխներով ոտքի չենք կանգնի», - հավելում է Բերբերյանը՝ զրույցի վերջում ինձ հարց ուղղելով. «Գիտեի՞ք՝ էկոնոմիկայի նախարարությունում բուսաբուծության և անասնապահության վարչությունները միավորել են, բայց չէ՞ որ խեղկատակությունն էլ չափ ու սահման ունի», - եզրափակում է մեր զրուցակիցը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում