«Կա փորձագիտական հանրության մեկուսացում՝ կառավարման համակարգից». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Արտաքին գեղեցիկ ատրիբուտ, որից այնկողմ ոչ մի արձագանք չկա: Տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանն այսպես է որակում բոլոր այն հանդիպումները, որոնք մինչ այս տեղի են ունեցել փորձագիտական հանրության և պետական մարմինների միջև: Տնտեսագետը կազմակերպվածության խնդրի մասին է բարձրաձայնում՝ բերելով նաև օրինակներ, որոնք, նրա խոսքով, մտահոգիչ են թե՛ իր, թե՛ գործընկերների համար:
«Նախ՝ հանրության լայն շրջանակներից, կարծես, հեռու է պահվում տեղեկատվությունն առ այն, թե ի՞նչ ծրագրեր կան ներդրումների մասով, տնտեսության զարգացման ի՞նչ ուղղություններ են նախանշված: Այն խնդիրները, որոնք դրված են կառավարության գործունեության ծրագրում, և որոնց մենք ժամանակին անդրադարձել ենք, ավելի մեծ հստակություն են պահանջում:
Մեր կողմից անվտանգության խորհրդում ներկայացվել է տնտեսության զարգացման ճանապարհային քարտեզ: Բացի այդ, եղել է քննարկում, որին մասնակցել է տնտեսագիտական վերնախավը՝ պրոֆեսորներ, ճանաչված գիտնականներ, ոլորտի մասնագետներ: Քննարկմանը մասնակցել են նաև գործադիր իշխանության ներկայացուցիչներ: Բայց այդքանով ամեն ինչ վերջացել է՝ որևէ արձագանք մինչ օրս չկա:
Ավելին, ապրլի 1-ին և 2-ին միջազգային համաժողով ունեցանք, որը վերաբերում էր արհեստական ինտելեկտի դերին թե՛ տնտեսության զարգացման, թե՛ ընդհանրապես երկրի զարգացման մեջ:
Հրաշալի համաժողով էր, որի մասնակիցներին հյուրընկալեցին նաև կառավարությունում: Այդուհանդերձ, աշխատանքային խումբ ստեղծելու պայմանավորվածությունից արդեն մի քանի ամիս է անցել, և դարձյալ որևէ արձագանք չկա:
Եվ այսպես շարունակ, մեծ հաշվով՝ անհետևողական, կիսատ պռատ ու էպիզոդիկ մոտեցումներ են: Իսկ ամենակարևոր խնդիրներից մեկը, որը պետք է արձանագրել, այն է, որ փորձագիտական հանրության հետ կապ գոյություն չունի»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը:
Նա նշեց, որ միայն ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի կողմից է եղել հրավեր՝ Հարկային օրենսգրքի շուրջ քննարկումներին մասնակցելու համար. «Այդ քննարկումներից զատ փորձագիտական կարծիքը հաշվի առնելու այլ միտում գոնե գործադիրի կողմից բացարձակ չկա: Կա փորձագիտական հանրության մեկուսացում՝ կառավարման համակարգից: Իսկ այդ մեկուսացումը, ըստ իս, շատ վտանգավոր է երկրի զարգացման համար: Կարծում եմ՝ առանց լայն զանգվածների ներգրավման՝ փոքրաթիվ կառավարիչների թիմի համար դժվարություններն անհաղթահարելի կդառնան: Ըստ էության, գիտական միտքը պահանջված չէ:
Իհարկե, վարչապետը այցելել է ԵՊՀ, ԳԱԱ, բայց այդ հանդիպումներին հետևող քայլերի շարունակության պատասխանատուները մյուս օղակները պետք է լինեն, որոնցում, ի դեպ, ակնհայտ թերացումներ կան»:
Թաթուլ Մանասերյանը շեշտեց, որ հրապարակվող տարբեր ցուցանիշներից պետք չէ ուրախանալ. «Տնտեսական ակտիվության 6,5 տոկոսանոց ցուցանիշն արդեն իսկ հետընթաց է: Փոխանակ առաջընթացի՝ մենք հետընթաց ենք արձանագրում: Գործարար աշխուժության տեսանկյունից հունիս, հուլիս, օգոստոս ամիսներին պետք է առաջընթաց լինի: Այդ առաջընթացը պետք է տեսանելի լիներ հատկապես հունիսին, բայց հետընթաց կա: Երկրորդ հանգամանքն այն է, որ ոչ բարվոք վիճակում է արտաքին առևտրաշրջանառությունը:
Միայն ներմուծման մասով է աճ արձանագրվել, ինչը ևս խորհելու տեղիք է տալիս: Երրորդ խնդիրն այն է, որ գյուղմթերքի արտադրությունն անկում է ապրում: Ի տարբերություն անցած տարվա վեց ամիսների, մենք հետընթաց ունենք նաև այդ մասով, ինչը ևս մտահոգիչ է:
Անցած տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ հետընթաց ունենք նաև էլեկտրաէներգիայի արտադրության մեջ:
Ծառայությունների ոլորտում արձանագրված աճ ունենք, ինչը հիմնականում պայմանավորված է զբոսաշրջության զարգացման հետ, որը վերջին տարիներին լայն թափ է ստացել: Ես լավատես եմ, բայց այս ցուցանիշներն առնվազն մտահոգիչ են»:
Տնտեսագետը շեշտեց՝ հստակ խնդիր պետք է ձևակերպվի:
«Վարչապետը ԵՊՀ այցելելիս խնդիր դրեց, ըստ որի՝ պետք է ապահովեին տնտեսագիտական հանրության և կառավարության միջև հետադարձ կապը»,-ասաց նա՝ նշելով, որ վարչապետի խնդրանքը կատարվել է, բայց մի քանի ամիս է անցել՝ որևէ արձագանք չկա:
«Ստացվում է՝ իր կողմից հանձնարարածի կատարման մասին իրեն չի զեկուցվում: Ես անթույլատրելի ու անընդունելի եմ համարում սա: Ես ուզում եմ հստակ ասել, որ այն խնդիրները, որոնք դրված են այսօր Հայաստանի տնտեսական զարգացման առջև, լուծելի են: Մեկի փոխարեն մի քանի լուծումներ ունեմ, ուղղակի լուծումները պետք է պահանջարկված լինեն: Իմ և գործընկերներիս մոտ այնպիսի տպավորություն է, որ լուծումներն ուղղակի պահանջարկված չեն, որ տնտեսական բլոկի կառավարման օղակների մեծ մասում մարդիկ են, որոնք ամեն ինչ գիտեն, տեղյակ են և մասնագիտական աջակցության կարիք չունեն:
Այդուհանդերձ, Հայաստանը միայն փոքրաթիվ մարդկանց երկիրը չէ: Թե՛ երկիրը, թե՛ տնտեսությունը բոլորինս է: Պետք է ոչ թե խնդրենք, այլ պահանջեք, որ հանրությունը անպայման մասնակից լինի: Փորձագիտական միտքը պետք է պահանջարկված լինի և օգտագործվի»,եզրափակեց մեր զրուցակիցը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում