Կարկատան ծրագրերով գյուղատնտեսությունը չի կարող զարգանալ. «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
«Ֆերմերային շարժում» ՀԿ-ի նախագահ Սարգիս Սեդրակյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է՝ անցնող տարում այս ոլորտում առաջընթաց չի գրանցվել, և տնտեսական բարձր աճի ցուցանիշ ունեցող գյուղատնտեսությունն արձանագրել է տնտեսության աճի կտրուկ անկում:
«Հանրապետությունում գյուղատնտեսական մշակաբույսերի արտադրության ծավալները անցնող տարում պակասել են, շուկան ողողված է դրսից ներկրված, անհայտ ծագում և որակ ունեցող լոլիկով, կարտոֆիլով, սոխով, սխտորով և գյուղատնտեսական այլ արտադրատեսակներով:
Պետք է գիտակցենք, որ մեր երկիրն ամեն րոպե կանգնած է պատերազմի վերսկսման վտանգի առաջ, և հանկարծակի կարող ենք հայտնվել շրջափակման մեջ:
Այդ պատճառով շատ կարևոր են երկրի պարենային ապահովվածության, ինքնաբավության և անվտանգության հարցերը, որոնք, կարծես թե, ոլորտի պատասխանատուների կողմից անուշադրության են մատնված:
Պետք է առաջնահերթ խրախուսել տեղացի արտադրողին (գյուղացուն)՝ ստեղծելով գյուղում ապրելու և աշխատելու նորմալ պայմաններ»,-ասում է Սեդրակյանը:
Նա նշում է՝ անցնող տարում կառավարության ծրագրով նախատեսված անմշակ հողերը մշակելի դարձնելու ուղղությամբ ոչինչ չի արվել։
«Առանց ոլորտի մասնագետների կարծիքը հաշվի առնելու, փակվեց գյուղատնտեսության նախարարությունը:
Չլուծված մնաց կառավարության խոստացած կարտոֆիլի և լոլիկի ցեցի դեմ պայքարը, փոխարենն արվեցին փոքրամասշտաբ տեղային փորձարկումներ:
Երկրի մեքենա-տրակտորային հավաքակազմում համարյա բան չփոխվեց, և կրկին մնացինք խորհրդային տարիներից մնացած հնամաշ գյուղտեխնիկայի հույսին, և այսպես շարունակ»,-ընդգծում է մեր զրուցակիցը՝ հավելելով, որ անցնող տարում լիարժեք կերպով չեն օգտագործվել ոլորտի մասնագետների գիտելիքները և փորձը, ոլորտում տարվել է ոչ ճիշտ կադրային քաղաքականություն։
«Գյուղատնտեսության ոլորտի նոր համակարգողը՝ էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալը, մի կողմից հրապարակավ հայտարարում է, որ ոլորտին հարկավոր են մասնագետներ, մյուս կողմից ազատվում է ոլորտի փորձառուներից:
Որպես քաղաքացիական հասարակություն, կառավարությանը մի քանի անգամ առաջարկել ենք մեր աջակցությունը, գործընկերությունը՝ երկրում գյուղատնտեսությունը զարգացնելու, գյուղական աղքատությունը և արտագաղթը նվազեցնելու գործում, սակայն նրանցից չենք ստացել որևէ արձագանք:
Դա՞ էր հայտարարված հեղափոխությունը գյուղատնտեսության ոլորտում, որից գյուղացին մեծ ակնկալիքներ ուներ»,-ասում է մեր զրուցակիցը:
Անդրադառնում ենք նաև գյուղատնտեսական ժամանակակից ծրագրերին, ապահովագրության ներդրմանը։
«Չնայած գյուղատնտեսական ժամանակակից ծրագրերի իրականացման պայմանները գրավիչ են և արդյունավետ, սակայն պարտքերի, հարկերի, վարկերի ու դրանց տոկոսների մեջ խրված հասարակ գյուղացիները չեն կարողանում օգտվել դրանցից:
Գյուղացիների այս խավը, որը հանրապետությունում կազմում է մեծամասնություն, ի վիճակի չէ 3-15 մլն դրամ գրավ դնել, և այդ պատճառով նման ծրագրերից օգտվում է հիմնականում առավել ապահով խավը:
Աշխատանքի և սոցիալական ապահովության նախարարությունը եկող տարվանից իրականացնելու է Հայաստանում 1000 անապահով ընտանիքի պետությունից անվճար անասուններ, անասնակեր տրամադրելու ծրագիր:
Պետք է ասել, որ ծրագիրն արդյունավետ է, սակայն կոռուպցիոն ռիսկեր է պարունակում:
Ինչ վերաբերում է գյուղատնտեսության ոլորտում ապահովագրության համակարգի ներդրմանը, ապա այն լավ բան է, սակայն մտավախություն ունեմ, որ գերմանական KFW բանկի ֆինանսավորմամբ իրականացվող գյուղատնտեսության ապահովագրության ծրագրի ավարտից հետո այն չի շարունակվի»,-ընդգծում է ՀԿ-ի նախագահը:
Սեդրակյանը հավելում է՝ գյուղատնտեսության ոլորտում իրավիճակը շտկելու, գյուղական աղքատությունն և արտագաղթը նվազեցնելու համար նախ անհրաժեշտ է ունենալ հստակ և արդյունավետ մշակված ռազմավարական ծրագիր, որը պետք է անցած լինի հանրային լայն քննարկումներ և հավանության արժանացած լինի գյուղատնտեսության ոլորտի մասնագետների և գյուղացիների կողմից, այլապես այսօրվա իրականացվող կարկատան ծրագրերով ու միջոցառումներով երկրի գյուղատնտեսությունը չի կարող զարգանալ:
«Գյուղատնտեսության ոլորտում պետության կատարած գործուն քայլերից մասնավորապես պետք է նշել բնական պաշարների արդյունավետ օգտագործումը, մեքենա-տրակտորային ծառայությունների ստեղծումը, ցեցի դեմ պայքարը, կոոպերատիվների խրախուսմանը նպատակաուղղված ծրագրերը և կադրերի ճիշտ ընտրության հարցը:
Եվ վերջապես, երկրի իշխանությունները պետք է ընդունեն, որ Հայաստանը եղել և մնում է ագրարային երկիր»,-եզրափակում է Սարգիս Սեդրակյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում