Իշխանությունները առարկայական, գործով պետք է ապացուցեն իրենց արդյունավետությունը, այլ ոչ թե նկարված ցուցանիշներով․ «Փաստ»
Վերլուծական«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Վիճակագրական կոմիտեն հրապարակել է տնտեսական ակտիվության տարեկան ցուցանիշը, որից պարզ է դառնում, թե անցած տարի պաշտոնական վիճակագրությունը Հայաստանում արձանագրել է 7,8 տոկոս ակտիվության աճ։
Չնայած քաղաքացիները «հալած յուղի» պես չեն ընդունում ներկայացված ցուցանիշներն, այնուամենայնիվ, նկատելի է հեղափոխական աճ ցույց տալու իշխանությունների ձգտումը, որը պետք է բխի տնտեսական հեղափոխության մասին իրենց հայտարարություններից։
Մյուս կողմից էլ խնդիր է դրվել գոնե մեկ տասնորդականով ավելի բարձր աճ ցույց տալ, քան իշխանափոխությունից առաջ էր՝ 2017 թվականին, երբ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը Հայաստանում կազմել էր 7,7 տոկոս։
Թվում էր, թե 2019 թվականի տնտեսական աճը պետք է հանրության կյանքի որակի փոփոխություն բերեր, սակայն այդ փոփոխությունը նկատելի է միայն բարձրաստիճան պաշտոնյաների համար, որոնց աշխատավարձը կրկնակի ավելացվեց, պարգևավճարներ բաժանվեցին և այլն։
Դրանով է պայմանավորված, որ հանրության համար բավարար չէ ներկայացված տնտեսական աճը, քաղաքացիները երկրի տնտեսության մեջ համընդհանուր և իրական տեղաշարժ են ակնկալում։ Ուշագրավ է, որ անցյալ տարի անկում է գրանցվել գյուղատնտեսության և էներգետիկայի ոլորտներում։
2019 թվականի ընթացքում գյուղատնտեսության ու էկոնոմիկայի նախարարությունները միաձուլվեցին, և գյուղատնտեսները դժգոհ են, որ կառավարությունը գյուղատնտեսության զարգացման առանձին ռազմավարություն չունի։
Գյուղմթերքի արտադրությունը ոչ միայն բավարար հոգածության ներքո չէ, այլև Հայաստանը սկսել է ավելի շատ գյուղմթերք ներկրել՝ ներքին պահանջարկը բավարարելու համար։
Օրինակ՝ եթե 2014թ.-ին Հայաստանը կարողացավ արտահանել 54 հազար տոննա կարտոֆիլ, ապա ներկայումս Հայաստանը սկսել է կարտոֆիլ ներկրել դրսից, ինչն արդեն մտահոգիչ փաստ է։ Ու այս պայմաններում անակնկալ չէ, որ 2019 թվականի ընթացքում գյուղատնտեսության ոլորտի անկումը կազմել է մոտ 4,2 տոկոս։
Անցած տարին բարենպաստ չէր նաև էներգետիկայի ոլորտի համար։ Եվ պարադոքսալ է, որ արդյունաբերության բարձր աճին զուգահեռ՝ էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալները կրճատվել են, այնինչ պետք է տեղի ունենար հակառակը, քանի որ արդյունաբերության ոլորտը մեծ քանակով էներգիա է սպառում։
Հաշվի առնենք նաև այն հանգամանքը, որ էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը կրճատվել է ներմուծվող գազի դիմաց Իրան արտահանվող էլեկտրաէներգիայի ծավալների նվազման արդյունքում։ Իսկ ահա արդյունաբերության ոլորտում աճը հասել է արդեն 9 տոկոսի՝ ըստ էության դառնալով տնտեսության շարժիչ ուժերից մեկը։
Իսկ արդյունաբերական ոլորտի մասնաբաժնում իր առանցքային դերակատարությունն է ունեցել հանքարդյունաբերությունը։ Տարվա ընթացքում հանքարդյունաբերական ընկերությունները սկսեցին ավելի շատ արտադրանք տալ։ Մեծ նշանակություն ունեցավ նաև Թեղուտի հանքի վերագործարկումը։
Հատկապես ուշադրության արժանի է այն փաստը, որ 2019 թվականի վերջին հանքարդյունաբերությունը սկսեց ֆանտաստիկ աճ գրանցել՝ հասնելով գրեթե 25 տոկոսի։ Ու սա՝ այն պայմաններում, որ ներկայիս իշխանությունները, երբ նախկինում ընդդիմադիր էին, հայտարարում էին, թե հանքարդյունաբերողները թալանում են երկրի ընդերքը, ինչն անընդունելի է։
Սակայն վերջիններս ներկայումս ոչ միայն չեն հիշում իրենց նախկին հայտարարությունները, այլև ամեն կերպ աճ ցույց տալու մղումով զարկ են տվել հանքարդյունաբերությանը։
Մտահոգիչ է նաև այն հանգամանքը, որ դեպի Հայաստան ներմուծումը շարունակել է ավելի բարձր աճ ապահովել, քան արտահանումը՝ չնայած Փաշինյանը հայտարարում է, թե մենք պետք է դառնանք արտահանող երկիր։
Եվ չնայած արտաքին շուկաներ մատակարարումները Հայաստանից անցած տարի ավելացել են 9,4 տոկոսով, այնուամենայնիվ, ներմուծման աճն ավելի բարձր է՝ 10,8 տոկոս։ Այսինքն՝ Հայաստանը շարունակում է մնալ որպես ներմուծող երկիր։ Լուրջ խնդիր է նաև այն, որ Հայաստանի ներդրումային միջավայրի բարելավում չկա, քանի որ մենք այդպես էլ ականատես չենք լինում դեպի հայաստանյան շուկա նոր ընկերությունների մուտքին։
Ավելին, տեղեկություններ են շրջանառվում, թե որոշ արտասահմանյան ընկերություններ նախընտրում են դուրս գալ մեր երկրից։ Այնպես որ, տնտեսական ցուցանիշները գովերգելու փոխարեն իշխանությունները ստեղծված իրավիճակով մտահոգվելու բազմաթիվ առիթներ պետք է ունենան և փորձեն աշխատանքով ապացուցել իրենց արդյունավետությունը, այլ ոչ թե լոկ նկարված ցուցանիշներով։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում