Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունների նրբերանգները. առաջնային նպատակը՝ մտահոգությունների փարատում. «Փաստ»
Վերլուծական«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Յուրաքանչյուրին էլ հասկանալի է, որ Եվրամիությունը Հայաստանի ամենակարևոր գործընկերներից է։ Հայաստանի և ԵՄ-ի միջև հարաբերությունները սկսել են ակտիվանալ 1990-ական թթ. կեսերին, երբ Հարավային Կովկասի կարևորությունը ԵՄ արտաքին քաղաքականություն բարձրացավ։
Հաշվի առնենք, որ ԵՄ-ն Հայաստանի հիմնական միջազգային ֆինանսական դոնորներից է, և համագործակցության եզրերն ընդգրկում են այնպիսի կարևոր ոլորտներ, ինչպես ժողովրդավարությունը, օրենսդրական բարեփոխումները, տնտեսությունը, գիտությունը, կրթությունը և այլն։
Իսկ Հայաստան-ԵՄ հարաբերությունների իրավապայմանագրային հիմքը համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրն է, որի ստորագրումից արդեն երեք տարի ժամանակ է անցել, սակայն դեռևս ոչ բոլոր ԵՄ անդամ երկրներն են այդ համաձայնագիրը վավերացրել, որպեսզի այն ուժի մեջ մտնի։ Եվ, ըստ էության, համաձայնագրի կիրարկումը սկզբում նախատեսված ժամանակահատվածից բավականին հետ է ընկել։ Ուստի, Հայաստանի համար կարևոր խնդիր է ԵՄ անդամ երկրների հետ համապատասխան աշխատանք տանել, որպեսզի գոնե այս տարի այն ուժի մեջ մտնի, որի արդյունքում կբարձրանա Հայաստանի և Եվրամիության հարաբերությունների մակարդակը, ինչը ազդեցություն կունենա նաև Հայաստանի քաղաքացիների կյանքի որակի վրա։
Այս ֆոնին ուշագրավ էր, որ արձակուրդ գնալուց մեկ օր առաջ՝ մարտի 9-ին, մեկօրյա աշխատանքային այցով վարչապետ Փաշինյանը եղավ Բրյուսելում։ Այցի շրջանակներում Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպումներ է ունեցել Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի, ապա Եվրոպական միության արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ժոզեֆ Բորելի հետ։
Դատելով այս հանդիպումներից հետո տարածված պաշտոնական հաղորդագրություններից՝ կողմերը քննարկել են Հայաստան-Եվրոպական միություն հարաբերությունների զարգացմանը և Հայաստանում տարբեր ոլորտներում իրականացվող բարեփոխումներին հետագա աջակցությանը վերաբերող հարցեր:
Հայաստանի համար կարևոր նշանակություն կարող էր ունենալ Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահի հետ հանդիպումը, քանի որ հենց նա է գլխավորում Եվրոպական միության իշխանության գործադիր մարմինը, սակայն Փաշինյանի այցի շրջանակներում չէր նախատեսված հանդիպում Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենի հետ։
Շատ ուշագրավ էր Փաշինյանի հանդիպումը Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության նախագահ Դոնալդ Տուսկի հետ։ Այս հանդիպումը յուրահատուկ էր նրանով, որ Փաշինյանի գլխավորած ՔՊ-ն որևէ Եվրոպական քաղաքական ընտանիքի մաս չի կազմում, քանի որ դեռևս չի ձևավորել իր գաղափարական ուղղվածությունը, իսկ ԵԺԿ-ի անդամներ են Հայաստանից այնպիսի քաղաքական ուժեր, որոնց Փաշինյանը համարում է իր քաղաքական հակառակորդները։
Մեծ է ԵԺԿ-ի ազդեցությունը ԵՄ-ի կողմից տարվող քաղաքական ուղեգծում, քանի որ այդ կուսակցությունը մեծամասնություն է կազմում Եվրախորհրդարանում, իսկ 2019 թվականի Եվրախորհրդարանի ընտրություններում ԵԺԿ-ի հաղթանակից հետո Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը հենց ԵԺԿ-ի կողմից է առաջադրվել որպես հանձնաժողովի նախագահ։
Այս հանդիպումների կոնտեքստը նոր երանգներ է ստանում այն դեպքում, երբ մեծ թվով փորձագետներ վարչապետի ունեցած այցերը կապում են ապրիլի 5-ին կայանալիք սահմանադրական հանրաքվեի հետ, քանի որ Հայաստանի եվրոպական գործընկերները որոշակի վերապահումներ ունեն սահմանադրական հանրաքվեի վերաբերյալ այն առումով, որ ՀՀ իշխանությունները այդ առիթով փորձագիտական կարծիք ստանալու նպատակով չեն դիմել եվրոպական կառույցներին, այդ թվում՝ Վենետիկի հանձնաժողովին։
Եվ, ըստ էության, վարչապետի հիմնական գործը Բրյուսելում եղել է եվրոպացի գործընկերների մտահոգությունները փարատելը, բայց թե որքանով է ստացվել և ինչ ուղերձներ են փոխանցել եվրոպացիները, պարզ կդառնա առաջիկայում։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում