«Չեղարկումները շատացել են ու հասել անգամ մինչև հունիս». տուրիզմի հայկական ֆեդերացիան առաջարկներ ունի. «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Սպասելի էր, որ համավարակի ազդեցությունն առաջին հերթին ակնառու է լինելու հենց զբոսաշրջության ոլորտում: Օրերս ոլորտի շուրջ 200 ներկայացուցիչներ միացել էին change.org կայքում հրապարակված խնդրագրին, որն ուղղված էր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին: Իր հերթին Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիան դեռ մարտի 12-ին է համապատասխան գրություն ու առաջարկություններ ներկայացրել ինչպես վարչապետին, այնպես էլ զբոսաշրջության կոմիտե: Այս մասին «Փաստի» հետ զրույցում ասաց Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի նախագահ Մեխակ Ապրեսյանը՝ նշելով, որ հանդիպում են ունեցել նաև ԱԺ տնտեսական հարցերով հանձնաժողովի հետ:
«Այդ ժամանակ արդեն չեղարկումներ կային, և հիմա, ըստ էության, այդ չեղարկումները ավելի են շատացել ու հասել անգամ մինչև հունիս: Այս մասին ահազանգում են ֆեդերացիային անդամակցող թե՛ զբոսաշրջային օպերատորները, թե՛ հյուրանոցները, թե՛ տրանսպորտային ընկերությունները: Հանրային սնունդ մատուցող ծառայությունները ևս նման ահազանգեր են հնչեցնում:
Սա նշանակում է, որ զբոսաշրջային ոլորտի ծառայություններ մատուցողները եկամուտներից ընդհանրապես զրկվում են: Եկամուտներ չեն ստանում, բայց իրենց աշխատատեղերը պահպանելու, հարկերը վճարելու խնդիր ունեն, ինչպես նաև շահութահարկի գծով կանխավճար վճարելու պարտավորություններ: Նրանցից շատերը վարկեր ունեն, ու պետք է կատարեն թե՛ վարկային, թե՛ հարկային պարտավորությունները՝ զուգահեռ պահպանելով աշխատատեղերը, ինչպես նաև վճարել աշխատողների աշխատավարձերը: Սա կարող է հանգեցնել մի վիճակի, երբ մենք կարող ենք սնանկացումների շարք ունենալ: Ոլորտն իսկապես վտանգի տակ է»,-շեշտեց մեր զրուցակիցը:
Մեխակ Ապրեսյանը նշեց, որ նամակում ընդգծել են զբոսաշրջության կարևոր դերի մասին: Մասնավորապես, որ ոլորտը սնում է տնտեսության բոլոր ճյուղերը, սնվում այդ ճյուղերով, նպաստում նաև կայուն տնտեսական զարգացմանն ու տնտեսական աճին. «Եթե զբոսաշրջությունը փլուզվեց, այդ հանգամանքը խորը բացասական ազդեցություն կունենա տնտեսության վրա»:
Խոսելով իրենց առաջարկությունների մասին՝ Մեխակ Ապրեսյանը նշեց, որ այդ առաջարկություններից հիմնականը տեղ է գտել կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների չեզոքացման առաջին միջոցառման նախագծի մեջ, ինչը ողջունելի է իրենց կողմից: «Կառավարությունը առաջարկում է, որ անտոկոս վարկ տրամադրվի, ինչը կարող են օգտագործել և՛ առկա հարկերը վճարելու, և՛ աշխատողներին աշխատավարձ տալու ու կոմունալ վճարումների համար:
Անտոկոս վարկը նշանակում է փող ներարկել տնտեսության մեջ, ինչը հարկաբյուջետային քաղաքականության լավ օրինակ է: Սա ավելի լավ տարբերակ է, քան հարկային արձակուրդը, որովհետև տրամադրել հարկային արձակուրդ, նշանակում է՝ ընդհանրապես փողի շրջանառություն չանել, ասել՝ փող մի մուտքագրեք բյուջե, վեց ամիս հետո կգաք ու հարկ կտաք: Իսկ թե որտեղի՞ց են տալու այն ժամանակ ավելի վատ իրավիճակում հայտնված կազմակերպությունները, հայտնի չէ»,-ասաց նա:
Մեր զրուցակիցը նշեց, որ հավել յալ նոր առաջարկություններ ունեն, որոնք ուղարկելու են կառավարությանը: Մեխակ Ապրեսյանը ընդգծեց նաև, որ իրենց առաջարկություններին ոլորտի մի շարք կազմակերպություններ ևս միացել են:
«Եթե այդ անտոկոս վարկն ավելի երկար ժամկետով տրամադրվի, ավելի ձեռնտու կլինի ոլորտի կազմակերպությունների համար: Պետք է հաշվի առնել զբոսաշրջության ոլորտի առանձնահատկությունը. այս ոլորտի վերականգնումն ավելի ուշ է լինելու: Երկու տարին բավարար չի լինի, որ կարողանան նորից ոտքի կանգնել, նորից եկամուտներ ունենալ և ի վիճակի լինել կատարել բոլոր պարտավորությունները:
Եթե այդ անտոկոս վարկը լինի գոնե 3 տարի ժամկետով, և դրանց մարումը նախատեսվի ոչ շուտ, քան վարկը վերցնելուց մեկ տարի հետո, այդ պարագայում բարենպաստ կլինի: Մի հարց էլ կա. հնարավորության դեպքում վատ չի լինի, որ գոնե առաջին երկու-երեք ամիսների կտրվածքով սուբսիդավորվեն ոլորտի աշխատողների աշխատավարձերը: Առաջարկում ենք այդ հնարավորությունը ևս դիտարկել ու քննարկել»,-նշեց Մ. Ապրեսյանը՝ շեշտելով, որ ակնկալում են նաև իրական վարկային արձակուրդ:
«Այսինքն, որ վարկի մարման գրաֆիկը ողջամիտ ժամկետով տեղափոխվի, և ոչ թե ասեն՝ երեք կամ երկու ամիս կարող եք չվճարել, բայց հետո, հենց այդ ժամկետը լրանա, այդ երեք ամսվա վճարելիքն էլ հենց այդ ժամանակ պահանջեն: Դա ավելի ծանր իրավիճակի մեջ կգցի ոլորտի ներկայացուցիչներին»,-շեշտեց նա:
Մեր զրուցակիցն ընդգծեց նաև անտոկոս վարկով վարկային պարտավորությունները սպասարկելու հնարավորության անհրաժեշտության մասին.
«Օրինակ բերեմ: Մեզ մոտ կան տրանսպորտային կազմակերպություններ, որ տրանսպորտային պարկը թարմացնելու համար վարկ են վերցրել, լավ ավտոբուսներ են ներմուծել, բայց այսօր եկամուտ չունեն ու փաստի առաջ են կանգնած: Իրենք բավականին մեծ ծավալի վարկային պարտավորություններ ունեն, և եթե հնարավոր չէ ողջամիտ, մի քիչ ավելի երկար վարկային արձակուրդ տրամադրել, լավ կլինի, որ կարողանանք այդ անտոկոս վարկն ուղղել նաև այդ վարկային պարտավորությունների սպասարկմանը»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում