Մեր եւ տարածաշրջանի տնտեսական կանխատեսումները. Հայաստանը շահեկան վիճակում է. Արա Գալոյանի դիտարկումները
ՏնտեսությունՄիջազգային ֆինանսական կազմակերպությունները, կարծես, դուրս են գալիս համավարակի թմբիրից. կամ համաշխարհային աշխատուժի կարանտինային ռեժիմում հայտնվելու պարագային արդեն «հանդգնում» են կանխատեսումներ հրապարակել: Այս մասին իր հոդվածում նշել է «Պոլիտէկոնոմիայի» տնտեսական մեկնաբան Արա Գալոյանը:
Նա, մասնավորապես, նշել է. «Մեզ համար հարկավ ամենահետաքրքիրը մեր ու տարածաշրջանային երկրների տնտեսությունների հետ կատարվելիքի սպասումներն են: Մեր տարածաշրջանի երկրների տնտեսությունները հատ-հատ հազվադեպ են դառնում միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների հետազոտության թեմա: Մենք հետաքրքիր ենք ընդհանուր, այսպես ասած՝ «Հարավային Կովկասի տարածաշրջան»:
Այս տարվա հունվարին Արժույթի միջազգային հիմնադրամը հրապարակել էր իր կանխատեսումները: Նշվում էր, որ մեր տնտեսությունն ավելի արագ վերականգնվեց 2016թ․ ճգնաժամից (պատճառը 2015-16թթ․ ռուսական տնտեսության կրճատումն էր): Ուստի, 2017 եւ 2019թթ․ բարձր տնտեսական աճ էր ունեցել: ԱՄՀ-ի կանխատեսումներով 2020-ին մեր աճի տեմպը 1.5 տոկոսի չափով կրճատվելու էր, բայց մնալու էր տարածաշրջանում ամենաբարձրը՝ 7.8 տոկոս:
Վրաստանի համար ավելի «լղոզված» կանխատեսում կար՝ 4.3-4.8 տոկոս: Ադրբեջանական աճի կանխատեսումն ավելի համեստ էր՝ 2,2 տոկոս (2019-ի 2.7-ի փոխարեն):
Ադրբեջանի պարագային ինչպես միշտ հղում կար վառելիքաէներգետիկ համակարգի շուկային: Հիմա արդեն Համաշխարհային բանկն է վերանայել տնտեսական աճի տարեսկզբի իր կանխատեսումները, որոնք էականորեն չէին տարբերվում ԱՄՀ-ի կանխատեսածից:
Ադրբեջանի տնտեսության 2.2 տոկոսանոց աճի կանխատեսումը փոխարինվել է 0.2 տոկոսանոց աճի հնարավորությամբ: ՀԲ մասնագետները նշում են, որ նավթի ու գազի գների դժվար կանխատեսելիությունը շատ հարցականներ է թողնում: Ադրբեջանը միացել է OPEK+ որոշումներին՝ «համաձայնելով» նավթի արդյունահանումը մայիսի 1-ից մինչեւ հուլիսի 1-ը նվազեցնել օրական մինչեւ 164 հազար բարել (2018թ․ հոկտեմբերին արձանագրվել էր արդյունահանման ամենամեծ քանակը՝ 718 հազար բարել օրական):
Վրաստանի տնտեսության համար աճ համարյա չի կանխատեսվում՝ 0.1 տոկոս: Տնտեսության այդօրինակ կրճատման առաջնահերթ պատճառ նշվում է զբոսաշրջության ոլորտի ճգնաժամը: Միջազգային զբոսաշրջությունը գոնե մասամբ չի կարող փոխարինվել ներքին զբոսաշրջությունով, որովհետեւ համավարակի պատճառով երկրի ներսում տեղաշարժի վրա արգելքներ են սահմանել:
Մեր կանխատեսումն ամենադրականն է: Նախկին 5.1 տոկոսանոց աճի փոխարեն ենթադրվում 1.7 տոկոս:
Փաստորեն ուրախալի է, որ միջազգային զբոսաշրջության մասին մեր պաշտոնական թվերը նկարած էին միայն ներքին սպառողի համար: Արտասահմանյան մասնագետների գնահատականով այդ ոլորտը անցած տարի շատ ավելի համեստ ծավալ է ունեցել մեր տնտեսության մեջ: Արժույթի միջազգային հիմնադրամի կանխատեսումը մեր տնտեսական աճի մասին մի փոքր ավելի «համեստ» է՝ 1.5 տոկոս: Այս կանխատեսման հետ ԱՄՀ-ն տարվա ընթացքում խոստանում է համավարակի հետեւանքների մեղման համար Հայաստանին տրամադրել մոտ 280 մլն դոլար: Ավելացնենք, որ Համաշխարհային բանկը եւս խոստումներ է տալիս: Բայց առայժմ ընդհանուր: Առաջիկա 15 ամիսների ընթացքում այս կառույցը 160 մլրդ դոլարի ծրագիր կիրականացնի՝ նույն համավարակի վնասները հաղթահարելու նպատակով»:
