«Իշխանությունները գյուղատնտեսության մասին հիշեցին կորոնավիրուսի պատճառով»․ «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գյուղատնտեսության ոլորտի, առկա խնդիրների, անհրաժեշտ քայլերի մասին բազմիցս ահազանգել ենք: Փորձագետները մեզ հետ զրույցում խոսել են անհրաժեշտ լուծումների մասին, ամեն անգամ իրենց դժգոհությունն արտահայտելով, թե ինչու լուծարվեց գյուղատնտեսության նախարարությունը: Մինչդեռ կորոնավիրուսը, կարծես թե, ստիպում է նաև դրական լուծումներ գտնել հողի հետ աշխատող, գյուղատնտեսությամբ ու անասնապահությամբ զբաղվող մարդկանց համար:
«Ֆերմերային շարժում» ՀԿ-ի նախագահ Սարգիս Սեդրակյանը նշում է՝ շատ ուրախալի է այն, որ այժմ գյուղացիները կարող են մինչև մեկ մլն դրամի վարկ ստանալ, առաջ նվազագույն շեմը երեք միլիոնի սահմանում էր: «Սա շատերի համար դժվարություններ էր ստեղծում բանկից այդքան գումար վերցնելու առումով, ինչ-որ բան պետք է գրավ դնեին, հենց այստեղ էլ խնդիրներ էին առաջանում:
Բացի դա, շատ դեպքերում գյուղացիները նշում էին, որ իրենք, օրինակ՝ չեն ցանկանում 3 միլիոն վարկ վերցնել, քանի որ իրենց տնտեսությունը փոքր է: Ինչ վերաբերում է մյուս վարկերին, դրանցից սովորական գյուղացիները չեն օգտվում, այլ ունևորները: Եթե գյուղացին հնարավորություն չունի վարկ վերցնելու, մեծ հաշվով, նրա համար ինչ տարբերություն՝ 0 տոկոս է վճարելու վարկի համար, թե ավելի բարձր տոկոսադրույք»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Սեդրակյանը:
Անդրադառնալով գյուղոլորտում իրականացվող նորարար ծրագրերին, նա նշում է, որ պետք է հաշվարկել, թե քանի միլիոն է պետք այդ ծրագրերը կյանքի կոչելու համար: «Գյուղացին փող չունի, բանկից գումար ստանալու հնարավորություն էլ չունի: Այդ ծրագրերի մեկնարկի համար պետք է մի քանի միլիոն դրամ գումար ունենաս:
Գործում է, իհարկե, գումարի վերադարձի մեխանիզմ, բայց դրա դեպքում էլ ամեն ինչ պարզ չէ: Երբ խոսում ես գյուղացու հետ, նա ասում է՝ «իմ ուժը չի պատի, որքան էլ այդ ծրագիրը լավը լինի»:
Տեսականորեն ամեն ինչ շատ գեղեցիկ է հնչում, բայց կան բացեր: Տեսեք, թե ինչ ասաց վարչապետը: Այն գյուղացիները, որոնք վարկերից օգտվելու հնարավորություն չունեն, թող միավորվեն, կոոպերատիվներ ստեղծեն, մենք կաջակցենք դրանց: Կոոպերատիվներ ստեղծելու մասին մենք էլ էինք խոսում, բայց այժմյան պայմաններում այս գաղափարն ուշացած է և լավ չի աշխատի:
Դրա փոխարեն ես, օրինակ՝ կառաջարկեի հետևյալ տարբերակը: Խոշորացված համայնքներում ստեղծվի մեքենատրակտորային պարկ՝ մասնավոր և պետություն համագործակցությամբ, որը մատչելի գներով ծառայություններ կմատուցի գյուղացիներին: Օրինակ՝ հիմա վարն անում են իքս գնով, իրենք ավելի քիչ գնով կանեն նույն գործը: Թող պետությունը սուբսիդավորի նման նախաձեռնությունները»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Նա ընդգծում է՝ այսօր գյուղոլորտի չլուծված հարցերից մեկը գյուղտեխնիկայի բացակայությունը կամ էլ մաշված լինելն է:
«Ասում են՝ վարեք ու ցանեք, բայց ինչպե՞ս, ձեռքո՞վ: 21-րդ դարում, երբ տարբեր երկրներում նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրման շնորհիվ տրակտորը ինքն իրեն վար է անում, իսկ կոմբայնն էլ առանց կոմբայնավարի է աշխատում, մենք շատ դեպքերում մարզերում տարրական գյուղտեխնիկա չունենք:
Գյուղատնտեսության մեջ ամենաառաջնային խնդիրը տեխնիկայի առկայությունն է»,-ասում է ՀԿ-ի նախագահը: Նա փաստում է՝ գյուղատնտեսության նախարարությունը լուծարեցին, գյուղատնտեսության մեխանիզացիայի անունն ընդհանրապես չեն տալիս:
Փաստում ենք՝ տարբեր հաշվարկներով ՀՀ տարածքում վարելահողերի 60-70 տոկոսը չի մշակվում, սերմացուն բավականին թանկ է, գյուղտեխնիկայի արդիականացման խնդիր ունենք:
Սեդրակյանն ընդգծում է՝ այս բոլոր խնդիրները մեկտեղվել են: «Գյուղատնտեսության մասին այս իշխանությունները հիշեցին կորոնավիրուսի պատճառով: Խոսվում է արտադրություն ստեղծելու, ոլորտն արդիականացնելու մասին:
Բայց սա անելու համար պետք է պարտադիր խորհրդակցել մասնագետների հետ, կարծիքներ լսել, թե ինչպես անել, որ գյուղացին արդյունքում շահող դուրս գա»,-ասում է մեր զրուցակիցը՝ ընդգծելով, որ գումարները պետք է նպատակային ծախսել:
Սեդրակյանն ընդգծում է, որ ոլորտում, ավելի ճիշտ կառավարող սեկտորում մասնագետների պակաս կա, իսկ այն փորձագետները, որոնք կարող են հիմնավորված ներկայացնել ոլորտային խնդիրների լուծումները, նրանց ձայնը լսելի չէ:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում