«Բացահայտ, ուղիղ ու անթաքույց ճնշում»․ «Փաստ»
Հասարակություն«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Իրավապահ և դատական համակարգի վրա քաղաքական ճնշումն այլևս անթաքույց է իրականացվում: Այն շատ ժամանակ իրականացվում է զրպարտության միջոցով, ինչն անթույլատրելի է: Այս կարծիքին է փաստաբան Երվանդ Վարոսյանը, որը «Փաստի» հետ զրույցում շեշտեց՝ զրպարտությունը կամ անմեղության կանխավարկածի խախտումը առհասարակ անթույլատրելի են, բայց միևնույն ժամանակ նկատեց.
«Իսկ երբ զրպարտությունը և անմեղության կանխավարկածի խախտումն իրականացվում է պետական բարձրագույն մարմինների մակարդակով, սա արդեն վերածվում է ողբերգության: Չի կարելի կատարել այնպիսի քայլեր, որոնք առավել ակնհայտ են դարձնում, օրինակ՝ այս կամ այն անձի նկատմամբ իրականացվող հետապնդման քաղաքական բնույթը, այս կամ այն քրեական գործի քաղաքական ենթատեքստը: Սա անթույլատրելի է:
Հայաստանում, ցավոք, միշտ են եղել քաղաքական դրսևորումներ ունեցող հետապնդումներ, բայց կար ժամանակ, երբ դա հիմնավորելը բավականին բարդ էր: Հաճախ խորը վերլուծություն կատարելու անհրաժեշտություն էր առաջանում՝ ի ցույց դնելու առկա խտրական վերաբերմունքը կամ քաղաքական հետապանդումը: Հիմա ամեն ինչ արվում է բացահայտ, ուղիղ, ինչը բոլորիս համար հղի է շատ վատ հետևանքներով»,-ասաց նա:
Փաստաբան Լիպարիտ Սիմոնյանն էլ մեզ հետ զրույցում մասնավորապես շեշտեց.
«Գործադիր իշխանության ներկայացուցիչներն իրենց հայտարարություններում բազմիցս անդրադառնում են դատարաններին, և հաճախ տպավորություն է ստեղծվում, որ այդ հայտարարություններն իրենց մեջ քողարկված սպառնալիք են պարունակում: Համենայն դեպս, դատաիրավական բնագավառում աշխատողների համար ակնհայտ է դառնում, որ ինչ-որ ձևով փորձում են այնպիսի ճնշումներ գործադրել, որ հետագայում ցանկալի դատական ակտեր լինեն:
Այսինքն, դատավորը պետք է հասկանա, որ X-ի կամ տարբեր անձանց գործերով պետք է կիրառվեն այնպիսի դատական ակտեր, որոնք ցանկալի կլինեն այդօրվա գործադիր իշխանության համար: Գուցե չզանգեն, բայց արտահայտությունների մեջ ու գործողություններով ստեղծեն այնպիսի պատկեր, որի ելքը ցանկալի դատական ակտն է: Սա իր մեջ շատ մեծ վտանգներ է պարունակում»:
Փաստաբանը նշեց, որ պետական մակարդակով «մեր ունեցած տեղեկությունների» տրամաբանությամբ արված հայտարարությունները նաև հասարակական դաշտում որոշակի պատկեր ստեղծելու նպատակ ունեն.
«Չի բացառվում՝ նպատակը նաև հասարակության մեջ «վատ անձի», «վատ դատավորի», «վատ ծառայողի» կերպար ստեղծելն է, որ այդպես, հասարակական ճնշում ստեղծելու միջոցով, հասնեն նրան, որ այդ մարդը ստիպված կոտրվի ու քողարկված պատվերներ կատարի:
Այս ճանապարհով մենք պարզապես անկախ դատական համակարգ չենք ունենալու և, ինչպես նախկինում, Եվրոպական դատարանը շարունակելու է Հայաստանի դեմ արդար դատաքննության իրավունքի խախտման հիմքերով դատական ակտեր կայացնել»:
Երվանդ Վարոսյանն էլ հավելեց.
«Քաղաքական ղեկավարությունը մի միսիա ունի. պետք է ապահովի, որ իրավական համակարգը կատարի ոչ թե ինչ-որ անձի, այլ օրենքով իր վրա դրված պարտականությունները: Քաղաքական ղեկավարությունը պետք է ապահովի դատական համակարգի անկախությունը, համալրված լինի ոչ կամակատար դատավորներով: Միայն դրանից հետո են այդ համակարգերը տալիս այն պտուղները, որոնք պետք է տան: Եթե այդ համակարգերը գործում են ցուցումների դաշտում, ապա որևէ դրական հեռանկար չի կարող լինել:
Ընդհանուր առմամբ, մենք մեր պետության հետ հիմա այնպիսի իրավիճակում ենք գտնվում, երբ իշխանությունների տարանջատման և նման լուրջ սկզբունքների մասին խոսելն էլ է անիմաստ դառնում: Այսպես ասեմ՝ քանի դեռ իրավապահ համակարգը գործում է քաղաքական հրահանգների և պատվերների շրջանակում, դա նախևառաջ հանգեցնելու է պետական համակարգի կազմաքանդմանը, ինչի հետևանքները դեռ երկար ենք զգալու:
Սա իրավական երկիր դառնալու ճանապարհ չէ, սա հետընթաց է անգամ նախկինում եղած իրավիճակից»: Երվանդ Վարոսյանը շեշտեց՝ իրավական երկիր կառուցելու համար առաջին հերթին ցանկություն և քաղաքական կամք է պետք, որոնք դեռ չկան:
Լիպարիտ Սիմոնյանն էլ հավելեց՝ իշխանությունները, բնականաբար, միշտ էլ ասելու են, որ անկախ դատաիրավական համակարգ են ուզում ունենալ.
«Բայց ասելը քիչ է, այն պետք է կոնկրետ չմիջամտությամբ հիմնավորվի. երբ դատարանը շրջափակելու հրաման է տրվում, կամ, օրինակ՝ պաշտոնյան սկսում է կոնկրետ դատավորներին, նրանց որոշումները թիրախավորել, դա չի խոսում անկախ դատական համակարգ ունենալու ցանկության մասին»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
