Երևան, 26.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
ՌԴ ՊՆ-ն «Իսկանդեր»-ով հարվածել է Դնեպրի օդանավակայանին ՌԴ-Իրան համապարփակ գործընկերության համաձայնագիրը կներառի պաշտպանության ոլորտը. ՌԴ ԱԳՆ Զելենսկու խորհրդականն ասել է, որ Պուտինի ներկայացրած «Օրեշնիկ» հրթիռը գոյություն չունի Պենտագոնի ղեկավարը վերահաստատել է ԱՄՆ անսասան հանձնառությունը Իսրայելի անվտանգության հարցում Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ երրորդ հայցն է ներկայացրել ՄՔԴ. «Փաստ» Պալատական հեղաշրջումից պաշտպանվելու և քաղաքացիներին խաբելու հերթական պոպուլիստական փորձ. «Փաստ» «Կորյունի տնկած այգին է ինձ ապրեցնում, ամեն ինչ անում եմ, որ նրա չարչարանքը չկորչի». եֆրեյտոր Կորյուն Սառիկյանն անմահացել է հոկտեմբերի 14-ին Հորադիզում. «Փաստ» Արևմուտքի ամոթն ու Բաքվի համաժողովի նրբերանգները. «Փաստ» Գլոբալ իրողությունների և տարածաշրջանային գործընթացների միահյուսումը. «Փաստ»


Հա­յաս­տա­նի բնակ­չու­թյան թի­վը նվա­զում է, մտադ­րու­թյուն­նե­րը՝ ձա­խող­վում. «Փաստ»

Վերլուծական

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Ժամանակակից աշխարհը շարունակում է վերափոխումների ենթարկվել, մեծ արագությամբ զարգանում են տեխնոլոգիաները։ Իսկ յուրաքանչյուր պետության հզորության հիմնական բաղադրիչները մնում են անփոփոխ՝ ինչպես տնտեսական և ռազմական ներուժը և աշխարհաքաղաքական դիրքը, այնպես էլ բնակչության թվաքանակը։

Ի տարբերություն զարգացող երկրների, զարգացած երկրներում բնակչության ծերացում է նկատվում, և միտումներ են դրսևորվում բնակչության թվաքանակի նավազեցման ուղղությամբ։ Ուստի այս երկրները ծնելիության մակարդակը բարձրացնելու ուղղությամբ խոշոր ծրագրեր են իրականացնում ու այս նպատակի համար ներգրավում մեծ ռեսուրսներ։

Բնակչության ծերացման խնդիրն առկա է նաև Հայաստանում, որն ունի իր ուրույն պատճառները։ Երկրի բնակչության կենսամակարդակը և եկամուտները շարունակում են մնալ ցածր սանդղակի վրա։ Իսկ կառավարության կողմից կիրառվող բազմազավակության խրախուսման գործիքները բավարար չեն։ Եվ մեծ թվով քաղաքացիներ նախընտրում են արտագաղթել երկրից։

Սակայն պետք է նկատի ունենալ, որ բարդ աշխարհաքաղաքական դիրք ունեցող Հայաստանի համար դեմոգրաֆիական խնդիրը ռազմավարական նշանակություն ունի, քանի որ այն նաև երկրի անվտանգությանը վերաբերող կարևորագույն բաղադրիչ է։

Բացի այդ, Հայաստանն, ունենալով ծնելիության ցածր մակարդակ և բնակչության կառուցվածքում մեծ տոկոս կազմող թոշակառուներ, այժմ արդեն բախվում է բյուջետային լուրջ խնդիրների, որոնք ապագայում՝ դեմոգրաֆիկ վիճակի կտրուկ բարելավում չարձանագրելու դեպքում, միայն խորանալու են:

Եվ պատահական չէ, որ ՀՀ տարբեր իշխանություններ տարիներ շարունակ խոսում են բնակչության թվաքանակն ավելացնելու մասին։ Սակայն պետք է նկատի ունենալ, որ բնակչության թվաքանակն ավելացնելու մասին հայտարարություններ անելը քիչ է, լուրջ գործնական քայլեր են պետք, որոնք թերի են։

Այսպես, օրինակ՝ անցյալ տարի Ստեփանակերտում Համահայկական 7-րդ խաղերի անցկացման կապակցությամբ Վերածննդի հրապարակում հրավիրված հանրահավաքում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ներկայացնելով մինչև 2050 թվականը իրականացվելիք ռազմավարական նպատակները, նշեց, որ մինչև 2050 թվականը պետք է կարողանան Հայաստանի բնակչությունը հասցնել առնվազն 5 միլիոն մարդու։

Ճիշտ է՝ այս հայտարարությունը շատերը լուրջ չընդունեցին, բայց ենթադրենք, որ ներկայիս իշխանությունը շարժվում է այս ռազմավարական նպատակին համահունչ, և ի՞նչ պատկեր ունենք։

Սա ենթադրում է, որ գործող իշխանությունների պաշտոնավարման ընթացքում, անկախ նրանից՝ դա մեկ, երկու, թե չորս տարի է, երկրի բնակչության թվի որոշակի ավելացում պետք է լիներ։ 

Սակայն, ի հեճուկս իշխանությունների ամպագոռգոռ հայտարարությունների, վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալներից պարզ է դառնում, որ 2019 թվականին արձանագրվել է նորանկախ Հայաստանի բնակչության ամենացածր թիվը՝ 2 մլն 962 հազար մարդ։ 

Ճիշտ է՝ 1992-ից սկսած բնակչության թիվը սկսել է նվազել, ավելին, մինչև 1998 թվականը ունեցել ենք սարսափելի մեծ քանակի արտագաղթ, սակայն բնակչության ամենացածր թվաքանակը գրանցվել է հենց անցյալ տարի։

 Բնակչության նվազման միտումը պահպանվել է նաև այս տարվա առաջին երեք ամիսների ընթացքում։ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով, մշտական բնակչության թվաքանակի ցուցանիշն այս տարվա ապրիլի 1-ի դրությամբ կազմել է 2 մլն 956 հազար 900 մարդ՝ պակասելով մոտ 5200-ով։

Այս ցուցանիշները փաստում են, որ իրավիճակը շատ լուրջ է, և այս պահի դրությամբ 5 մլն բնակչություն ունենալու՝ իշխանությունների մտադրությունը ձախողված է։ Ներգաղթ ապահովելու խոստումներն այդպես էլ գրվում են սառույցին։ Իսկ այս իրավիճակի համար կոնկրետ ովքեր են պատասխանատվություն կրելու. այդ հարցը մնում է ժողովրդի դատին։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

 

 

 

 

Հովհաննես Շահինյանը անդամակցել է «Հայոց համազգային միասնություն» կուսակցությանըԶՊՄԿ-ն՝ հանուն սահմանամերձ գյուղի Ադրբեջանում հայտնել են՝ ինչու են փակ պահում երկրի ցամաքային սահմաններըՍեզոնային գրիպով վարակվածների թիվն աճել է. ի՞նչ վիճակ է COVID-19–ի մասով ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհWildberries-ը գործարկում է սպառողական վարկավորման ծառայությունը«Շատ թանկ ա»․ Ամանորին ընդառաջ թանկացումներ են. հարցումՎրաստանի նոր խորհրդարանը ստանձնել է լիազորություններըՎճարի՛ր Իդրամով Երեւան մոլում եւ շահի՛ր նվերներ Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով, սպասվում է թաց ձյունԵգիպտոսում զբոսանավ է խորտակվել, որում ավելի քան 30 զբոսաշրջիկ է եղելԹրամփը մտադիր է ԱՄՆ բանակից հեռացնել բոլոր տրանսգենդերներին. The TimesԱդրբեջանի և Իրանի զինված ուժերը 4-օրյա համատեղ զորավարժություններ են սկսելՄայրության օրվան նվիրված տոնական համերգը Կրեմլում հավաքեց ավելի քան 2 հազար բազմազավակ ընտանիքներԹուրքիան արգելել է Երևանից Ստամբուլ մեկնած կանադացի լրագրողի մուտքըԱրկտիկական բեմի գրավումը Ստեփանակերտի ռուսական դրամատիկական թատրոնի կողմից Վարչախումբը փորձում է մոռացության տալ մեր հիշողությունը․ Մենուա ՍողոմոնյանՀայաստանը վերածվել է 30-ականների Չիկագոյի Աղազարյանին կարող են ճնշել Փաշինյանի խաղը մինչև հանրաքվեն է Ֆրանսիայի դեսպանի գրառումը նախ եւ առաջ ապտակ էր Փաշինյանին․ Էդուարդ ՇարմազանովԳերմանիան մոտենում է 100 ԳՎտ արևային էներգիայի գեներացման «Երաժշտություն հանուն ապագայի հիմնադրամը շնորհալի երիտասարդ երաժիշտներին առաջարկում է դեպի Դուբայ կրթական ուղևորության մասնակիցը դառնալ Մեղավորը պետք է պատժվի երկիրն այս օրը գցելու համար․ Հրայր Կամենդատյան Փաշինյանը ծառայում է Էրդողանի իշխանությանը և շարունակելու է ժողովրդին խաբելով առաջ մղել նրա օրակարգը․ «Հայաքվե»Հայաստանը ոչինչ չշահեց COP29-ից. Ադրբեջանն օգտագործեց այն Հայաստանի դեմ քարոզչությունն առավել սրելու համար. Աբրահամյան Ոչ խեղճ ենք, ոչ թույլ ենք, ոչ էլ անհրաժեշտություն ունենք համակերպվելու թուրք-ադրբեջանական պարտադրանքին․ Ավետիք ՉալաբյանՓաշինյանը մեր աչքի առաջ փորձում է Հայաստանը վերակողմնորոշել Ռուսաստանից Թուրքիա․ «Հայաքվե»Չպետք է այս իշխանությանը թույլ տալ մեզ վերածել Թուրքիայի ծայրագավառի․ Ավետիք ՉալաբյանՊատմական և իրական Հայաստանների հակադրությունը կեղծ է․ Մենուա ՍողոմոնյանՌուսաստանին Հայաստանում պրոռուսական իշխանություն պետք չէ, Ռուսաստանին Հայաստանում պրոհայաստանյան իշխանություն է պետք․ Մհեր ԱվետիսյանԳեներալ Նորատ Տեր Գրիգորյանի հետ քննարկեցինք Մոսկվայում տեղի ունենալիք Ռուսաստան-Հայաստան հասարակական 2-րդ ֆորումի գործունեության մասին հարցեր. Մհեր ԱվետիսյանՌուսաստանի դաշնակից համարվող Հայաստանում երբ, դու խոսում ես Ռուսաստանի դեմ, վարկաբեկում ես հայ-ռուսական հարաբերությունները. Մհեր ԱվետիսյանReuters. Էրդողանը ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ կքննարկի Ուկրաինայի շուրջ վերջին իրադարձությունները Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում Լրատվամիջոցներում շարունակում են զետեղվել սպառազինության ձեռքբերման՝ իրականությանը չհամապատասխանող տեղեկություններ. ՊՆ Պեսկով. ԱՄՆ-ի հեռացող վարչակազմը գնալով ավելի անխոհեմ քայլեր է անում Ուկրաինայի շուրջ ՌԴ ՊՆ-ն «Իսկանդեր»-ով հարվածել է Դնեպրի օդանավակայանին COP29-ում պայմավորվածություն է ձեռք բերվել տարեկան 300 մլրդ դոլար հատկացնել գլոբալ տաքացման դեմ պայքարի համար Շերը բացահայտել է այն միակ հայտնի մարդուն, ով հեռացել է իրենից՝ նշելով, որ ինքը «խենթի պես սիրահարված էր» նրան ՌԴ-Իրան համապարփակ գործընկերության համաձայնագիրը կներառի պաշտպանության ոլորտը. ՌԴ ԱԳՆ Շատ բան ունեմ պատմելու. Հենրիխ Մխիթարյանը գիրք է գրում Մասկը գերազանցել է սեփական ռեկորդը. նրա կարողությունը հասել է 347,8 մլրդ դոլարի Զելենսկու խորհրդականն ասել է, որ Պուտինի ներկայացրած «Օրեշնիկ» հրթիռը գոյություն չունի Ավելի հեշտ կդառնա էներգիա կորզելը. նոր նյութը գերազանցել է սովորական արևային մարտկոցներինՆավարկություն․ Տարոն Շահինյանի առաջին ցուցահանդեսը (տեսանյութ) Յամալի նոր պայմանագիրը կկնքվի 6 տարի ժամկետով Հռոմում տեղի է ունեցել Արցախի սրբավայրերի պահպանմանը նվիրված գիտաժողով Էրդողանը «խիզախ» է որակել Նեթանյահուին կալանավորելու մասին Միջազգային քրեական դատարանի որոշումը «Ինձ հետ այդքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է կողքից». Քրիստինե Պեպելյան