«Համեմատաբար հանդարտ վիճակը դադարում է գոյություն ունենալ.մտնում ենք լարվածության աճի երկարաժամկետ շրջան». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գրեթե մեկ շաբաթ առաջ ՊԲ զորամասերից մեկի պահպանության տեղամասի ուղղությամբ հակառակորդը ձեռնարկել էր դիվերսիոն ներթափանցման փորձ, Նախօրեին հայտնի դարձավ հայ-ադրբեջանական սահմանի Նախիջևանի հատվածում հակառակորդի ակտիվության մասին: Ավելի վաղ հակառակորդը հայկական բնակավայրերի ուղղությամբ էր կրակ բացել, իսկ ավելի ուշ զորավարժություններ էր արել Արցախի և ՀՀ-ի սահմանների մերձակա հատվածներում:
Անդրադառնալով դեպքերի ընթացքին՝ ռազմական փորձագետ Դավիթ Հարությունովը «Փաստի» հետ զրույցում նախ ընդգծեց. «Եթե մի քիչ ավելի երկարաժամկետ տեսանկյունից դիտարկենք, սկբզունքորեն նոր բան չկա այս իրադարձությունների մեջ: Ադրբեջանական կողմը մինչ այս էլ է նման գործողություններ իրականացրել:
Բայց հիմա, այնուամենայնիվ, մի նոր միտում կա. 2018 թ.-ից հետո համեմատաբար հանդարտ իրավիճակ էր առաջնագծում: Բայց հիմա այդ ժամանակահատվածի համեմատաբար հանդարտ վիճակը դադարում է գոյություն ունենալ:
Մենք մտնում ենք լարվածության աճի երկարաժամկետ շրջան:
Համենայն դեպս, նման տպավորություն կա, որովհետև որոշակի շղթա կա, ըստ որի՝ իրենց կողմից գործողությունների ինտենսիվությունն անընդհատ աճում է: Չի բացառվում, որ մտնում ենք մոտավորապես այն ցիկլի մեջ, որը կար 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 թվականներին»:
Ռազմական փորձագետը նշեց, որ այսօր կան այնպիսի գործոններ, որոնք կային նաև վերոնշյալ փուլում:
«Խոսքը ներքաղաքական ու հատկապես սոցիալ-տնտեսական խնդիրների մասին է, երբ որոշակի փակուղային իրավիճակ էր նաև բանակցային գործընթացում:
Թեպետ այսօր բանակցային գործընթացի մասով վերապահումներ կան, որովհետև տեղեկությունը քիչ է, ու հստակ չէ, թե այնտեղ ինչ իրադրություն է: Այնուամենայնիվ, տպավորություն չկա, որ շատ ակտիվ գործընթաց կա բանակցային առումով:
Մեծ հաշվով, միակ փաստն այն է, որ լարվածության աճ կա, բայց դժվար է կանխատեսել, թե այն ինչ ընթացք կունենա և որքան կտևի»,-ասաց մեր զրուցակիցը:
Դ. Հարությունովը նշեց, որ տարբեր փուլերում ադրբեջանական կողմի նման գործողությունները տարբեր նպատակներ ու խնդիրներ են լուծել:
«Մենք ունեցել ենք մի շրջան, երբ էսկալացիան ուժեղացրել են՝ լոկալ, ցածր ինտենսիվությամբ մարտական գործողությունների մի վիճակ ստեղծելու նպատակով, ինչն իր պիկին հասավ 2016 թվականին: Եղել է իրավիճակ, որ կոնկրետ խնդիր են լուծել՝ ճնշել են, որ ինչ-որ դիվանագիտական զիջումներ ստանան:
Մյուսը սոցիալական ու ներքաղաքական խնդիրներով պայմանավորված նման իրավիճակ ստեղծելու դեպքերն են: Հիմա թե որ խնդիրն է, դժվար է ասել: Այդուհանդերձ, մեծ դեր է խաղում ներքին խնդիրներից «արտաքին թշնամու» ուղղությամբ ուշադրությունը շեղելու նպատակը: Ինչ վերաբերում է ճնշման հնարավորությանը, ապա չեմ բացառում նաև այդ տարբերակը: Խոսքը ինչ-որ դիվանագիտական զիջումներ ստանալու համար ճնշումներ գործադրելու տարբերակի մասին է:
Ինչու չեմ բացառում, որովհետև Հայաստանում տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո իրենց մոտ, կարծես, ավելի մեծ հույսեր կային, որ ինչ-որ զիջումներ կլինեին: Ու չի բացառվում, որ որոշակի ճնշումներ են գործադրում, որ այդ գործընթացը տեղի ունենա»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ այս ամենը ենթադրությունների դաշտում է:
«Ընդհանուր առմամբ, առկա ճգնաժամը երկու երկրների համար էլ աննախադեպ է: Եվ փորձը ցույց է տալիս, որ տնտեսական պատկերը միանշանակ ազդում է իրավիճակի վրա թե՛ տարածաշրջանի անվտանգության և թե՛ կոնկրետ Արցախյան հակամարտության առումով:
Բայց այս ճգնաժամի մասշտաբներն այնքան աննախադեպ են, որ դժվար է կանխատեսել, թե այն ինչպես կանդրադառնա Արցախյան հարցի ու առաջնագծի իրավիճակի վրա: Այդուհանդերձ, միանշանակ կարելի է ասել, որ լարվածությունը կաճի, որովհետև ադրբեջանական կողմի համար տնտեսական հետևանքները լուրջ են, և իրենք ինչ-որ ձևով պետք է կոմպենսացնեն այդ խնդիրները: Ի տարբերություն 2008 թ.- ի ճգնաժամի առաջին ալիքի, հիմա խնդիրներն ավելի մեծ են»,-ընդգծեց փորձագետը:
Անդրադառնալով հայկական կողմին՝ նա շեշտեց, որ այս ընթացքում պատրաստվածության առումով անհրաժեշտ բոլոր գործողություններն արվել են, ինչի մասին վկայում են հակառակորդի ոչ էֆեկտիվ դիվերսիոն ներթափանցումները, որոնք այլևս չեն ապահովում այն արդյունքը, որը հակառակորդը ստանում էր նախկինում:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում