«Առաջնահերթը հենց քաղաքացու և ոչ թե պաշտոնյայի բարեկեցությունն է».«Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Կառավարման համակարգը պետք է դիտարկել գործունեության, գործառույթների տեսանկյունից և նաև այն խնդրակարգից, որը ձևավորվում է: Ընդհանուր առմամբ, կառավարման խնդիրները կապված են առկա օրակարգերից: Եվ մենք այսօր տեսնում ենք, որ հասարակության տարբեր սեգմենտներ որոշակի խնդիրների մասին են սկսել բարձրաձայնել, մի մասը՝ օբյեկտիվ, մի մասը՝ սուբյեկտիվ հիմքերով: «Փաստի» հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Էմիլ Օրդուխանյանը: «Խորհրդարանական համակարգերում եթե X կազմով կառավարությունը չի կարողանում արդյունավետ կառավարել, ապա կա խորհրդարան, որը կարող է փոխել այդ կառավարության մի մասը:
Ենթադրենք՝ մի քանի նախարարների: Սա չի կարելի աղետ համարել, որովհետև խորհրդարանական համակարգերում կառավարությունները շատ ավելի արագ են փոփոխվում: Հիմնական ֆիգուրները կարող են մնալ, բայց նրանք, որոնք կոնկրետ գործառույթներ կատարելու ճանապարհին չեն հաջողում, ձախողում են, ցույց են տալիս ցածր արդյունավետություն, այդ ֆիգուրներին կարելի է փոխել: Այսօրվա կառավարությունը կարող է որոշ ֆիգուրների փոխել այն ոլորտներում, որտեղ խնդիրներ կան ու դրանով փորձել ավելի արդյունավետացնել կառավարումը: Կառավարության կազմն ինչ-որ մասով փոփոխելուց վախենալ պետք չէ: Իրականում երբ որևէ կառավարություն բարձր արդյունավետություն ցույց չի տալիս, քաղաքական մրցակիցներն ավելի են ակտիվանում՝ ստանալով հավել յալ լծակներ հակադրվելու, ազդելու և կառավարության վարկանիշը նվազեցնելու տեսանկյունից:
Եվ հասկանալի է՝ սա քաղաքական պայքար է»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ, անկախ ամեն ինչից, խորհրդարանական համակարգում կառավարությունները ճկունություն պետք է ցուցաբերեն: «Բայց այսօրվա կառավարությունը, որն իրեն հեղափոխական է հռչակել, պետք է այնպես գործի, որ հեղափոխության փաստը կասկածի տակ չառնվի, որովհետև վերջին շրջանում տարբեր օղակներից, քաղաքական տարբեր դաշտերում դիրք գրավող միավորների կողմից շատ ենք հանդիպում այնպիսի տեսակետների, որոնք հեղափոխության հանգամանքն արդեն ինչ-որ չափով կասկածի տակ են առնում:
Իհարկե, սա նաև պայմանավորվում է հենց կառավարության կողմից իրականացվող քաղաքականությամբ, որովհետև մենք տեսնում ենք, որ շատ ակնկալիքներ, որոնք կային հասարակության մոտ, չեն արդարանում: Եվ օբյեկտիվորեն նման դիսկուրսի շրջանառման հնարավորություն է առաջանում, որից օգտվում են նաև քաղաքական մրցակիցները, որոնք ամեն բան անում են ցույց տալու, որ հեղափոխությունը, որպես այդպիսին, չի ամբողջականացել կամ պարզապես այդ հանգամաքը կասկածի տակ են դնում»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը: Նրա խոսքով, վերոնշյալ համատեքստում կան մի շարք կարևոր հարցեր, որոնք վերանայման կարիք ունեն:
«Այս իշխանությունն ի սկզբանե կադրային բանկ հավաքելու հայտարարություն էր արել: Վստահ եմ՝ բազմաթիվ մարդիկ են դիմել, այդ թվում՝ բարձր պրոֆեսիոնալներ: Միևնույն ժամանակ, տեսնում ենք, որ անգամ միջին օղակներում կադրային համալրումը չի իրականացվում այդ կադրերով: Զուգահեռ՝ Սփյուռքից որոշակի կադրերի ներհոսք ենք տեսնում: Իհարկե, սա վատ բան չէ, բայց նախ պետք է փորձել որակյալ կադրերին փնտրել ու գտնել հենց երկրի ներսում՝ առանց պատճառաբանելու, թե նման կադրեր չկան: Իրականում նման կադրեր շատ կան:
Եվ այստեղ հարց է առաջանում, օրինակ՝ արտասահմանից Հայաստան եկող կադրը պատրա՞ստ է այդ նույն աշխատավարձով աշխատել Հայաստանում, ինչպես ՀՀ քաղաքացին, թե՞ նրան պետք է մի քանի անգամ բարձր վճարել կրկին ՀՀ քաղաքացու վճարած հարկերի հաշվին: Այնպես որ, այստեղ որոշակի խտրականություն կարող է առաջանալ: Առհասարակ, հեղափոխությունները երկու հիմնական խնդրից են բխում՝ ազատություն և արդարություն, ազատության ու արդարության պահանջ»,նշեց մեր զրուցակիցը՝ շեշտելով, որ եթե նշվածների հիմքում խտրականություն լինի, ապա այլ խնդիրներ են առաջանալու:
«Եվ մենք այսօր տեսնում ենք, որ վստահության այն պաշարը, որը կար, օրինակ՝ երկու տարի առաջ, այսօր օբյեկտիվորեն նույն մակարդակի վրա չէ»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը: Արդարության պահանջի համատեքստում նա ևս մեկ օրինակ դիտարկեց. «Նույն պարգևավճարների հարցը միշտ էլ խնդրահարույց է եղել հասարակական ընկալումներում: Իրականում պետք չէ որևէ մեկին պարգևավճար տալ միայն նրա համար, որ կոռուպցիայի չգնա: Դրա համար համապատասխան պատիժ կա: Մեր Սահմանադրությամբ ՀՀ-ն սոցիալական պետություն է, ինչը նշանակում է, որ ոչ միայն պաշտոնավորը, այլև շարքային քաղաքացին պետք է սոցիալական բարեկեցության բավարար մակարդակ ունենա:
Եվ առաջնահերթը հենց քաղաքացու և ոչ թե պաշտոնյայի բարեկեցությունն է, որովհետև քաղաքացու կողմից ձևավորված իշխանությունը ծառայում է քաղաքացու շահերի բավարարմանը: Հետևապես, առաջնահերթը քաղաքացիների սոցիալական բարեկեցության բավարար մակարդակի ձևավորումն է, դրանից հետո որքան արժանի կլինեն, թող խրախուսվեն: Հակառակ դեպքում կրկին խտրականություն է առաջանում, ինչը դժգոհություն է առաջացնում»:
Ամփոփելով՝ քաղաքագետը շեշտեց, որ այսօր կառավարման արդյունավետության խնդիր ունենք. «Եթե չկարողանանք արդյունավետացնել, բնական է, որ խնդիրներն ու հարցերն ավելանալու են՝ հաշվի առնելով նաև ստեղծված իրավիճակը, որովհետև կարանտինի պայմաններում, երբ կան բազմաթիվ սահմանափակումներ, մարդիկ ոչ լիարժեք են կարողանում իրականացնել իրենց գործառույթները: Հետևաբար, դժգոհություններն օբյեկտիվորեն են առաջանալու, դրա համար խնդիրն այս պարագայում կառավարման արդյունավետացումն է»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում