Գյուղոլորտի առաջընթացը պահանջում է պետության կողմից համալիր աջակցություն, այլ ոչ թե հատվածական քայլեր.«Փաստ»
Տնտեսություն«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Կորոնավիրուսի համավարակը էական փոփոխություններ է առաջ բերել մարդկանց կյանքում։ Եվ պատահական չեն այն գնահատականները, որ մեծ տեղաշարժեր են սպասվում երկրների տնտեսությունների ճյուղային կառուցվածքում։ Իզուր չեն կանխատեսումները, որ նույնիսկ համաճարակի սուր փուլի ավարտից հետո շարունակվելու են մարդկանց տեղաշարժի սահմանափակումները, և այնպիսի ոլորտներ, ինչպես զբոսաշրջությունը, զվարճություններն ու հանրային սնունդը, անորոշ ժամանակով ի վիճակի չեն լինելու վերադառնալ նախաճգնաժամային մակարդակին։ Իսկ ամենալուրջ խնդիրը թերևս կապված է լինելու օդային հաղորդակցությունների ու ցամաքային բեռնափոխադրումների իրականացման դժվարությունների ու բնակչությանը անխափան մատակարարումներ ապահովելու հետ։
Հենց այստեղ է, որ առաջ է գալիս պարենային անվտանգության ապահովման խնդիրը հատկապես այն պարագայում, երբ իրավիճակից կախված կարող են մի շարք երկրների կողմից պարենային ապրանքների արտահանման գործընթացում սահմանափակումներ կիրառվել։ Բացի այդ, ներկայիս փուլում պահպանվում է պարենային ապրանքների գների թռիչքաձև բարձրացման հավանականությունը։ Այս իրողությունները հաշվի առնելով՝ անհրաժեշտություն կա, որ Հայաստանը ժամանակ չկորցնի և հատուկ ուշադրություն դարձնի գյուղատնտեսության ոլորտի զարգացմանը։
Հաշվի առնենք, որ միայն գյուղատնտեսության զարգացման միջոցով է հնարավոր լուծել Հայաստանի պարենային ինքնաբավության խնդիրը։ Եվ այս հանգամանքը հատկապես մեծ կարևորություն է ստանում այն պարագայում, որ վերջին տարիներին գյուղոլորտում անկումային իրավիճակ է, և նույնիսկ 2019 թվականի տնտեսության աճի պարագայում գյուղատնտեսությունը 4 տոկոսով անկում ունեցավ։ Սակայն կառավարությունը գյուղատնտեսության ոլորտում մի քանի կիսատ-պռատ քայլեր ձեռնարկելուց ու որոշակի քանակությամբ անտոկոս վարկեր տրամադրելուց հետո գյուղատնտեսության զարգացման հարցը համարում է լուծված։ Այնինչ գյուղոլորտի առաջընթացը պահանջում է պետության կողմից համալիր աջակցություն, որը շոշափելիորեն կխրախուսի գյուղացիների և ֆերմերների գործունեությունը։
Սրա փոխարեն օրեր առաջ վարչապետ Փաշինյանը նշում էր, թե տնտեսվարողներն ուղղակի անսացել են իր «ոչխար պահելու» կոչերին, ու 2020 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին Հայաստանից կենդանի ոչխարի և այծի արտահանումը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 256 տոկոսով։ Նախ՝ գյուղատնտեսությունը միայն կոչերով չէ, որ պետք է զարգանա, քանի որ անհրաժեշտ է բարենպաստ պայմաններ ստեղծել տնտեսվարողների գործունեության համար։ Եվ երկրորդ՝ մանր եղջերավոր անասունների արտահանման ավելացումը դեռևս չի նշանակում, թե իրավիճակը դրական է։ Եթե անասնապահության ոլորտում առաջընթաց է գրանցվել, ապա առաջին հերթին Փաշինյանը պետք է արձանագրեր գլխաքանակի ավելացումը, այլապես առավել հավանական է, որ ճգնաժամային բարդ պայմաններից ելնելով՝ տնտեսվարողները վաճառել և արտահանել են իրենց անասունները, իսկ գլխաքանակի վերականգնման համար ուղղակի տարիներ են պահանջվելու։
Իսկ սա չի կարող զարգացում համարվել։ Փաշինյանը կարևոր գործ արած կլինի, եթե ոչ էական ցուցանիշներ հրապարակելու փոխարեն մտածի, թե ինչպես կարելի է լուծել գյուղոլորտի հետ կապված այնպիսի խնդիրներ, ինչպիսին, օրինակ՝ գյուղապրանքների մթերման խնդիրն է, երբ բերք արտադրողները գրեթե ամեն օր ակցիաներ են կազմակերպում, ճանապարհներ են փակում՝ բողոքելով մթերման գներից։ Այնինչ իշխանությունների կարգավորող միջամտությունն այդպես էլ չի երևում: Իսկ դա անհրաժեշտ է, որ գյուղացին չտուժի և շարունակի աշխատանքներ տանել հաջորդ տարի ևս առատ բերք ստանալու համար, այլ ոչ թե հիասթափվի ու հրաժարվի իր գյուղատնտեսական ծրագրերից։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում