Իշխանության ղեկին ցանկալի է տեսնել իսկական հայրենասերների, ովքեր զենքը ձեռքին ապացուցել են իրենց հավատարմությունը երկրին․ «Փաստ»
Միջազգային«Փաստ» օրաթերթը գրում է
realtribune.ru-ն «Եթե Պաղեստինի արաբները կարողացան, ապա հայերը ևս կարող են» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ, ըստ պատմաբան Վլադիմիր Ռուժանսկու, Հայաստանը պետք է լրջորեն վերլուծի Գազայի և Իսրայելի միջև վերջին պատերազմի դասերը: Հիմա Հայաստանում բոլորն ապրում են ընտրությունների նախօրեի տրամաբանությամբ: Եվ եթե խոսակցությունը վերաբերում է ապագայի ծրագրերին, ապա, անշուշտ, հնչում է հետևյալ արտահայտությունը. «Ընտրություններից հետո պարզ կլինի»: Իհարկե, Հայաստանում բոլորը նոր կառավարությունից դեպի լավը փոփոխություններ են ակնկալում: Կամ գոնե դրա հույսն ունեն:
Բայց միգուցե ժամանակն է, որ բոլորը սպասումներից ու հույսերից անցնեն այնպիսի կառավարության ձևավորմանը, որն իրոք կարող է դեպի լավը կատարել այդ երկար սպասված փոփոխությունները: Ավելին, Հայաստանն արդեն ունի նման փորձ: Երեք տարի առաջ Հայաստանի ժողովուրդը իշխանության բերեց Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությանը: Այո, շատերն այժմ հիասթափված են իրենց ընտրությունից: Բայց այստեղ կարևոր է այլ բան. 2018 թվականից հետո Հայաստանը այլևս երբեք նույնը չի լինի, քանի որ ժողովուրդը զգացել է իր ուժը և գիտակցել իր սեփական պատասխանատվությունը: Այո, այժմ բոլորը՝ երկրի քաղաքացիները, ապրում են կորստի ցավն ու հիասթափության դառնությունը: Բայց ուժեղ և կենսունակ պետության ստեղծումը նման է երկաթի ձուլմանը, որտեղ կրակը պատերազմն է, իսկ խարամը՝ թուլությունը: Եվ նույն կերպ, ինչպես խարամը, հեռացվում է, իսկ երկաթը՝ մնում, որից հետո ստանում են պողպատ, նույն կերպ՝ երկաթով, արյունով և քրտինքով ստեղծվում է ազգը: Հայերը վաղուց են ձուլել իրենց պողպատը, որը ամենաբարձր որակի է:
Եվ, հետևաբար, եթե խոսենք սպասումների մասին, ապա իշխանության ղեկին ցանկալի է տեսնել իսկական հայրենասերների, ովքեր զենքը ձեռքին ապացուցել են իրենց հավատարմությունը երկրին: Ցանկալի է երկրի գլխին տեսնել մարդկանց, ովքեր իրենց իսկ նվաճումներով ապացուցել են ազգային կրթություն, գիտություն, տնտեսություն և արտադրություն կառուցելու և զարգացնելու իրենց ունակությունները: Ժողովրդավարությունը ոչ թե ֆեմինիստներին, տրանսմշակութաբաններին և օֆշորային մարդկանց իշխանության բերելն է, այլ իշխանությունը ժողովրդին ծառայեցնելը և երբեք ոչ հակառակը: Այստեղ, սակայն, կա մեկ շատ լուրջ «բայց». այդ սկզբունքը վերածվում է էժանագին պոպուլիզմի, եթե այն հռչակում են վերը նշված «էլիտայի» կողմից օգտագործվող անօգուտ մարդիկ:
Ուստի, հույս կա, որ նորընտիր Ազգային ժողովի կողմից ընդունվելիք առաջին օրենքներից մեկով արգելքներ կլինեն բոլոր նրանց համար, որոնք «փախել են» բանակից, և նրանց նույնիսկ «թնդանոթի կրակոցի» հեռավորությամբ չպետք է թույլատրվի մոտենալ քաղաքականությանը և պետական պաշտոններին, սկսած թիկնապահից (քանի որ պատերազմող երկրում թիկնապահը Աստծուց հետո երկրորդ մարդն է): Հույս կա, որ նոր իշխանությունները օրենք կընդունեն բիզնեսի սոցիալական և պետական օգտակարության մասին, համաձայն որի, հայրենասեր բիզնեսմենները, ովքեր փաստացի ապացուցել են իրենց հավատարմությունը երկրի և ժողովրդի հանդեպ, կխրախուսվեն, իսկ երկրի ռեսուրսները ծծող և դրամայնացված ազգային ակտիվները օֆշորներ տեղափոխող մակաբույծները կպատժվեն որպես Հայրենիքի դավաճաններ: Հույս կա, որ համապատասխան օրենք կընդունվի գիտության, կրթության, տնտեսության և անվտանգության առաջատար անձանց վերաբերյալ. նրանք կլինեն ռազմական գործողությունների հաջող փորձ ունեցող զինվորականներ, գիտնականներ, իրենց երկրին հավատարիմ գործարարներ և ոչ թե լիբերալ և ազատամիտ էլիտար հավաքների մասնակիցներ: Հույս կա, որ օրենսդիր մարմին ձգտող կուսակցությունների և ընտրողների միջև կկնքվի մի տեսակ սոցիալական պայմանագիր, որը նախատեսում է այն դրույթը, որ երկրի համար անհրաժեշտ օրենքների ընդունման հապաղման պատճառով ծրագրեր չիրականացնելը անհապաղ և անխուսափելի կբերի ընտրողների կողմից նրանց դեմ կոլեկտիվ հայցի:
Հասկանալի է, որ այս իրավիճակում այս ամենը պարզապես ֆանտազիա է, քանի որ ցանկացած իրավիճակում ընտրված կառավարությունը կլինի ժամանակավոր, և յուրաքանչյուր քաղաքական սուբյեկտի կյանք, առաջին հերթին, կախված կլինի երկրի անվտանգությունն ապահովելու նրա կարողությունից: Գուցե թե հաջորդ արտահերթ ընտրությունների համար կուսակցություններն ու դաշինքները գոնե ինչ-որ հասկանալի ծրագիր ունենան: Սա այն է, ինչի հույսը հատկապես կա: Ի դեպ, անվտանգության մասին: Կարծում եմ, որ հայերը պետք է շատ լուրջ վերաբերվեն Գազայի և Իսրայելի միջև վերջին պատերազմի դասերին: Գազայում իրավիճակը շատ ավելի վատ է, քան Հայաստանում. այդ հողակտորն ունի 12 կմ-ից պակաս լայնություն և ընդամենը 40 կմ երկարություն (ընդհանուր առմամբ, 360 քառակուսի կմ), ծայրահեղ գերբնակեցված է (բնակչությունը մոտ 2 միլիոն մարդ), շրջափակված է բոլոր կողմերից, բայց եթե չի հաղթել վերջին պատերազմում, ապա գոնե ստիպել է տարածաշրջանային տերությանը՝ Իսրայելին, հաշվի նստել իր հետ: Նրանք իրենց հրթիռները պատրաստում են նկուղներում և ավտոտնակներում՝ խողովակների մնացորդներից, իսկ վառոդը՝ սելիտրայից: Ենթադրենք, որ թուրքերը նրանց օգնել են:
Լրջորեն են օգնել: Բայց մինչ թուրքերը կմտածեին օգնել նրանց, համասցիները համոզել են իրենց հովանավորին, որ իրենք արժանի են այդ օգնությանը: Որպես պատմաբան, իմ միտքն են գալիս նաև այլ ասոցիացիաներ: Օրինակ՝ Վարշավայի գետտոն, որտեղ հրեաները, գրեթե անզեն, բայց մեկ ամիս պայքարել են էլիտար նացիստական ստորաբաժանումների դեմ: Ես սա չեմ գրում որևէ մեկին նախատելու համար: Ես սա գրում եմ նրա համար, որ բոլորը մտածեն: Ի՞նչ եք կարծում, սուլթանները չեն վախենո՞ւմ: Այն էլ ինչպես են վախենում: Իսկապես, հիմարություն է ընտրել ամոթը պատերազմից խուսափելու համար, քանի որ արդյունքում երկուսն էլ կստանաք:
Ուստի պետք է մտածել, թե ինչպես չեզոքացնել թշնամու գերազանցությունը և հաղթել: Եթե Վարշավայի գետտոյի հերոսները, իսկ հիմա պաղեստինյան արաբները հաջողության են հասել, ապա հայերը նույնպես կարող են:
Հ.Գ.- Եթե որևէ մեկին վիրավորել է բերված երկու օրինակների համադրությունը, ես շտապում եմ հանգստացնել իմ ընթերցողին: Ես օգտագործում եմ այդ օրինակները որպես պրագմատիկ, այլ ոչ թե որպես բարոյախոս: Դե, եթե դա էլ համոզիչ փաստարկ չէ, ապա ներողություն, դուք գիտեք։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում