Երևան, 26.Նոյեմբեր.2024,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
«Հայկական ատոմակայանի փակումն այսօր ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի օրակարգային առաջնահերթ ուղղություններից է»․ «Փաստ» Նման հայտարարությունները շատ դժվարընկալելի են․ «Փաստ» «Մա՛մ ջան, չմտածես, գալու եմ ու կյանքդ փոխեմ, ամեն ինչ լավ է լինելու». տանկիստ Հակոբ Մանթաշյանն անմահացել է հոկտեմբերի 16-ին՝ մարտնչելով Ջրականում․ «Փաստ» Իրենց ո՛չ պետությունն է հետաքրքրում, ո՛չ էլ ժողովուրդը. կարևորը իշխանությունն է ու աթոռները․ «Փաստ» Հայաստանի տնտեսության արտածին արգելակները․ «Փաստ» «Ներսում քանդում է Ռուսաստանի հետ փոխգործակցության մակարդակը ու անելու է դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ որոշակի այլընտրանք չունի»․ «Փաստ» Իրականում ի՞նչ կա փաշինյանական իշխանության «արևմտյան շարժի» խորքերում. «Փաստ» 2025 թ.-ին ևս 8000 էլեկտրամոբիլ Հայաստան կներմուծվի անտոկոս մաքսատուրքով. նախագիծ. «Փաստ» Ինչո՞ւ է միջազգային իրավունքի ողջ համակարգը հայտնվել ծայրահեղ խոցելի և անկայուն վիճակում. «Փաստ» Նիկոլ Փաշինյանի ու Արարատ Միրզոյանի միջև «սև կատու է անցե՞լ». «Փաստ»


Ներքին սպառնալիքներ նաև տնտեսության համար. «Փաստ»

Տնտեսություն

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Թվում էր, թե պատերազմի արհավիրքներից ու համավարակով պայմանավորված սահմանափակումների շոկից հետո հնարավոր կլինի տնտեսությունը զարգացման հունի մեջ գցել, բայց հունիսի 20-ի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններն այնպիսի արդյունքներ ունեցան, որ հետընտրական զարգացումները նոր տնտեսական սթրեսներ են խոստանում։ Ըստ այդմ, ընտրարշավի ժամանակ մուրճի սպառնալիքի ներքո Փաշինյանի խոստացած քաղաքական վենդետաները ու կադրային ջարդերն իշխանությունների կողմից տնտեսական կամայականությունների լայն դաշտ են բացել։ Եվ դեռ նոր կառավարությունը չձևավորված՝ իշխանական ռեպրեսիվ մեքենան արդեն գործի է անցել։

Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատում անհարկի ստուգումները և աշխատանքների խոչընդոտումը տեղի է ունենում հենց այս տրամաբանության ներքո։ Սակայն հասկանալի է, որ այս ճնշումները միայն պղնձամոլիբդենային կոմբինատով չեն ավարտվելու, և շատ շուտով այլ տնտեսվարողներ նույնպես կարող են հայտնվել իշխանությունների թիրախում։ Իսկ երբ իշխանություններն անցնեն «ապօրինի գույքի բռնագանձման» իրենց օրակարգին, ապա տնտեսական գործունեություն իրականացնող բազմաթիվ սուբյեկտներ կարող են այդ շղարշի ներքո քաղաքական ճնշումների զոհ դառնալ կամ ուղղակի տևականորեն ներքաշվել դատական քաշքշուկների մեջ։ Չէ՞ որ ժողովրդի ուշադրությունը կապիտուլ յացիայից շեղելու համար իշխանություններին «թալանվածը վերադարձնելու» անվան տակ մասկի շոուներ են անհրաժեշտ։ Եվ ամեն գնով նրանք փորձելու են հասնել իրենց ուզածին։

Սակայն իշխանությունների այսպիսի գործելակերպը ոչ միայն խոչընդոտում է, որպեսզի պատերազմի ու համավարակի արդյունքում վնասներ կրած տնտեսվարողները սկսեն շունչ քաշել, այլև ոչ բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում ներդրումներ ներգրավելու տեսանկյունից։ Բացի դրանից, իշխանությունները, կարծես, ամեն ինչ անում են, որ տնտեսական գործունեությամբ զբաղվող մարդիկ ինչքան հնարավոր է վերահսկելի լինեն իրենց կողմից, ինչի արդյունքում խախտվում են այդ մարդկանց իրավունքները։ Օրինակ՝ ԿԲ-ն հանդես է գալիս այնպիսի նախաձեռնությամբ, որ Հայաստանի 17 բանկերում բոլորի հաշիվների վերաբերյալ տեղեկատվությունը կենտրոնացվի մեկ միասնական ռեեստրում։ Եվ պատահական չէ, որ այս գաղափարը ոլորտի մասնագետների մոտ բազմաթիվ մտահոգություններ է առաջացրել։

Դրանցից առաջինը վերաբերում է բանկային գաղտնիքի պահպանման վերաբերյալ երաշխիքներին։ Մեծ հաշվով, այսպիսի նախաձեռնություններով իշխանությունները հնարավորություն են ստանում խախտել բանկային գաղտնիքը, որին իշխանափոխությունից հետո ամբողջ ուժով ձգտում էին հասնել։ Իսկ երբ բանկային գաղտնիքի պահպանման երաշխիքները չեն գործում, ընդհանրապես ավելորդ է դառնում խոսել բարենպաստ ներդրումային միջավայրի մասին։ Իսկ ավելի ճիշտ՝ Հայաստանում հականերդրումային միջավայր է ձևավորվում։ Միևնույն ժամանակ, աննախադեպ գնաճն ու գործազրկությունը դառնում են հանրության անբաժան ուղեկիցները: Պետությունը չի կարողանում պատշաճ կերպով իր սահմանների անվտանգությունն ապահովել, ուր մնաց, որ կարողանա տնտեսվարողների և գյուղատնտեսության մեջ ներգրավված մարդկանց սեփականության պաշտպանության երաշխիքներ տալ։

Ադրբեջանի զինված ուժերն իրենց ագրեսիվ գործողությունների ընթացքում ահռելի տնտեսական վնասներ են հասցրել։ Այնինչ, մեր իշխանությունները չեն խոսում Ադրբեջանի կողմից հասցված տնտեսական վնասի փոխհատուցմանը հասնելու խնդրի մասին։ Դրա փոխարեն Ալիևը, տեսնելով Հայաստանի իշխանությունների վախվորած կեցվածքը, ամեն անգամ հոխորտում է այն մասին, թե Հայաստանի դեմ հայցեր են ներկայացնելու միլիարդավոր դոլարների փոխհատուցում ստանալու պահանջով։ Բացի այդ, Փաշինյանն իր գումարած խորհրդակցություններից մեկի ժամանակ վստահորեն ընդգծում էր, թե ռազմարդյունաբերությունը պետք է լինի մեր տնտեսության քարշակող ուժերից, առաջատար ոլորտներից մեկը, սակայն արդեն ամիսներ են անցել, իսկ իշխանությունները դեռևս ուղտի ականջում քնած են։

Թատրոնների օպտիմալացման ու նման մանր-մունր հարցերով են զբաղված։ Չնայած կարելի էր հեշտությամբ կանխատեսել, որ ինչպես իշխանությունների մյուս բոլոր խոստումները, այս խոստումը ևս մնալու էր օդից կախված։ Իսկ մյուս կողմից էլ՝ մինչ օրերը հերթով գլորվում են, Հայաստանի պետական պարտքն անշեղորեն աճում է՝ նորանոր ռեկորդներ սահմանելով։ Հասկանալի է, որ երկրում քիչ թե շատ կայուն տնտեսական վիճակ ապահովելու, աշխատավարձեր ու թոշակներ վճարելու համար նախաձեռնողականությունից զուրկ իշխանությունների միակ հույսը պետական պարտքի ավելացումն է։

Բայց պետք է հաշվի առնել նաև այն հանգամանքը, որ ընդհանրապես պարտքի ավելացումն արդարացված է համարվում այն դեպքերում, երբ որ այն զարգացման խթան է հաղորդում տնտեսությանը կամ նպաստում է հավել յալ արժեքի ստեղծմանը։ Սակայն մեզանում պետական պարտքի աճը միայն տնտեսական փլուզումը հետաձգելու դեր է կատարում՝ ահռելի բեռ դառնալով Հայաստանի համար, որի տակից դուրս գալը շատ դժվար է լինելու:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Հայաստանը ես եմ» -ի 12-րդ առաջարկ-պահանջը․ ինչ կանի այս անգամ իշխանությունըԲրիտանիան իր զինվորականներին չի ուղարկի Ուկրաինա. արտգործնախարարԱպագա ընտրությունների մասնակիցներն ու նպատակները. Վահե ՀովհաննիսյանՀայաստանի համար առաջնահերթ են տնտեսությունն ու անվտանգությունը․ Նաիրի ՍարգսյանԻշխանությունը 6 տարվա ընթացքում Հայաստանի բնակչությանը միտումնավոր կերպով ավելի է աղքատացրել. Նաիրի ՍարգսյանՌադիոկառավարվող ավտոմեքենաներ. խաղալի՞ք, թե՞ մարզաձև․ «Փաստ»Կոլումբիան հրաժարվում է հանածո վառելիքից և դադարեցնում նավթի նոր արդյունահանումը Հայաստանը չի մասնակցի ՀԱՊԿ նիստերին Փաշինյանի կառավարման օրոք պետական պարտքը կրկնապատկվել է ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (26 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ)․ Սոչիում կայացել են հերթական բանակցությունները, որոնք տևել են շուրջ 3 ժամ․ «Փաստ»ԵՄ-ն նյարդայնացել է Փաշինյանի հայտարարություններից Կալա՞նք, թե՞ մանդատազրկում. ի՞նչ կընտրի Հովիկ Աղազարյանը Modex. 2023թ. ՀՀ խոշորագույն ընկերությունը Զանգեզուրի ՊՄԿ-ն է ՍԴ-ի` Անկախության հռչակագիրը չեղարկող որոշումն ապօրինի է․ «Հայաքվե»«Հայկական ատոմակայանի փակումն այսօր ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի օրակարգային առաջնահերթ ուղղություններից է»․ «Փաստ»Ucom-ը և Արևորդի ՀԿ-ն հերթական արևային կայանն են տեղադրել Մալիշկայում Վերջին հինգ տարում ուսանողների թիվը կրճատվել է 12 տոկոսով․ Ատոմ ՄխիթարյանՆման հայտարարությունները շատ դժվարընկալելի են․ «Փաստ»Ես իմ գործունեությամբ ամեն ինչ անում եմ, որպեսզի Հայաստանը չդառնա այլ պետության կազմում գտնվող տարածք` այդ թվում նաև Ռուսաստանի․ Մհեր Ավետիսյան«Մա՛մ ջան, չմտածես, գալու եմ ու կյանքդ փոխեմ, ամեն ինչ լավ է լինելու». տանկիստ Հակոբ Մանթաշյանն անմահացել է հոկտեմբերի 16-ին՝ մարտնչելով Ջրականում․ «Փաստ»Իրենց ո՛չ պետությունն է հետաքրքրում, ո՛չ էլ ժողովուրդը. կարևորը իշխանությունն է ու աթոռները․ «Փաստ»Հայաստանի տնտեսության արտածին արգելակները․ «Փաստ»«Ներսում քանդում է Ռուսաստանի հետ փոխգործակցության մակարդակը ու անելու է դա այնքան ժամանակ, քանի դեռ որոշակի այլընտրանք չունի»․ «Փաստ»Իրականում ի՞նչ կա փաշինյանական իշխանության «արևմտյան շարժի» խորքերում. «Փաստ»2025 թ.-ին ևս 8000 էլեկտրամոբիլ Հայաստան կներմուծվի անտոկոս մաքսատուրքով. նախագիծ. «Փաստ»Ինչո՞ւ է միջազգային իրավունքի ողջ համակարգը հայտնվել ծայրահեղ խոցելի և անկայուն վիճակում. «Փաստ»Նիկոլ Փաշինյանի ու Արարատ Միրզոյանի միջև «սև կատու է անցե՞լ». «Փաստ»Հանցավորության դեմ «պայքարի» յուրօրինակ «հայեցակարգ». «Փաստ»Վերջին տարիներին արտերկրում սովորող ՀՀ քանի՞ քաղաքացի է պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչից տարկետում ստացել. «Փաստ»Հովհաննես Շահինյանը անդամակցել է «Հայոց համազգային միասնություն» կուսակցությանըԶՊՄԿ-ն՝ հանուն սահմանամերձ գյուղի Ադրբեջանում հայտնել են՝ ինչու են փակ պահում երկրի ցամաքային սահմաններըՍեզոնային գրիպով վարակվածների թիվն աճել է. ի՞նչ վիճակ է COVID-19–ի մասով ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհWildberries-ը գործարկում է սպառողական վարկավորման ծառայությունը«Շատ թանկ ա»․ Ամանորին ընդառաջ թանկացումներ են. հարցումՎրաստանի նոր խորհրդարանը ստանձնել է լիազորություններըՎճարի՛ր Իդրամով Երեւան մոլում եւ շահի՛ր նվերներ Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով, սպասվում է թաց ձյունԵգիպտոսում զբոսանավ է խորտակվել, որում ավելի քան 30 զբոսաշրջիկ է եղելԹրամփը մտադիր է ԱՄՆ բանակից հեռացնել բոլոր տրանսգենդերներին. The TimesԱդրբեջանի և Իրանի զինված ուժերը 4-օրյա համատեղ զորավարժություններ են սկսելՄայրության օրվան նվիրված տոնական համերգը Կրեմլում հավաքեց ավելի քան 2 հազար բազմազավակ ընտանիքներԹուրքիան արգելել է Երևանից Ստամբուլ մեկնած կանադացի լրագրողի մուտքըԱրկտիկական բեմի գրավումը Ստեփանակերտի ռուսական դրամատիկական թատրոնի կողմից Վարչախումբը փորձում է մոռացության տալ մեր հիշողությունը․ Մենուա ՍողոմոնյանՀայաստանը վերածվել է 30-ականների Չիկագոյի Աղազարյանին կարող են ճնշել Փաշինյանի խաղը մինչև հանրաքվեն է Ֆրանսիայի դեսպանի գրառումը նախ եւ առաջ ապտակ էր Փաշինյանին․ Էդուարդ Շարմազանով