«Առկա խնդիրներից է կարգավորող օրենսդրական դաշտի անկատարությունը». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ապահովագրությունն աստիճանաբար ներմուծվում է կյանքի բոլոր ոլորտներ՝ գույքի, առողջության, գյուղատնտեսության ապահովագրություն և այլն:
«Սպառողների ասոցիացիա» ՀԿ-ի փոխնախագահ, իրավաբան Սյուզաննա Չիլինգարյանը նշում է՝ Հայաստանում ապահովագրությունը բուռն զարգացում ապրեց 2011 թ.-ից հետո: «Հայաստանում գործում է «Ապահովագրության և ապահովագրական գործունեության մասին» օրենքը, որը կարգավորում է շուկան: Վերահսկումն իրականացնում է Կենտրոնական բանկը: Ֆիզիկական անձ հաճախորդների շահերը պաշտպանելու համար 2009 թ.-ին ստեղծվել է Ֆինանսական հաշտարարի գրասենյակը, որի ծառայություններն անվճար են քաղաքացիների համար, ինչպես նաև՝ դատարանը: Օրենքը և նշված կառույցներն ապահովում են ապահովագրական շուկայի կայունությունը, ֆինանսական ոլորտում սպառողների իրավունքների ու շահերի պաշտպանությունը»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Չիլինգարյանը:
Ընդգծում է՝ Հայաստանում ապահովագրական շուկայի կայացման որոշակի մակարդակն ու զարգացման միտումները հաշվի առնելով կարելի է ասել, որ այն դեռևս չի դասվում զարգացած ապահովագրական շուկաների շարքին: «Այս հանգամանքը հիմնականում պայմանավորված է ՀՀ ապահովագրական համակարգում որոշակի խնդիրներով և թերություններով: Շուկայում առկա խնդիրներից են ապահովագրական ընկերությունների գործունեությունը կարգավորող օրենսդրական դաշտի անկատարությունը, ապահովագրական ընկերությունների ռիսկերի կառավարման գործընթացի ոչ լիարժեք պատկերացման և հիմնական ռիսկերի կառավարման հստակ մեխանիզմների բացակայությունը: Այս խնդիրների լուծումը կբերի ապահովագրական ընկերությունների գործունեության կարգավորման, ապահովագրական ընկերությունների ծառայությունների ընդլայնման, ավելի շատ հաճախորդների ներգրավման հնարավորության և վստահության: Հետևապես որպեսզի ապահովագրական շուկան լիարժեք զարգանա և կայունանա, պետք է լինեն հավասար մրցակցային պայմաններ, պետք է ունենալ համապատասխան պետական կարգավորման համակարգ՝ վերահսկողության առաջադեմ, գործուն և արդյունավետ մեխանիզմների ներդրումով, որը հավասարակշռված մոտեցում կցուցաբերի ապահովագրողների վճարունակության ապահովման, արդարացի մրցակցության պայմանների ստեղծման և սպառողների շահերի պաշտպանության գծով»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Ընդգծում է՝ ապահովագրության ամենատարածված տեսակները ներկայումս առողջության ու մեքենայի ապահովագրությունն է: «Տեսեք՝ մեքենայի ապահովադիրն ապահովագրող ընկերության հետ ունենալով ԱՊՊԱ պայմանագիր, ճանապարհատրանսպորտային պատահարի ժամանակ ազատվում է երրորդ անձին պատճառված վնասների հատուցման պարտավորությունից: Սակայն չունենալով ապահովագրության պայմանագիր, քաղաքացու ավտոտրանսպորտային միջոցին պատճառված վնասի հետևանքով առաջացած նյութական կորուստները (որոնք երբեմն կարող են լինել բավականին մեծ չափերի) ստիպված եք լինելու հատուցել ինքներդ: Առողջության ապահովագրությունը հատուցում է ապահովագրված անձին մատուցված բժշկական ծառայությունների դիմաց կատարվող բուժզննման ֆինանսական ծախսերը: Կա նաև գույքային ապահովագրություն, որը նախատեսում է հատուցում ապահովագրված գույքին հասցված վնասների և կորուստների դեպքում (ինչպես, օրինակ` հրդեհի, փոթորիկի, երկրաշարժի և այլ ռիսկերի դեպքում)»,-հավելում է ՀԿ-ի իրավաբանը:
Ասում է՝ ապահովագրական հատուցման հետ կապված երբեմն հարցեր են առաջանում: «Ապահովագրական հատուցումն ապահովագրական պատահարի դեպքում ապահովագրական ընկերության կամ բյուրոյի կողմից տուժողին օրենքով կամ ԱՊՊԱ պայմանագրով նախատեսված դեպքերում այլ անձանց վճարման ենթակա գումարն է: Անկախ նրանից, թե որքան են կազմում ավտովթարի հետևանքով տուժողին պատճառված անձնական և գույքային բնույթի վնասները, տուժողին հատուցում կարող է տրվել ոչ ավել, քան ԱՊՊԱ պայմանագրում նշված ապահովագրական գումարը։ Եթե տուժողին պատճառված փաստացի վնասի չափը գերազանցում է ապահովագրական գումարը, ապա եղած տարբերությունը տուժողին վճարում է վնաս պատճառող կողմը։ Եթե վնասներ են կրել մեկից ավելի անձինք, ու այդ վնասների ընդհանուր գումարը գերազանցում է սահմանված ապահովագրական գումարը, ապա տուժողներից յուրաքանչյուրին ապահովագրական հատուցումները վճարվում են նրանց պատճառված անձնական կամ գույքային վնասների չափերին համամասնորեն, բայց ոչ ավելի, քան ապահովագրական գումարի չափը»,-եզրափակում է Սյուզաննա Չիլինգարյանը՝ հիշեցնելով, որ կան նաև չհատուցվող վնասներ, ինչպես, օրինակ՝ հափշտակված կամ առանց հափշտակության նպատակի ապօրինաբար տիրացած ավտոտրանսպորտային միջոցի մեջ գտնվող անձանց պատճառված անձնական և գույքային վնասները, եթե այդ անձինք տեղյակ են եղել, որ ավտոտրանսպորտային միջոցը հափշտակված կամ առանց հափշտակության նպատակի ապօրինաբար տիրացած է եղել, կամ ավտոտրանսպորտային միջոցի մեջ գտնվել են իրենց կամքով, ֆորս մաժորի հետևանքով առաջացած պատահարի արդյունքում պատճառված վնասը, ահաբեկչական, ռազմական գործողությունների, խռովությունների կամ զանգվածային անկարգությունների հետևանքով առաջացած պատահարի արդյունքում պատճառված վնասը, բեռների փոխադրման պայմանագրով փոխադրվող բեռներին պատճառված վնասը և այլն:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում