«Ավիացիայի ոլորտը գլխիվայր շուռ տված է, չլուծված խնդիրներ և առկախված հարցեր կան». «Փաստ»
Հարցազրույց«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Ինչպես հայտնի է, ՌԴ նկատմամբ կիրառված պատժամիջոցների հետևանքով եվրոպական շատ երկրներ արգելել են թռիչքները դեպի Ռուսաստան: Ավիացիոն ոլորտի մասնագետ Անդրանիկ Վանցյանը «Փաստի» հետ զրույցում անդրադարձել է ստեղծված իրավիճակում Հայաստանի ավիացիոն ոլորտի հնարավորություններին, խոսել նաև առկա խնդիրներից:
«Իրավիճակը կարող է Հայաստանի ավիացիոն ոլորտի համար հնարավորություններ բացել, քանի որ մենք մեծ ուղևորաշրջանառություն, ապրանքաշրջանառություն ունենք Ռուսաստանի հետ: Ու քանի որ ՌԴ-ն հիմա պատժամիջոցների տակ է, մեր ավիացիոն ոլորտի համար կարող են որոշակի հնարավորություններ բացվել: Հիմա ՌԴ-ին արգելվել են «Էրբաս» և «Բոինգ» ժամանակակից ինքնաթիռներով ավիափոխադրումները: Իրենց տեղական ավիացիոն պարկը սահմանափակ է, թռիչքներ են իրականացնում «Սուխոյ Սուպերջեթ» իքնաթիռներով, բայց խնդիրներ ունեն նաև կապված սեփական ավիացիոն տեխնիկայի հետ:
Նույն «Սուխոյ Սուպերջեթ» ինքնաթիռների սարքավորումների մեծ մասը ստանում են եվրոպական երկրներից, ու ինքնաթիռների մասերի մատակարարման տեսանկյունից խնդիրները չեն բացառվում: Եվ այս իմաստով ՌԴ-ի կողմից իրականացվող չվերթների հնարավորություններն այդքան էլ մեծ չեն»,-ասաց մասնագետը: Նրա խոսքով, սակայն, մեր հնարավորությունները ևս այդքան մեծ չեն՝ հաշվի առնելով մի շարք հանգամանքներ. «Հայաստանի հնարավորությունները սահմանափակ են նախ Եվրոպայի առումով՝ հաշվի առնելով, որ հայկական ավիաընկերությունների օդանավերի համար ԵՄ օդային տարածքը 2020 թվականից փակ է, և Հայաստանն այս առումով սև ցուցակում է: Չգիտեմ՝ այդ ուղղությամբ քայլեր արվում են, թե ոչ, բայց որքանով հասկացել եմ՝ ոչինչ էլ չի արվում: Ժամանակը ցույց տվեց, որ այդ հարցն առկախված է»:
Անդրադառնալով սահմանափակ հնարավորությունների մյուս պատճառներին՝ Ա. Վանցյանը հավելեց. «Մենք չունենք ինքնաթիռների անհրաժեշտ պարկ: Շուկա նոր մուտք գործած հայկական ավիաընկերությունները սահմանափակ քանակի ինքնաթիռներ ու նույնքան սահմանափակ հնարավորություններ ունեն: Իրենց բազաները կազմավորվել են դրսի ավիաընկերությունների հետ: Այսինքն, այս տեսանկյունից խոսել հայկական ավիացիայի զարգացման կամ ինչ-որ հնարավորությունների մասին, աբսուրդ է, որովհետև մեր պետությունը ո՛չ սեփական ինքնաթիռներ է ձեռք բերում, ո՛չ էլ նաև կոնկրետ զարգացման ծրագիր կա»:
Իսկ թե իրականության մեջ որքանո՞վ էր հնարավոր ձեռք բերել ինքնաթիռներ ու զարգացման հստակ ծրագրեր մատնանշել, նա հիշեցրեց, որ ավիացիոն մասնագետների կողմից երկար ժամանակ ծրագրեր են ներկայացվել, մատնանշվել են նաև ավիացիոն ոլորտին առնչվող իրավական դաշտի կարգավորման ուղիներ. «Ներկայացրել ենք նաև ազգային ավիափոխադրողի ստեղծման մի քանի տարբերակներ: Խմբի կողմից ներկայացված աշխատանքները քննարկվել են նաև տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունում, երբ նախարարը Սուրեն Պապիկյանն էր: Խոստացան, որ առաջարկությունների մասին կզեկուցեն վարչապետին ու մեզ կհրավիրեն աշխատանքները կազմակերպելու համար: Արդեն անգամ բիզնես պլան էր կազմված, հայկական ավիափոխադրող ստեղծելու մոդելը ևս ներկայացված էր: Դրանից հետո լռություն էր:
Հետո նոր մոդելներ առաջ քաշեցին ու մեզ այլևս չհրավիրեցին՝ փոշիացնելով այդ ամենը: Հետո լսեցինք, որ «Էյր Արաբիայի» հետ համատեղ ազգային ինչ-որ ավիափոխադրող են ուզում ստեղծել, թեպետ անհասկանալի է, թե դրա ինչն է ազգային»:
Մեր զրուցակցի խոսքով, այսօր պետական մակարդակով ոչ մի ձայն ու քայլ չկա: «Չկա որևէ արձագանք, ոչ մի ծրագիր: Անհասկանալի են նաև մեր ազգային ավիափոխադրող կոչված ընկերության զարգացման, ռազմավարության ծրագրերը: Ո՛չ հրապարակել են, ո՛չ էլ տեղյակ ենք: Կցկտուր բաներ են ասվում, ինչն անհասկանալի է: Մեծ հաշվով, ավիացիայի մասով պետական որևէ ծրագիր չկա: Միգուցե ինչ-որ բաներ մշակվում են, բայց, ճիշտն ասած, կասկածում եմ: Ոլորտը գլխիվայր շուռ տված էր, այսօր ևս շարունակում է նույն վիճակում մնալ: Ոչինչ չի փոխվել, խնդիրները չեն լուծվել, ավիացիային առնչվող իրավական դաշտը խեղաթյուրված է, այդ առումով ևս անհրաժեշտ փոփոխություններ չեն իրականացվել: Ի դեպ, աջակցել ենք ավիացիայի կոմիտեին, որ փոփոխություններ իրականացվեին «Ավիացիայի մասին» օրենքում, սակայն այդ ամենը ևս սառեց կառավարությունում: Մեծ հաշվով, ոչինչ չի արվել ու ոչինչ չի արվում»,-եզրափակեց Վանցյանը:
ԱՆՆԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում