ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (2 ՓԵՏՐՎԱՐԻ). Առաջին անգամ իրականացվել է նյարդի փոխպատվաստման վիրահատություն. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ

Ջրաճահճային խանդակների բուսականության պահպանման միջազգային օր, ԱՄՆ և Կանադա՝ Արջամկան օր, Ռուսաստան՝ Մարտական փառքի օր, Էստոնիա՝ Մոմերի օր և Տարտուի պայմանագրի կնքման օր:

ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ

891 –վախճանվել է Բագրատունիների թագավորության հիմնադիր, հայոց առաջին Բագրատունի թագավոր Աշոտ Ա Մեծը:

1852- Կ. Պոլսում Կարապետ Ութուճյանի խմբագրությամբ լույս է տեսել «Մասիս» պարբերականի առաջին համարը:

1885– ծնվել է նշանավոր գրող Կոստան Զարյանը։

1894 –ծնվել է դերասան, ռեժիսոր, դրամատուրգ, թատերական գործիչ Վաղարշ Վաղարշյանը:

1921– ծնվել է օպերային երգիչ, բարիտոն Միհրան Երկաթը:

1961-վախճանվել է հայ խորհրդային արևելագետ, ակադեմիկոս, Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի առաջին նախագահ, Էրմիտաժի նախկին տնօրեն Իոսիֆ Օրբելին:

1998- կայացել է «Հանրապետություն» պատգամավորական խմբի անդամների արտահոսք դեպի «Երկրապահ» պատգամավորական խումբ: -հրաժարական է ներկայացրել Երևանի քաղաքապետ Վանո Սիրադեղյանը:

2007- Հանրային հեռուստառադիոընկերության խորհրդի անդամները միաձայն խորհրդի նախագահ են ընտրել Ալեքսան Հարությունյանին:

2011-Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան Արմեն Հարությունյանը հրաժարական է ներկայացրել:

2021-կալանավորվել է գործարար Դավիթ Գալստյանը (Պատրոն Դավո). ըստ նախաքննական մարմնի, նա բանակին խարդախության միջոցով մատակարարել է 70-ականների արտադրության զինամթերք և խոշոր չափի վնաս է հասցրել պետությանը։

2022-Վահագն Խաչատուրյանն առաջադրվել է ՀՀ նախագահի պաշտոնում:

ԱՇԽԱՐՀ

506 -թագավոր Ալարիխի հրամանով մշակվել և հրապարակվել են օրենքներ, որոնք հայտնի են «Հռոմեական օրենքներ վեստգոթերի համար» (լատիներեն Lex romanorum Visigothorum) կամ «Ալարիխի կրճատումներ» (լատիներեն Breviairum Alaricionum) անվանումներով:

629 -Ճապոնիայի 34-րդ կայսր է դարձել Ձյոմեյը:

962 -Օտտոն 1-ինը դարձել է Հռոմեական Սրբազան Կայսրության կայսր:

1141 - Անգլիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Լինկոլնի մոտ տեղի է ունեցել ճակատամարտ թագավոր Ստեֆանի և թագուհի Մաթիլդա Շոթլանդացու կողմնակիցների միջև, որի արդյունքում Ստեֆանի բանակը ջախջախվել է, որն էլ հնարավորություն է տվել Մաթիլդային զավթել իշխանությունը Անգլիայում:

1238 -մոնղոլ-թաթարական Բատիր խանի կողմից կողոպտվել է Մոսկվան:

1421 -չինական Նոր տարվա տոնակատարությունների շրջանակում կայսր Չժո Դին Պեկինում հանդիսավորությամբ բացել է նորակառույց Արգելված քաղաքը:

1536 -իսպանացի կոնկիսկադոր Պեդրո դե Մենդոսան Լա-Պլատայի արևմտյան ափին հիմնադրել է Բուենոս-Այրես բնակավայրը, որը հետագայում դարձել է Արգենտինայի մայրաքաղաքը:

1542 -Ադալո-եթովպիական պատերազմի ժամանակ Բասենտի ճակատամարտում Քրիշտովան դե Գամմայի ղեկավարած պորտուգալական բանակը ջախջախել է Ադալի սուլթանատի մուսուլմանական բանակին:

1709 – Խաղաղ օվկիանոսում գտնվող Մաս-ա-Տերա անմարդաբնակ կղզուց նավ են վերցրել նավաստի Ալեքսանդր Սելկիրկին: Նա հանդիսացել է Դանիել Դեֆոյի հանրահայտ «Ռոբինզոն Կրուզո» վեպի հերոսի նախատիպը, իսկ այդ կղզին ներկայում կոչվում է Ռոբինզոն Կրուզոյի կղզի։

1848 –Գուադալուպե-Իդալգոյի պայմանագրով ավարտվել է Ամերիկա-մեքսիկական պատերազմը, ԱՄՆ-ը լիակատար հաղթանակ է տոնել Մեքսիկայի նկատմամբ։ -կալիֆորնիական ոսկու տենդի ժամանակ Սան Ֆրանցիսկոյի նավահանգստում կայանել է չինացի էմիգրանտներով բեռնված առաջին նավը:

1868 -Ճապոնիայում կայսրամետ Սացումա և Տյոսյու կոմսությունների միության ուժերով գրավվել է Օսակա ամրոցը, որը հանդիսանում էր Տոկուգավա սյոգունների տոհմի հենարանը:

1878 - Հունաստանը պատերազմ է հայտարարել Թուրքիային:

1882 – ծնվել է իռլանդացի գրող Ջեյմս Ջոյսը։

1886 -ԱՄՆ-ում առաջին անգամ պաշտոնապես նշել են Արջամկան օրը:

1892 -Մերիլենդ նահանգի Բալթիմոր բնակավայրի բնակիչ Ուիլյամ Պեյնտերը ստացել է շշի հերմետիկ փակման համար իր ստեղծած թագանման թիթեղյա խցանի արտոնագիրը:

1918 -Ռուսաստանում Ժողովրդական կոմիսարների խորհուրդը ընդունել է «Եկեղեցին պետությունից և դպրոցից առանձնացնելու մասին» դեկրետը:

1925 –վախճանվել է ֆինն բանագետ Անտի Աարնեն:

1929 - Էստոնիան իրեն անկախ է հռչակել Ռուսաստանից:

1935 -հանցագործությունների բացահայտման գիտական մեթոդների լաբորատորիայի աշխատակից Լեոնարդ Կիլերը ներկայացրել է իր ստեղծած սարքը՝ պոլիգրաֆը, որը հայտնի է «ստի դետեկտոր» անունով:

1943 –Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ փաստացի ավարտվել է Ստալինգրադի ճակատամարտը, որը այդ պատերազմի ամենակարևոր ճակատամարտերից մեկն էր։

1970– վախճանվել է անգլիացի մաթեմատիկոս, փիլիսոփա և հասարակական գործիչ Բերտրան Ռասելը։

1970 -Մյունխենում առաջին անգամ իրականացվել է նյարդի փոխպատվաստման վիրահատություն:

1977– ծնվել է կոլումբիացի աշխարհահռչակ երգչուհի, պարուհի, պրոդյուսեր Շակիրան։

1982- նպատակ ունենալով ճնշել «Մուսուլման-եղբայրներ» խմբավորման ապստամբությունը՝ սիրիական զինված ուժերը հրետանային պատրաստությունից հետո գրոհել և գրավել են Համա քաղաքը:

1998 –վախճանվել է լեհ հրաբուխաբան Հարուն Թազիեֆը:

2008 -վախճանվել է ամերիկացի գենետիկ և բիոքիմիկ Ջոշուա Լեդերբերգը:

2020- ավելի քան 20 մարդ է զոհվել Տանզանիայում եկեղեցական արարողության ժամանակ տեղի ունեցած հրմշտոցի հետևանքով: 

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում