Ռուսաստանը շահագրգռված է Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում իր ազդեցության վերականգնմամբ. «Փաստ»
Քաղաքական
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
bbc.com-ն «Ինչո՞ւ Պուտինը գնաց Ադրբեջան» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը գնաց Ադրբեջան այն ժամանակ, երբ ուկրաինական բանակի դեմ մարտեր են ընթանում Ռուսաստանի տարածքում՝ Կուրսկի շրջանում։ Դա նրա առաջին այցն է Ադրբեջան երկու տարի առաջ Ուկրաինայի դեմ պատերազմ սկսելուց հետո։
Արևմուտքի կողմից մեկուսացվելուց հետո Պուտինը ձգտում է ամրապնդել իր կապերը դաշնակիցների հետ և գտնել նորերին: Նա դաշինքի պայմանագիր էր կնքել Ադրբեջանի հետ այն օրերին, երբ նրա բանակը ներխուժեց ուկրաինական տարածք։ Թեև Ադրբեջանի կառավարությունը լավ հարաբերություններ է պահպանում Ուկրաինայի և Արևմուտքի հետ, սակայն երբեք էլ երես չի թեքել Պուտինից։ Ներկայիս պետական այցը նաև հնարավորություն է Ռուսաստանի ղեկավարի համար՝ աշխարհին ցույց տալու, որ ունի աջակցություն։
Հատկանշական է նաև այն, որ մինչ Ադրբեջան այցը Պուտինը պետական այցեր է կատարել Հյուսիսային Կորեա և Վիետնամ։
Ռուսաստանի նկատմամբ արևմտյան պատժամիջոցների սահմանումից հետո Մոսկվան դադարեցրել է գազի արտահանումը եվրոպական երկրներ։ Դրա դիմաց Ադրբեջանը համաձայնագիր է ստորագրել Եվրամիության հետ և համաձայնել ավելացնել գազի արտահանումը, որպեսզի գազ մատակարարի եվրոպական այն երկրներ, որոնք մնացել են առանց ռուսական գազի։ Քաղաքական վերլուծաբան Ֆուադ Շահբազովը կարծում է, որ Վլադիմիր Պուտինի՝ Ադրբեջան կատարած այցի հիմնական նպատակները կապված են տնտեսական և, առաջին հերթին, էներգետիկ խնդիրների հետ։
Շահբազովի կարծիքով, այցի մեկ այլ նպատակ կարող է լինել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացում Ռուսաստանի դիրքերի ամրապնդումը, քանի որ արևմտյան ինստիտուտները վերջին շրջանում ակտիվացել են երկու երկրների միջև հակամարտությունը լուծելու հարցում, իսկ Ռուսաստանը շահագրգռված է Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում իր ազդեցության վերականգնմամբ։
Նշենք, որ վերջին ամիսներին Ադրբեջանն ու Հայաստանը, պատրաստակամություն հայտնելով ստորագրել խաղաղության պայմանագիր, ուղիղ բանակցություններ են վարում սահմանազատման և խաղաղության պայմանագրի կնքման շուրջ։ Օգոստոսին Բաքուն և Երևանը խաղաղության համաձայնագրի նախագծից հանեցին Ադրբեջանը և նրա էքսկլավ Նախիջևանը կապող տրանսպորտային երթուղու կամ, ինչպես Բաքվում են դա անվանում, «Զանգեզուրի միջանցքի» կետը։ Այդ հարցը հետաձգվել է բանակցությունների հաջորդ փուլում քննարկելու համար։ Բաքուն և Մոսկվան ցանկանում էին, որ Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև ճանապարհը վերահսկվի Ռուսաստանի կողմից, սակայն Հայաստանը դեմ է դրան: Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև տարաձայնություններ ի հայտ են եկել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո։ Պաշտոնական Երևանը դժգոհ է, որ պատերազմի ժամանակ Ռուսաստանն ու ՀԱՊԿ-ն իրեն օգնություն չեն ցուցաբերել: Հետո զենքի և բանակի պատրաստման համար արևմտյան երկրներին Հայաստանի դիմելը դժգոհություն է առաջացրել Ռուսաստանում։
Չնայած այն հանգամանքին, որ Ռուսաստանը և Հայաստանը դաշնակիցներ են, Վլադիմիր Պուտինը չի գնացել այնտեղ, քանի որ Հայաստանը հանդիսանում է Միջազգային քրեական դատարանի, որը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին ձերբակալելու օրդեր է տվել, որոշումների կատարման համաձայնագրերի անդամ։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի այցից քիչ առաջ էլ ՌԴ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Սերգեյ Շոյգուն էր այցելել Ադրբեջան և հանդիպել նախագահ Իլհամ Ալիևին։ Նրա ճանապարհը դեպի Բաքու անցնում էր Իրանով։ Այցի ընթացքում Շոյգուն խոսել է Հարավային Կովկասում խաղաղության և անվտանգության հարցերի մասին, սակայն տարածաշրջանի երկրներից այցելել է միայն Ադրբեջան։ Փորձագետները կարծում են, որ ռուս բարձրաստիճան պաշտոնյայի այցը նախ՝ Թեհրան, ապա՝ Բաքու կարող է կապված լինել Իրանի և Իսրայելի միջև հակամարտության հնարավոր սրման հետ։ Վերլուծաբան Ֆուադ Շահբազովի կարծիքով, Ռուսաստանը մտահոգված է Ադրբեջանի կողմից Իսրայելին հնարավոր թաքնված աջակցությամբ՝ Իրանի և Իսրայելի միջև հնարավոր հակամարտության դեպքում։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
