Երևան, 11.Փետրվար.2025,
13
:
31
ՄԵՆՅՈՒ
Հայերը պետք է ուշքի գան. ավելի ու ավելի քիչ ժամանակ է մնում իրավիճակը շտկելու համար. «Փաստ» Աշխարհաքաղաքական որոշ գործընթացներ ավելի հեշտ է սկսել, քան դադարեցնել. ԱՄՆ-ը խորապես թքած ունի. «Փաստ» «Ազատն իմ թև ու թիկունքն էր, իսկ հիմա իմ մեջքը, իմ թև ու թիկունքը կոտրված է առանց նրա». Ազատ Մաջարյանն անմահացել է հոկտեմբերի 24-ին ԱԹՍ-ի հարվածից. «Փաստ» Լիազոր մարմինը հնարավորություն կստանա սննդային գործոնով պայմանավորված թունավորումների կամ վտանգավոր սննդամթերքի կասկածների դեպքում իրականացնել վերահսկողական միջոցառումներ. «Փաստ» Մսուր-մանկապարտեզ.... «Փաստ» Ո՞րն էր Հռոմի ստատուտի վավերացման իմաստն ու իրական նպատակը. միայն վնաս և ոչ մի օգուտ. «Փաստ» «Իրենց հարկային քաղաքականությամբ դրդում են, որ փոքր ու միջին բիզնեսն ավելի մեծ ստվերում գործի». «Փաստ» Փաշինյանը պատեպատ է նետվում. «Փաստ» «Այն իրավապահները, որոնք գործ կհարուցեն Փաշինյանի դեմ ու կդատեն նրան, Հայոց պատմության մեջ կմտնեն որպես իրապես Հայրենիքին ծառայողներ». «Փաստ» Ի՞նչ հարցում է կոնսենսուսի եկել աբխազահայերի մեծ մասը. «Փաստ»


Վարդան Ջհանյան. ԶՊՄԿ-ին համարժեք երկու-երեք հանքարդյունաբերական նախագծեր կարող են արմատապես փոխել Հայաստանի տնտեսական իրավիճակը

Հարցազրույց

Հանքագործների և մետալուրգների միության նախագահ, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի (ԶՊՄԿ) գլխավոր տնօրենի առաջին տեղակալ Վարդան Ջհանյանը վստահ է, որ հզորությամբ ԶՊՄԿ-ին համարժեք երկու-երեք հանքարդյունաբերական նախագծեր կարող են արմատապես փոխել տնտեսական իրավիճակը Հայաստանում: Այդ մասին նա հայտարարել է ԱրմԻնֆո-ին' գործակալության խնդրանքով մեկնաբանելով Զանգեզուրի կոմբինատի բարձր ցուցանիշները, որը չորրորդ տարին անընդմեջ գլխավորում է երկրի 1000 խոշորագույն հարկատուների ցուցակը:

Սակայն Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն այսօր գտնվում է ոլորտի մյուս ընկերություններից մեծ խզման մեջ, որոնք աշխարհաքաղաքական մի շարք օբյեկտիվ խնդիրների առնչությամբ (Սոթքի հանք), երբեմն էլ անհիմն սուբյեկտիվ պատճառներով չեն հայտնվել անգամ 20 խոշորագույնների մեջ: Նրանց թվում, ում "արգելակում են" և ում թույլ չեն տալիս առայժմ աշխատել, գտնվում է նաև "Լիդիան" ընկերությունը, որն արդեն 250 մլն դոլարից ավելի ներդրում կատարելով, չի կարողանում ձեռնամուխ լինել Ամուլսարի ոսկու խոշոր հանքավայրի շահագործմանը: Ընկերությունը սպասում է կառավարության որոշմանը, որն անհասկանալի պատճառներով ձգձգում է երաշխիքների տրամադրման գործընթացը, չնայած այն հանգամանքին, որ այդ երաշխիքները երաշխավորվել են բաժնետոմսերի մի մասը կառավարությանը հանձնելու պայմանագրով:

ԱրմԻնֆո-ն Վարդան Ջհանյանին խնդրել է հակիրճ մեկնաբանել իրավիճակը ճյուղում՝ Հայաստանի համար հանքարդյունաբերության հասարակական, հարկային, ի վերջո, տնտեսական կարևորության տեսանկյունից:

-Պարոն Ջհանյան, այսօր Պետեկամուտների կոմիտեն հրապարակել է "խոշորագույնների ցանկը"։ Կրկին ԶՊՄԿը բոլորից առաջ է։ Ասացեք, ինչի՞ հաշվին է այդպիսի հաջողությունըՉէ որ դեռ մի քանի տարի առաջ կոմբինատը թեև մնում էր խոշոր հարկատուների շարքումբայց առաջինը չէր։ Որոշ փորձագետներ կարծում ենոր հարցն առնչվում է մետաղների գների բարձրացմանը։

- ԶՊՄԿ-ն չորրորդ տարին անընդմեջ խոշորագույն հարկատուն է։ Դուք իրավացի եք, մինչ այդ նախորդ 6 տարիների ընթացքում ընկերությունը միայն մեկ անգամ է առաջին տեղը զբաղեցրել։ Ավելին, վերջին տարիներին հարկային վճարումները կրկնապատկվել են, երբեմն ՝ եռապատկվել։ Մետաղների գները, իհարկե, կարեւոր է, որպես, ըստ էության, նաեւ կարգավորող փոփոխություն հարկային ոլորտում: Այսպիսով, 2023 թվականին պետության կողմից ավելացվեցին հարկային վճարումները, որոնք այնուհետև չեղարկվեցին ։ Բայց այս ամենի հետ մեկտեղ նաև պետք չէ թերագնահատել ընկերության ներսում վարչարարության մակարդակը։ Կարևոր են տարբեր բաղադրիչները, որոնք կարող են ազդել հարկային հատկացումների վրա՝ ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական կողմից:

Կարևոր է նաև իմանալ, որ հանքարդյունաբերությունը ցիկլային ճյուղ է, տարեկան շրջանառությունը կարող է կախված լինել տվյալ ժամանակահատվածում հանքաքարում մետաղի պարունակությունից, միջազգային շուկայում տիրող իրավիճակից և այլ հանգամանքներից: Ուստի, պետք չէ հետեւություններ անել այս կամ այն ընկերության կամ, ընդհանուր առմամբ, ճյուղի տնտեսական ներուժի վերաբերյալ՝ յուրաքանչյուր եռամսյակային կամ, նույնիսկ, տարեկան հաշվետվության հիման վրա:

Ցանկացած հանքարդյունաբերական ձեռնարկության տնտեսական արդյունավետությունը պետք է գնահատել երկարաժամկետ կտրվածքով՝ բազմամյա ցիկլի շրջանակում։ Բայց մենք, անշուշտ, կարող ենք համարձակորեն արձանագրել այն փաստը, որ ԶՊՄԿ-ը հենց իր նոր ղեկավարության օրոք է հայտնվել առաջատար հարկատուների շարքում և կայուն կերպով պահպանում է այդ առաջին դիրքը: Մինչ այդ ընկերությանը բնորոշ էր "հարկային թռիչքաձևությունը"։ Արդյո՞ք պատահական է: Կարծում եմ՝ մասնագիտական համայնքը կարող է պատասխանել այս հարցին:

Այսինքն, կոմբինատըի՞նչ եք կարծումերկա՞ր ժամանակով է ամրագրել պետական գանձարանը "համալրողիառաջատար դիրքը:

- Դեռ վաղ է խոսել ապագայի մասին, բայց, կարծում եմ, դրա համար բոլոր նախադրյալները կան։ Ամեն դեպքում, ինչպես արդեն ասել եմ, մեր բնագավառում, որտեղ երկարաժամկետ ներդրումների առկայությունն ու աշխատանքի կազմակերպումը կարևորագույն դեր ունեն, մի քանի ամսվա կամ, նույնիսկ, մեկ տարվա արդյունքները չեն կարող ամբողջությամբ արտացոլել իրական դինամիկան։ Համեմատությունները և կանխատեսումները պետք է իրականացվեն մի քանի տարվա հիման վրա: Ամեն դեպքում, չեմ կասկածում, ԶՊՄԿ-ը կպահպանի իր զգալի կշիռը տնտեսության մեջ։

-Կասկած չկաոր հանքարդյունաբերության ճյուղը երկրի տնտեսության համար բազային է։ Սա այն իրական ռեսուրսային հատվածն էորի հաջողությունն ընկած է պետության երկարաժամկետ տնտեսական ռազմավարության հիմքում։ Բայց այդ դեպքում ինչու՞ են ճյուղի մյուս ձեռնարկությունները որոշ չափով հետ մնումԹեևիհարկեկան օբյեկտիվ աշխարհաքաղաքական պատճառներինչպեսօրինակաշխարհաքաղաքական "ծուղակումհայտնված Սոթքի հանքի դեպքում։ Արդյո՞ք սա նշանակում էոր հանքարդյունաբերությունը թերագնահատվում է երկրումթե՞ դրա արդյունավետությունը հարցականի տակ է ։

- Ոչ, ես այլ կերպ կձևակերպեի: Սա ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ հակառակ երկար տարիներ տարածվող միֆերի, մետաղական հանքարդյունաբերությունը Հայաստանում սահմանափակված է 5-6 խոշոր ձեռնարկություններով: Բայց, օրինակ, Թեղուտի ու Սոթքի հանքավայրերը վերջին տարիներին տարբեր հայտնի խնդիրների են բախվել, իսկ Ամուլսարն այդպես էլ չի սկսել աշխատանքը։ Ուստի, սա արդյունավետության խնդիր չէ, այլ, ավելի շուտ ցույց է տալիս, որ հանքարդյունաբերությունը Հայաստանում այնքան սահմանափակ է, որ եթե ոլորտում մեկ-երկու ընկերություն խնդիր է ունենում, ապա ոլորտն ամբողջությամբ, իսկ տնտեսությունը մասամբ մնում է միայն խոշորագույն Զանգեզուրի կոմբինատի «ուսերին»: Ուստի, ես չեմ դադարի կրկնել, որ ԶՊՄԿ-ին համարժեք երկու-երեք հանքարդյունաբերական նախագիծ ի զորու են արմատապես փոխել երկրի տնտեսական վիճակը։ Այդ առումով՝ այո, ես կարծում եմ, որ Ամուլսարի նախագծի շուտափույթ գործարկումը  շատ կարևոր է երկրի տնտեսության համար։  

Եվրոպական ո՞ր երկրում է տրանսպորտը այսպիսի խայտառակ վիճակում. Թագուհի Թովմասյանը ԵՄ քննարկմանըՀայ ըմբիշները 3 ոսկե մեդալ են նվաճել Էստոնիայում Հայտարարագրած գումարը չի հարկվի ՄԻԱՅՆ այն դեպքում, եթե ունենաք նվիրատվության կամ փոխառնության պայմանագրեր․ Նաիրի Սարգսյան Ֆրանսահայերի հետ հանդիպումը հարթ չի անցել 2024-ին հայտարարատուների կեսը հայտարարագիր չի ներկայացրել. Հրայր Կամենդատյան Փաստաբանների բողոքի դեմ իշխանությունը նոր միջոցներ է ձեռնարկելու Մի խումբ ֆրանսահայերի հետ հանդիպմանը պարագլուխը ՀՀ-ն փաստացի հռչակեց որպես օկուպանտ և ագրեսոր պետություն. Դավիթ Սարգսյան ՔՊ-ում միանշանակ կողմ չեն «Եվրաքվե»-ին Նոր պատերազմի «նախերգանք»՝ Նիկոլ Փաշինյանի կատարմամբ «ԶՊՄԿ թեկուզ կարճատեւ այս դադարը տնտեսական, սոցիալական եւ բնապահպանական հետեւանքներ կարող է թողնել»․ Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի դասախոսների հայտարարությունը ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը դեմ է քվեարկելու ԵՄ-ին Հայաստանի անդամակցելու գործընթացի մեկնարկի մասին օրենքի նախագծին Մեզ էլի ասում են՝ մոռացեք, որ էլի ցեղասպանվեք. Մենուա Սողոմոնյան Հռոմի Ֆիումիչինո օդանավակայանում տեղադրվել է Եվրոպայի ամենամեծ արևային էլեկտրակայանը Հայկ Հարությունյանը ճանաչվեց «Մասնագիտական բարձր հմտություններ ունեցող, միջազգային փորձի փոխանակում կիրառող և բարձր վարկանիշ ունեցող վստահելի վիրաբույժ» Յունիբանկը ժամկետից շուտ ավարտեց ստորադաս պարտատոմսերի տեղաբաշխումը 0% միջնորդավճար SWIFT փոխանցումների համար. Կոնվերս ԲանկՀայաՔվեի» կրթական հարթակի սաները հյուրընկալեցին «ՀայաՔվեի» խորհրդի անդամ Արսեն ԳրիգորյանինԿովկասյան մի պանրի պատմություն. «Փաստ»4․632․795 դրամ՝ ԴիջիԿոդ-2025 մրցույթին․ փետրվարի մի դրամները կուղղվեն ՔայլՏեքին ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (11 ՓԵՏՐՎԱՐԻ)․ Հերթական ցույցը կառավարության առջև, դեսպանատան սպանդը, քոլեջի կցակառույցի փլուզումը. «Փաստ»«Ucom Ֆելլոուշիփ» ինկուբացիոն ծրագրի մասնակիցները այցելել են Ucom՝ առաջնորդության գաղտնիքներին ծանոթանալու Մարդու իրավունքների զանգվածային ոտնահարման լուրջ ռիսկեր են ստեղծվում. Մենուա Սողոմոնյան Հայերը պետք է ուշքի գան. ավելի ու ավելի քիչ ժամանակ է մնում իրավիճակը շտկելու համար. «Փաստ»ՀՀ-ն վերացական պետութուն չէ՛. Ավետիք Չալաբյանը՝ Հայաստանի առաքելության մասին Աշխարհաքաղաքական որոշ գործընթացներ ավելի հեշտ է սկսել, քան դադարեցնել. ԱՄՆ-ը խորապես թքած ունի. «Փաստ»Ֆասթ Բանկը վերաբրենդավորել է Արտաշատ քաղաքի մասնաճյուղը «Ազատն իմ թև ու թիկունքն էր, իսկ հիմա իմ մեջքը, իմ թև ու թիկունքը կոտրված է առանց նրա». Ազատ Մաջարյանն անմահացել է հոկտեմբերի 24-ին ԱԹՍ-ի հարվածից. «Փաստ»Լիազոր մարմինը հնարավորություն կստանա սննդային գործոնով պայմանավորված թունավորումների կամ վտանգավոր սննդամթերքի կասկածների դեպքում իրականացնել վերահսկողական միջոցառումներ. «Փաստ»Մսուր-մանկապարտեզ.... «Փաստ»Ո՞րն էր Հռոմի ստատուտի վավերացման իմաստն ու իրական նպատակը. միայն վնաս և ոչ մի օգուտ. «Փաստ»«Իրենց հարկային քաղաքականությամբ դրդում են, որ փոքր ու միջին բիզնեսն ավելի մեծ ստվերում գործի». «Փաստ»Փաշինյանը պատեպատ է նետվում. «Փաստ»«Այն իրավապահները, որոնք գործ կհարուցեն Փաշինյանի դեմ ու կդատեն նրան, Հայոց պատմության մեջ կմտնեն որպես իրապես Հայրենիքին ծառայողներ». «Փաստ»Ի՞նչ հարցում է կոնսենսուսի եկել աբխազահայերի մեծ մասը. «Փաստ»Ինչո՞ւ է էկոնոմիկայի նախարարն այցելել «Սպայկա». «Փաստ»Ի՞նչ ենթաշերտեր կան ԶՊՄԿ աշխատանքի խաթարման տակ, և ովքե՞ր ունեն շահեր. «Փաստ»Հովիկ Աբրահամյանը լավն էր, Նիկոլը՝ վատը, կամ՝ կառավարությունը մասամբ ճիշտ է, բայց ոչ ազնիվ Արցախյան առաջին պատերազմում տարած հաղթանակները հայ հասարակության մեջ գեներալների մի աստղաբույլ էր ձևավորել. Արտակ ԶաքարյանՀայտնի են ծանրամարտի Հայաստանի տղամարդկանց առաջնության հաղթողները ՀՀ–ում ՌԴ դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը բացառել է Հայաստանի միաժամանակյա անդամակցությունը ԵԱՏՄ-ին և ԵՄ-ին Կասեցվել է «Ծիրան մարկետ» ՍՊԸ-ին պատկանող երկու հացի արտադրամասերի գործունեությունը Երևանում անցկացվում է հնդկական ֆիլմերի փառատոն՝ նվիրված Ռաջ Կապուրի 100-ամյակին ՀայաՔվեն զբաղված է Հայաստանում ժողովրդավարական կարգի վերականգնմամբ. Արմեն Մանվելյան Թուրքիային ինտեգրվելու գործողություններ են տարվում. Նաիրի Սարգսյան Մալաթիա-Սեբաստիայի «Հաղթանակ» թաղամասի բնակիչները տասնամյակներ շարունակ սպասել են իրենց հողերի սեփականության իրավունքի հարցի լուծմանը․ Հայկ Կոստանյան Ստեղծում են հարկման նոր բազաներ, որպեսզի կարողանան բյուջե փող տանել. Նաիրի Սարգսյան Պուտինը կմեկնի Չինաստան Կապիտուլյանտի հետ համախմբվելու չկա՛. Դավիթ Սարգսյան Հնդկաստանի արևային էներգետիկայի հզորությունը հասել է 100 ԳՎտ-ի Պայքար «հարեմի առաջին տիկնոջ» պաշտոնի համար
Կո՞ղմ եք ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրմանը