ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (20 ՓԵՏՐՎԱՐԻ). Տեղի է ունեցել Արցախյան հարցով առաջին ցույցը Երևանում. «Փաստ»
Հասարակություն
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Սոցիալական արդարության համաշխարհային օր, ԱՄՆ՝ Նախագահի օր։
ՀԱՅ–ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1728 –վախճանվել է զորավար Դավիթ Բեկը։
1895–ծնվել է խորհրդահայ նյարդաբան, նյարդաֆիզիոլոգ, ակադեմիկոս Սեմյոն Սարկիսովը։
1862–սկսվել է Վանի հայ բնակչության զինված դիմակայությունը թուրքական կառավարության բանակին:
1907– վերակառուցվելուց հետո բացվել է Երևանի հայտնի Ջանփոլադովի թատրոնը:
1907– ծնվել է գրականագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր Հովհաննես Մամիկոնյանը:
1921 – ծնվել է օպերային երգիչ, բարիտոն Միհրան Երկաթը։
1928 – ծնվել է արձակագիր, դրամատուրգ Գևորգ Արշակյանը։
1936 – վախճանվել է հանրահայտ ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանը։
1938 – ծնվել է բանաստեղծ, թարգմանիչ Միքայել Ախտյանը։
1980– ծնվել է հայազգի աշխարհահռչակ պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ Արթուր Աբրահամը:
1988– տեղի է ունեցել Արցախյան հարցով առաջին ցույցը Երևանում։
1988– Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի իշխանությունները պաշտոնապես հայտարարել են Ադրբեջանական ԽՍՀ–ի կազմից դուրս գալու և Հայկական ԽՍՀ–ին միանալու իրենց վճռի մասին և փոխհամաձայնության խնդրագրեր են ուղարկել Երևան և Բաքու, դրանով փաստացի սկսվել է Ղարաբաղյան շարժումը:
2004–Երևանի պետական համալսարանի շուրջ հազար ուսանող դասադուլ է սկսել՝ ի նշան բողոքի՝ ընդդեմ «Զինապարտության մասին» նոր օրինագծի, որով մագիստրատուրայում և ասպիրանտուրայում սովորողները զրկվում են տարկետման իրավունքից:
2007– վախճանվել է արևմտահայ բանաստեղծ Զահրատը (Զարեհ Յալդըզջյան):
2007– վախճանվել է խորհրդահայ կինոռեժիսոր Ալբերտ Մկրտչյանը («Սաննիկովի երկիրը» կինոնկար)։
2008–հրատարկվել են նախագահական ընտրությունների արդյունքները, ըստ որոնց, առաջին փուլով հաղթել է Սերժ Սարգսյանը՝ հավաքելով 52,8 % ձայն, իսկ երկրորդ տեղում է Լևոն Տեր–Պետրոսյանը, որը ստացել է 21,5 % ձայն։ Արդյունքում վերջինիս կողմնակիցները հանրահավաք են կազմակերպել Մատենադարանի մոտ, ապա իրականացրել երթ Երևանի կենտրոնով և երեկոյան հավաքվել Ազատության հրապարակում։
2012 – որպես «Հայկական կիբեր բանակ» ներկայացած անհայտ անձինք կոտրել են 20–ից ավելի ադրբեջանական կայք` նշելով, որ դա արվում է ի հիշատակ Գուրգեն Մարգարյանի սպանության 8–րդ տարելիցի:
2013–«Ժառանգություն» կուսակցության առաջնորդ, նախագահական ընտրություններում երկրորդ տեղը զբաղեցրած Րաֆֆի Հովհաննիսյանը Երևանի Ազատության հրապարակում հրավիրված հանրահավաքում հայտարարել է, որ իր աջակիցների հետ մնալու են հրապարակում։
2014– վախճանվել է բանաստեղծ Թաթուլ Բոլորչյանը։
2015– Ազատության հրապարակի հանրահավաքին «Ժառանգությունը», «Բարգավաճ Հայաստանը» և «Հայ ազգային կոնգրեսը» հայտնել են, որ «եռյակ այլևս գոյություն չունի»:
2017– Լեռնային Ղարաբաղում անցկացվել է սահմանադրական հանրաքվե, որով ԼՂ–ն անցել է նախագահական կառավարման։
2020– կառավարության դիմաց բողոքի ցույց են արել բանակում խաղաղ պայմաններում զոհված զինծառայողների մայրերը։
2021–երկու ամսվա դադարից հետո «Հայրենիքի փրկության շարժումը» Ազատության հրապարակում հանրահավաք է արել՝ պահանջելով Նիկոլ Փաշինյանի և իր թիմի հրաժարականը:
2023–Եվրամիությունն անվտանգության ու պաշտպանության ընդհանուր քաղաքականության շրջանակում սկսել է Հայաստանում ԵՄ–ի քաղաքացիական առաքելությունը:
ԱՇԽԱՐՀ
395 –Երուսաղեմում հիմնադրվել է կանանց առաջին մենաստանը։
1762 –վախճանվել է գերմանացի քարտեզագիր և աստղագետ Թոբիաս Մայերը, որը հետազոտել է Լուսնի շարժումը։
1816– Հռոմի «Teatro Argentina» թատրոնում կայացել է Ջոակինո Ռոսսինիի «Սևիլ յան սափրիչ» նշանավոր օպերայի առաջնախաղը:
1844 –ծնվել է ավստրիացի ֆիզիկոս Լյուդվիգ Բոլցմանը, որը հանդիսանում է ստատիկ ֆիզիկայի և ֆիզիկական կինետիկայի հիմնադիրը։
1872– Նյու Յորքում բացվել է «Մետրոպոլիտեն» թանգարանը, որն ԱՄՆ–ի ամենահարուստ գեղարվեստական հավաքածու ունեցող թանգարանն է:
1920 – վախճանվել է ամերիկացի բնախույզ Ռոբերտ Պիրին։
1922 –Վիլենսկյան սեյմն ընդունել է Վիլնյուսի և Լիտվիայի հարավ–արևել յան հատվածի՝ Լեհաստանի հետ միավորման որոշումը։
1926 – ծնվել է ամերիկացի գրող և դրամատուրգ Ռիչարդ Մեթսոնը։
1940– ցուցադրվել է «Թոմն ու Ջերին» մուլտֆիլմի առաջին սերիան:
1943 –Մեքսիկայում եգիպտացորենի դաշտում սկսել է կազմավորվել Պարիկուտին հրաբուխը։
1962 –երեք անգամ պտտվելով Երկրի շուրջ՝ Ջոն Գլեննը իրականացրել է առաջին ամերիկյան ուղեծրային տիեզերական թռիչքը։
1966 –ծնվել է ամերիկացի սուպեր մոդել, դերասանուհի և հեռուստահաղորդավար Սինդի Կրոուֆորդը։
1988 – ծնվել է ծագումով բարբադոսցի ամերիկյան նշանավոր երգչուհի Ռիհաննան:
1993 –վախճանվել է իտալացի ավտոարտադրող Ֆերրուչիլո Լամբորջինին, որը ստեղծել է սպորտային դասի արագընթաց և թանկարժեք ավտոմեքենաներ։
1999 –Մոսկվայի Կրեմլ յան պալատում կայացել է Նիկիտա Միխալկովի «Սիբիրյան ամոքիչը» ֆիլմի պրեմիերան։
2009 –վախճանվել է ռուս շանսոն երգահան և երգերի կատարող Կոնստանտին Բել յաևը։
2014 –սկսվել է Եվրոմայդանի գնդակահարությունը Կիևում։ Դիպուկահարների կողմից գնդակոծվել են ցուցարարները և իրավապահ մարմինների ներկայացուցիչները, որի արդյունքում զոհվել է 53 մարդ։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում