Երևան, 13.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ» Զուտ խորհրդանշական ժեստեր. ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ նոր «խողովակային ընտրությունը». «Փաստ» Միլիարդավոր դոլարներ՝ հայերի ազգային ինքնության քայքայման և օտար լիբերալ արժեքների ներդրման վրա. «Փաստ» «Մա՛մ, երեք օր չեմ զանգի, չանհանգստանաք». Ալբերտ Նազարյանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին. «Փաստ» Ներգրավվածության որոշակի նվազեցմամբ՝ առաջատար լինելու ընդգծված հավակնություններ. «Փաստ» Արտաքին միջամտության վտանգավոր զուգահեռականները. «Փաստ» «Դա ոչ թե ճանապարհային քարտեզ է, այլ հայ ազգի երազանքներից և պատմական հիշողությունից հրաժարում». «Փաստ» Անհավասար «հավասարություն»՝ ըստ Փաշինյանի. «Փաստ» Նոր կարգավորումներ Արցախից բռնի տեղահանվածների բնակապահովման ծրագրում. «Փաստ» Իրականությունից չես փախչի. «Փաստ»


«Երեխաներս ու թոռնիկներս են ապրեցնում, Արսենի մասին բոլորին նաև իր քանդակած խաչքարերն են հիշեցնում». հրետանավոր Արսեն Մելքոնյանն անմահացել է հոկտեմբերի 13-ին Մարտակերտում. «Փաստ»

Հարցազրույց

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Մանկության տարիներին շատ աշխույժ էր, հետաքրքրասեր: Սկեսրայրս՝ Լևոն Մելքոնյանը, քանդակագործ էր, նրա ջիղը փոխանցվել էր Արսենին: Նա միշտ ասում էր, որ Արսենը կդառնա քանդակագործ: Երկու տարեկան էր, մուրճը ձեռքում պահել չէր կարողանում, անունն էլ «չըխկ» էր դրել, խնդրում էր իր համար փայտից մուրճ պատրաստել: Արսենս Գողթում է ծնվել, շատ կապված էր բնությանը: Ամբողջ օրը սարերում էր, բնության մեջ: Թռչուններ, ձկներ էր բերում, պահում: Լավատես էր, կենսուրախ, աշխատասեր, նպատակասլաց»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Սեդան՝ Արսենի մայրիկը: Նշում է՝ որդին դպրոցում շատ լավ է սովորել, խելացի էր: «Երկրաչափություն առարկան էր շատ սիրում:

Դպրոցին զուգահեռ նաև ըմբշամարտի էր հաճախում Գառնիում: Մեդալներ ունի: Պարապմունքներն ուշ ժամի էին վերջանում, սեփական մեքենա չունեինք, տրանսպորտ չկար, երբեմն ոտքով էր տուն վերադառնում, ինչը վտանգավոր էր, այդ պատճառով սպորտը թողեց: Բայց կարծում եմ՝ եթե շարունակեր պարապել, մեծ հաջողությունների կհասներ»: Մինչ բանակ գնալը Արսենը կահույքագործության գաղտնիքներն է սովորում: «Կահույք է պատրաստել մի քանի տան համար: Բանակից վերադառնալուց հետո կահույքագործությունը թողեց: Սկսեց շինարարությամբ զբաղվել»: Դպրոցն ավարտելուց հետո 2004 թվականին Արսենը զորակոչվում է պարտադիր ժամկետային զինծառայության Արցախ: Ծառայել է Ստեփանակերտում՝ Հայկազով զորամասում, Դ 20 դիվիզիոնում, եղել է հրանոթի հրամանատար: Մայրիկը պատմում է՝ համաբանակային զորավարժությունների ժամանակ որդին ճանաչվել է հրանոթի լավագույն հրամանատար և պարգևատրվել ՊՆ հրամանատարի կողմից: Ունի նաև շատ շնորհակալագրեր և պատվոգրեր:

Քանդակագործությունն Արսենի արյան մեջ էր: Տիկին Սեդան լավ է հիշում այն օրը, երբ որդին մի հսկա քար բերեց տուն: «Այդ քարի չափերը չեմ կարող նկարագրել: Երբ հարցրեցի, թե ինչու է այն բերել տուն, ասաց՝ խաչքար եմ քանդակելու: Իր խոսքի տերը եղավ: Արդյունքը մի քանի խաչքարերն են, որոնցից մեկն, օրինակ՝ հիմա մեր տան բակում է: Մեկը նվիրեց իր վարպետին, որի մոտ կահույքագործություն էր սովորել: Իր ըմբշամարտի մարզչի տղան հանկարծամահ էր եղել, իմացել էր, որ տղայի համար ուզում են հուշաղբյուր կառուցել: Իր քանդակած խաչքարերից մեկն էլ նվիրեց իր մարզչի ընտանիքին: Խաչքարերից մեկն իր չափերով բավականին մեծ էր ստացվել: Մեր գյուղապետարանից եկան, իրեն ասացին, որ գյուղում ուզում են խաչքար տեղադրել Եղեռնի տարելիցին: Արսենը չմերժեց, հետո այնպես ստացվեց, որ չեկան այդ խաչքարը տանելու: Արսենն ասաց՝ իմ ուժերով այդ խաչքարը կտեղադրեմ, բայց սկսվեց պատերազմը»: Մայրիկն ասում է՝ որդին երբեք չի համաձայնել խաչքարը վաճառելու առաջարկությունների հետ, մշտապես հակադարձել է՝ խաչքարը չեն վաճառում: Սեպտեմբերի 27-ին սկսվեց պատերազմը: Արսենը կամավորագրվեց և հաջորդ օրը մեկնեց մարտադաշտ: «Գյուղից մի քանի հոգով գնացին: Արսենս ու ընկերը՝ Դավիթը, չվերադարձան: Երկուսն էլ հրետանավոր էին: Իրենք եղել են Մարտակերտ-Մատաղիս հատվածում»:

Պատերազմի ծանր օրերին, երբ քիչ թե շատ հանդարտ պահեր են եղել, Արսենը տուն է զանգահարել, զրուցել ընտանիքի անդամների հետ: «Զրույցների ժամանակ իրեն ասում էի՝ Արսե՛ն ջան, հետ արի, թող գոնե հերթափոխ լինի: Արսենն ինձ մշտապես ասել է, թե երրորդ գծում է, և ես հավատում էի իրեն: Ավելին, ես չէի պատկերացնում, թե ինչ ասել է պատերազմ: Արսենն ինձ միշտ ասում էր՝ այստեղ շատ հանգիստ է: Երբ հարցնում էի, թե այդ ինչ ձայներ են լսվում, ընդամենն արձագանքում էր՝ խզարում ենք»: Արսենն այդպես էլ մայրիկին չի պատմել, որ պատերազմի ընթացքում վիրավորվել է ոտքի շրջանում. «Ընկերը՝ Դավիթն իրեն ասել է՝ գնա, վիրավոր ես, բայց Արսենն արձագանքել է՝ քեզ մենակ չեմ թողնի»: Արսենն անմահացել է հոկտեմբերի 13-ին Մարտակերտում: «Ասել էր, որ իրենց մոտ մի քիչ ավելի հանգիստ է, իրենց ուզում են տեղափոխել ավելի թեժ կետ: Առավոտ շուտ մեքենա է եկել, որ նաև հրետանին տեղափոխեն: Վեց հոգով են եղել, իրար կողքի են հավաքվել, որ հրետանին տեղավորեն, անօդաչուն ֆիքսել է ու հարվածել:

Այդ օրն աշխատավայրում ինձ վատ զգացի, կարծես ոտքերս թուլացան, տուն եկա: Տանն արդեն լսեցի բոթը, բայց մինչև իրեն տուն բերելը չեմ հավատացել: Երազ էի տեսել, այդ երազով էի ապրում, հավատում էի այն մտքին, որ նա հրետանավոր է ու երրորդ գծում է: Մեկ ուրիշն էլ ասում էր՝ տղաներն անտառներում են: Վստահ էի, որ չի փախչի, չի թաքնվի: Բայց ամեն հավաստիացում, որ նա կարող է ողջ լիներ, ինձ ապրեցնում էր: Հույսով եմ ապրել: Բակում ծառեր ու ծաղիկներ էր սիրում տնկել, խնամել: Այդ վատ հոգեվիճակում շարունակում էի հոգ տանել դրանց մասին, որ հանկարծ չգա տուն և տեսնի, որ չեմ խնամել դրանք: Երբ հիմա էլ ինչ-որ նոր լուսանկար եմ գտնում, կարծես ինձ թվա, որ Արսենս գալու է»:

Դեկտեմբերի 4-ին է եղել Արսենի «վերադարձը» տուն: «Ես արդեն արյուն էի հանձնել: Այդ ընթացքում ամուսնուս առողջական վիճակը վատթարացավ: Մինչև նոյեմբերի 9-ը հույսներս չէինք կտրում, կարծում էինք, որ կզանգի, երևի կապ չկա, հնարավորություն չկա զանգահարելու: Բայց, ավաղ…»: Հիմա գյուղում՝ Արսենի նախանշած վայրում տեղադրվել է Արսենի քանդակած խաչքարը՝ այն մեկը, որ նա սեփական ուժերով պետք է տեղադրեր՝ ի հիշատակ Ցեղասպանության զոհերի: Հիմա այդ խաչքարը հավերժացնում է պատերազմում անմահացած տղաների հիշատակը: «Չցանկացա, որ մեր զոհված տղաներն առանձնանան: Խաչքարի մոտ կառուցված պատին Արսենի և գյուղի անմահացած հինգ տղաների նկարներն են: Բոլորը նույն գաղափարի համար են պայքարել ու անմահացել: Արսենի նկարի ներքևի հատվածում գրել ենք. «Իմ իսկ ձեռքով կերտած խաչքարը դարձավ ինձ հուշաքար»»:

Ապրելու ուժի մասին: «Տղաս ու աղջիկս են ուժ տալիս, հինգ թոռնիկ ունեմ, նրանք են ապրեցնում: Իր համար անընդհատ թարմ ծաղիկներ եմ տանում: Գնում եմ իր մոտ, տնկածս ծաղիկները խնամում, դրանք սկսում են ծաղկել, զգացողություն եմ ունենում կարծես իր համար ինչ-որ բան արեցի: Ասում են՝ մարդն ապրում է այնքան, որքան նրան հիշում են: Ես հավատում եմ, որ Արսենն էլ, մեր մյուս տղաներն էլ անմահ են: Եվ ամենակարևորը՝ իր քանդակած խաչքարերն են հիշեցնում բոլորին Արսենի մասին»:

Հ. Գ. - Հրետանավոր Արսեն Մելքոնյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով: Հուղարկավորված է հայրենի Գողթի պանթեոնում:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ՀՀ-ն այսօր «КГБ»-ի բանտ ունի, որտեղ նստած են արքեպիսկոպոսներ, ի՞նչ եվրոպական մոդել. Մարուքյան «Լուսավոր Հայաստանը» նշում է իր 10–ամյակը. Էդմոն Մարուքյան Սահմանադրական փոփոխությունները ոչնչացնում են Անկախության հռչակագիրը․ Արմեն Մանվելյան«Լուսավոր Հայաստանը» կմասնակցւ 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին. Էդմոն ՄարուքյանԵկեղեցու դեմ արշավը մեզ շեղում է իրական խնդիրներից. Մենուա Սողոմոնյան Հայկական ճշմարտությունները աստիճանաբար իրենց տեղը զիջում են թշնամու նարատիվներին. Էդմոն Մարուքյան Թոշակառու գնդապետը ստիպված տաքսի քշի, որ նախարարուհին 200 հազար դոլար արժողությամբ տուն առնի՞. Արշակ ԿարապետյանԿատարողներին գտել են, պատվիրատուներին՝ ոչԳիտության ճակատագիրը չի կարող որոշվել առանց գիտնականների․ Ատոմ Մխիթարյան Ֆիկտիվ տնտեսական աճի մասին. Աշոտ Ֆարսյան Կաթողիկոսի դեմ նոր մեղադրանք են ուզում կարել՝ հոգևորականների ձեռամբ Հայկական կողմը հաստատել է, որ ադրբեջանական նավթ են ուզում գնել «ԱԼԴԵ» կուսակցության նախագահ Սվենյա Հահնի շնորհավորական ուղերձը՝ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության հիմնադրման 10-ամյակի կապակցությամբ Հայաստանի իշխանությունների հերթական հակառուսական քայլը Մեր թոշակառուները լքված են իշխանության կողմից․ Հրայր Կամենդատյան Ամենաթունդ խմիչքներից մեկը. թո՞ւյն, դեղամիջո՞ց, թե՞ ապերետիվ. «Փաստ»Վահե Շաբանյան — ԶՊՄԿ հարստացուցիչ ֆաբրիկայի ֆլոտատոր ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ»Ձեր իշխանության յոթ տարիների ընթացքում ՀՀ պարտքը ավելացել է ութ մլրդ ԱՄՆ դոլարով. Հրայր ԿամենդատյանԸնդդիմադիր 60%-ը կարող է փոխել ադրբեջանացման արշավը. Էդմոն ՄարուքյանԱշխարհի առաջին բեռնատար նավը, որը ծածկված է արևային վահանակներով, պատրաստ է նավարկությանԶուտ խորհրդանշական ժեստեր. ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ նոր «խողովակային ընտրությունը». «Փաստ»Իշխանությունն ընդդեմ Եկեղեցու. վերջին անկախ ամրոցի գրոհը Միլիարդավոր դոլարներ՝ հայերի ազգային ինքնության քայքայման և օտար լիբերալ արժեքների ներդրման վրա. «Փաստ»Հայաստանում քաղաքական բանտարկյալներ կան. հասարակության 61,3 տոկոսը համոզված է դրանում «Մա՛մ, երեք օր չեմ զանգի, չանհանգստանաք». Ալբերտ Նազարյանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին. «Փաստ»Ներգրավվածության որոշակի նվազեցմամբ՝ առաջատար լինելու ընդգծված հավակնություններ. «Փաստ»Արտաքին միջամտության վտանգավոր զուգահեռականները. «Փաստ»«Դա ոչ թե ճանապարհային քարտեզ է, այլ հայ ազգի երազանքներից և պատմական հիշողությունից հրաժարում». «Փաստ»Անհավասար «հավասարություն»՝ ըստ Փաշինյանի. «Փաստ»Նոր կարգավորումներ Արցախից բռնի տեղահանվածների բնակապահովման ծրագրում. «Փաստ»Իրականությունից չես փախչի. «Փաստ»ԵՄ-ի «բարեկամության» գինը. պատժամիջոցներ Ռուսաստանի դեմ, թե՞ տնտեսական կորուստներ Հայաստանի համար. «Փաստ»Այսօր՝ վարչապետ, վաղը՝ նախկին, իսկ Եկեղեցին հավերժ է. «Փաստ»Շերը հերքել է 39-ամյա ընկերոջ հետ ամուսնության մասին լուրերը Դատարանի հրապարակած վճռով անվավեր է ճանաչվել ԵՊՀ ռեկտորի՝ աշխատակիցներից մեկին աշխատանքից ազատելու հրամանը. Խաչիկ Աբաջյան Գիտության համակարգ. ինչպե՞ս կանխել փլուզումը. ՀայաՔվե հիմնասյուներ Bloomberg-ը 1,1 տրլն դոլար է գնահատել «Ոսկե գմբեթ» ՀՀՊ համակարգի ստեղծման ծախսերըՓաշինյանի առաջարկն Ալիևին ծիծաղելի է․ ՀՀ–ն ինքն է փակել այդ հարցը․ 2026-ին իշխանություն փոխել է պետք Ամբողջ Դոնբասը ռուսական տարածք է. ՌԴ նախագահի օգնական Սյունիք կատարած այցի ընթացքում Նարեկ Կարապետյանը ցույց է տվել այն դպրոցները, որոնք իշխանությունները մտադիր են փակելԱնօդաչուները հարվածել են ամենամեծ ՆՎԳ-ներից մեկին կենտրոնական Ռուսաստանում Հայտնի մոդել-հաղորդավարուհի Սյուզաննա Սեդրակյանի «պրովոկացիոն» come back-ը․ նա անակնկալ ունի Սիսիանում և Գորիսում բացվեցին «Մեր Ձևով» շարժման նոր մարզային գրասենյակներԳիտնականներն առաջին անգամ որսացել են Արեգակի գերհազվադեպ միջուկային ռեակցիանԲեզոարյան այծերը հայտնվել են «Խոսրովի անտառ» պետական արգելոցի տեսախցիկում (տեսանյութ)Ադրբեջանի և Հայաստանի խաղաղության հռչակագրի համատեղ ստորագրումը պատմական նշանակություն ունի. Տոկաև«Երբ սոված եմ լինում, դառնում եմ աշխարհի ամենավատ մարդը». Ռաֆայել Երանոսյանը՝ վատ սովորությունների մասինԵթե բոլորը շարունակեն խաղալ այս խաղերը, կհայտնվենք Երրորդ համաշխարհային պատերшզմում. Թրամփը՝ Ուկրաինայի հակամարտnւթյան մասինՓաշինյանը հատեց վտանգավոր սահմանագիծ․ Ռուսաստանի թեմը՝ Հայ առաքելական Սուրբ Եկեղեցու միացյալ կենտրոն