ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (8 ՄԱՅԻՍԻ). Հրաբխի ժայթքման արդյունքում մահացել է մոտ 20 հազար մարդ. «Փաստ»
Հասարակություն
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Կարմիր խաչի և մահիկի միջազգային օր, Հայաստան՝ Երկրապահի օր, Նորվեգիա՝ Վետերանների օր, Չեխիա՝ Հաղթանակի օր, Գերմանիա՝ Նացիզմից ազատագրման օր։
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1851-ծնվել է արևմտահայ գրող, փիլիսոփա Եղիա Տեմիրճիպաշյանը։
1970-վախճանվել է պատմագետ Սեդրակ Բարխուդարյանը։
1980-վախճանվել է դերասան Գարուշ Խաժակյանը:
1987-վախճանվել է հայ կոմպոզիտոր, խմբավար, մանկավարժ Մարտին Մազմանյանը։
1988-Ստեփանակերտում նստացույց է եղել, որի մասնակիցները ոչ մի պահանջ չեն ներկայացրել, բայց Լենինի արձանին փակցված է եղել Հայկական ԽՍՀ-ի դրոշը։
1992-Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի ժամանակ հայկական ստորաբաժանումներն ազատագրել են Շուշի քաղաքը։
2000- առանց օտարերկրյա ներդրումների, Քաջարանի ՊՄԿ-ի մասնագիտական և ֆինանսական աջակցությամբ, Ագարակի կոմբինատը վերագործարկվել է:
2002- Երևանի Կինոյի տան դահլիճում առաջին անգամ պետականորեն նշվել է Երկրապահի օրը՝ առանց քաղաքական ելույթների, չնայած տոնական ուղերձների ենթատեքստերը զերծ չեն եղել ակնարկներից:
2007-ուշ երեկոյան ձերբակալվել է Հայաստանի նախկին արտգործնախարար Ալեքսանդր Արզումանյանը, որը կասկածվել է ապօրինի եկամուտների օրինականացման մեջ։
2009-Իսրայելի խորհրդարանը (Քնեսեթ) մերժել է քննության առնել Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ բանաձևի նախագիծը:
2014-Կալիֆորնիա նահանգի խորհրդարանը ջախջախիչ մեծամասնությամբ (70 կողմ, 1 դեմ) պատմական քայլ է կատարել՝ ընդունելով Արցախի Հանրապետության անկախությունը ճանաչող բանաձև։
2018- Նիկոլ Փաշինյանը դարձել է Հայաստանի վարչապետ, որի առիթով օտարերկրյա պետությունների ղեկավարներից նրան առաջինը շնորհավորել է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը:
2019- Փաշինյանը ներկայացրել է առաջին «100 փաստը»։
2020- Ազգային ժողովում ծեծկռտուք է տեղի ունեցել ԼՀԿ և «Իմ քայլը» խմբակցությունների պատգամավորների միջև:
2021-Արկադի Տեր-Թադևոսյանին` Կոմանդոսին, հետմահու շնորհվել է Ազգային հերոսի կոչում:
2022- «Դիմադրություն» շարժումը հանրահավաք է անցկացրել Գյումրիում:
2024– Ի պաշտպանություն «Տավուշը հանուն հայրենիքի» քայլերթի՝ «Շիրակը հանուն հայրենիքի» նախաձեռնության անդամները, Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի առաջնորդությամբ, Գյումրիից ավտոերթով միացել են շարժման մասնակիցներին:
ԱՇԽԱՐՀ
1541-իսպանացի կոնկիստադոր և ճանապարհորդ Էրնանդո դե Սոտին հայտնագործել է Միսսուրի գետը։
1713-Ռուսաստանի մայրաքաղաքը Մոսկվայից տեղափոխվել է Սանկտ Պետերբուրգ։
1794-կաշառակերության մեղադրանքով մահապատժի է ենթարկվել ֆրանսիացի ֆիզիկոս, ժամանակակից քիմիայի հայր Անտուան Լուվազյեն։
1828-ծնվել է շվեյցարացի ֆիլանտրոպ, «Կարմիր խաչ» միջազգային կազմակերպության հիմնադիր Անրի Ժուան Դյունանը։
1842-Ֆրանսիայում տեղի ունեցած հանրահայտ Վերսալ յան երկաթուղային աղետում զոհվել է 55 մարդ։
1842-վախճանվել է ֆրանսիացի ծովագնաց, Խաղաղ օվկիանոսի հետազոտող Ժյուլ Սեզար Սեբաստիան Դյումոն-Դյուրվիլը։
1864-սկսվել է ԱՄՆ-ի քաղաքացիական պատերազմի ընթացքի ամենաորոշիչ ճակատամարտերից մեկը՝ Սպոտսիլվեյնի ճակատամարտը։
1880-վախճանվել է ֆրանսիացի գրող Գյուստավ Ֆլոբերը։
1884-ծնվել է ԱՄՆ-ի 33-րդ նախագահ Հարրի Տրյումենը։
1886-առաջին անգամ արտադրվել է դոկտոր Ջոն Պոմբերտոնի ստեղծած «Կոկա-Կոլան»։
1895-Չինաստանը Թայվանը հանձնել է Ճապոնիային։
1902-ժայթքել է Մարտինիկայի Մոն-Պել յե հրաբուխը, որը դարձել է մոտավորապես 20 000 մարդու մահվան պատճառ։
1903-առաջին անգամ «Լեբոդի» դիրիժաբլը իրականացրել է թռիչք 37 կիլոմետր հեռավորությամբ։
1903-վախճանվել է ֆրանսիացի բնանկարիչ-հետիմպրեսիոնիստ Պոլ Գոգենը։
1921-ռուս էմիգրանտները Կոստանդնուպոլսում բացել են ուտիճների վազքի մրցումներ։
1929-առաջին անգամ ԽՍՀՄ-ում դաշտերը և անտառները սրսկվել են թունաքիմիկատներով։
1952-վախճանվել է ամերիկյան կինեմատոգրաֆիայի հիմնադիրներից մեկը՝ պրոդյուսեր Ուիլ յամ Ֆոքսը։
1962-Լոնդոնում դադարեցվել է տրոլեյբուսների երթևեկությունը։
1988-ԽՍՀՄ-ում ստեղծվել է առաջին ընդդիմադիր կուսակցությունը՝ Դեմոկրատական միությունը։
2020 - ռուսական ինքնակառավարվող «Վիտյազ-Դ» ստորջրյա սարքը ընկղմվել է մինչև Մարիանյան իջվածքի հատակը (10028 մետր):
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
