Հայաստանը և Ադրբեջանը ուրբաթ Վաշինգտոնում կստորագրեն փոխըմբռնման հուշագիր՝ պարտավորվելով հետամուտ լինել խաղաղության հաստատմանը. Middle East Eye
Քաղաքական
Ադրբեջանը և Հայաստանը ուրբաթ Վաշինգտոնում կստորագրեն փոխըմբռնման հուշագիր՝ պարտավորվելով հետամուտ լինել խաղաղության հաստատմանը: Այս մասին գրել է Middle East Eye պարբերականը՝ վկայակոչելով իրավիճակին ծանոթ տարածաշրջանային աղբյուրներ:
Աղբյուրները հայտնել են, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը Սպիտակ տանը կընդունի Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին՝ ստորագրման արարողությանը մասնակցելու համար։
Middle East Eye-ը հիշեցնում է, որ չնայած Հայաստանը և Ադրբեջանը մարտին համաձայնության են եկել խաղաղության համաձայնագրի նախագծի տեքստի շուրջ, Բաքուն շարունակում է պնդել մի քանի լրացուցիչ պայմաններ՝ նախքան համաձայնագրի կնքումը։ Ադրբեջանի պահանջներից գլխավորը այն է, որ ՀՀ-ն փոփոխի իր Սահմանադրությունը՝ վերացնելով «Ադրբեջանի տարածքին» (չակերտները՝ Tert.am) վերաբերող հղումները, մի քայլ, որը կպահանջի համազգային հանրաքվե Հայաստանում։
Աղբյուրները հավելել են, որ երկու առաջնորդները, ինչպես սպասվում է, կստորագրեն «մտադրությունների նամակ», այլ ոչ թե խաղաղության համաձայնագրի նախագիծ, ինչը Թրամփին կապահովի դիվանագիտական ձեռքբերում։
Երկուշաբթի Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովը զանգահարել է իր թուրք գործընկեր Հաքան Ֆիդանին՝ գագաթնաժողովի մասին տեղեկացնելու համար, MEE-ին հայտնել է տարածաշրջանային երրորդ աղբյուրը։
MEE-ն մեկնաբանություն ստանալու համար դիմել է ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Ադրբեջանի կառավարություններին։
Հիմնական վիճելի կետերից մեկը մնում է այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքը», որը Հայաստանի տարածքով կկապի մայրցամաքային Ադրբեջանը իր էքսկլավ Նախիջևանի հետ։ Հայաստանը մերժում է «Զանգեզուրի միջանցք» տերմինը՝ պնդելով, որ այն իր մեջ կրում է իռեդենտիստական հետևանքներ իր ինքնիշխան տարածքի՝ Սյունիքի համար։
Անցյալ ամիս ԱՄՆ դեսպան Թոմաս Բարաքը պաշտոնապես առաջարկել է, որ ամերիկյան ընկերությունը կարողանա վարձակալել և շահագործել միջանցքը 100 տարով՝ նպատակ ունենալով լուծել երկու կողմերի մտահոգությունները տրանսպորտային երթուղու անվտանգության և հուսալիության վերաբերյալ։ Սակայն Հայաստանը մերժել է առաջարկը՝ հայտարարելով, որ իր ինքնիշխան տարածքը վարձակալության չի տրամադրի որևէ երրորդ երկրի։
Բանակցություններին ծանոթ տարածաշրջանային աղբյուրը MEE-ին հայտնել է, որ Թուրքիան սկզբում առաջարկել է միջանցքը կառավարելու մասնավոր ընկերության գաղափարը, որը հաստատվել է և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի կողմից։
«Այնուամենայնիվ, հայկական կողմը պահանջել է, որ ընկերությունը գործի նաև միջանցքի Նախիջևանի կողմում, ինչը անընդունելի էր Բաքվի համար», - բացատրել է աղբյուրը։
