Երևան, 18.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՄԵՆՅՈՒ
Օվերչուկի այցը Երևան. Մոսկվայի նոր ազդակները. «Փաստ» Եվրոպական օգնությո՞ւն, թե՞ միջամտություն. Կալլասի շտապողական քայլերը. «Փաստ» Թուրքիայի իշխող կուսակցությունը ներկայացրել է հայեցակարգային փաստաթուղթը, որը Էրդողանի հովանու ներքո պատրաստված նոր «Թուրան» ձևավորվելու գործողությունների պլանն է․ թյուրքագետ Թիմային մարզաձևերի զարգացումը Ադրբեջանն անտեսում է պարտավորեցնող միջազգային բանաձևերը և շարունակում պատմական, մշակութային վանդալիզմը. «Փաստ» Հայաստանի ընտրություններում ռումինա-մոլդովական սցենարի վտանգի մասին. «Փաստ» «Ընկերների համար կարող էր գնալ լուսնից քար բերելու». կամավոր Ղևոնդ Ղևոնդյանն անմահացել է հոկտեմբերի 8-ին Ջրականում. «Փաստ» Աշխատաշուկայի՝ անուշադրության մատնված խորացող խնդիրները. «Փաստ» Երբ մտավորականները լքում են հանրային հարթակը, միջակությունը ժառանգում է իշխանությունը. «Փաստ» Հայաստանը դարձնել Հյուսիս-Հարավ, ՀնդկաստանԵվրոպա, Մեկ գոտի-Մեկ ճանապարհ մեգածրագրերի մաս. «Փաստ»


Աշխարհի ամենավտանգավոր պանիրը, որի միջից կարող են որդեր թռչել. չնայած դրան, պահանջարկը չի նվազում. «Փաստ»

Lifestyle

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Կասու մարցուն (սարդիներեն` casu marzu, այլ անվանումներն են` casu modde, casu cundhidu, casu frazigu) Սարդինիայում արտադրվող պանրի տեսակ է, որը հայտնի է որպես պանրային ճանճերի կենդանի թրթուրներ պարունակող պանիր։ Սարդիներենից թարգմանաբար՝ casu marzu նշանակում է «նեխած պանիր», իսկ խոսակցական լեզվում օգտագործվում է նաև «որդոտ պանիր» արտահայտությունը։

Կասու մարցուն պատրաստվում է մեկ այլ տեսակի պանրից՝ Սարդինյան պեկորինոյից, որը պատրաստվում է ոչխարի կաթից։ Կասու մարցու ստանալու համար Սարդինյան պեկորինոն պահվում է սովորական պանրացման փուլից ավելի երկար, ինչը հանգեցնում է պանրային ճանճերի ձվադրման, և առաջացած թրթուրների մարսողական ակտիվության հետևանքով պանրի նեխման վիճակի։ Թրթուրները արագացնում են պանրի մեջ պարունակվող ճարպերի ճեղքման և քայքայման գործընթացը, որի պատճառով էլ արտադրանքը դառնում է փափուկ։ Այն նաև արտազատում է լագրիմա («արցունք») կոչվող հեղուկ։

Պատմությունը մեզ չի տրամադրում այդ անսովոր պանրի ծագման վերաբերյալ հավաստի փաստեր, չկան ամսաթվեր կամ պատմական ակնարկներ, որոնք կվկայեն դրա ստեղծողի մասին: Այնուամենայնիվ, Սարդինիայի բնակիչները վստահ են, որ casu marzu պանիրը գոյություն ունի մի քանի դար, և առաջ են քաշում այդ ապրանքի ծագման իրենց սեփական տարբերակները:

Կասու մարցուն ունի լեգենդար պատմություն, բայց, ամենայն հավանականությամբ, այն առաջացել է պատահաբար: Ըստ տարբերակներից ամենահավանականի, Սարդինիայի հովիվները, ովքեր արտադրում էին Պեկորինո պանիր, հաճախ բախվում էին նրան, որ պանրային ճանճերին հաջողվում էր ձվեր դնել պանրի մեջ: Մի օր էլ վարակված պանիրը դեն նետելու փոխարեն նրանցից ինչ-որ մեկը նկատել է, որ պանրային ճանճի (piophila casei) թրթուրները փափկացնում են պանիրը՝ այն դարձնելով ավելի համեղ: Այդպես էլ ծնվել է Կասու մարցուն:

Ժամանակի ընթացքում Սարդինիայում դա դարձել է սովորական և անգամ ավանդույթ, իսկ Կասու մարցուն դարձել է հայտնի ուտեստ: Այդ պանիրը պարուրված է լեգենդներով և համարվում է Սարդինիայի ամենաուժեղ աֆրոդիզիակներից մեկը: Կենդանի որդերը պարունակում են օգտակար նյութեր՝ ամինաթթուներ, որոնք օգնում են համալրել մարդու էներգետիկ պաշարները: Սարդինիայի բնակիչները պնդում են, որ թրթուրները բարերար ազդեցություն են ունենում իմունային համակարգի վրա՝ մարդու օրգանիզմը դարձնելով ավելի դիմացկուն վիրուսային հիվանդությունների նկատմամբ: Բացի այդ, այն հզոր աֆրոդիզիակ է, որը կարող է զգալիորեն բարձրացնել տղամարդկանց պոտենցիան:

Այնուամենայնիվ, հետագայում Կասու մարցուն արգելվել է Եվրոպական Միության կողմից՝ սանիտարահիգիենիկ նորմերին չհամապատասխանելու պատճառով: Բայց սարդինացիները ներկայում էլ շարունակում են Կասու մարցու արտադրել տանը և գաղտնի վաճառել այն՝ չնայած արգելքին: Կասու մարցուի մեջ գտնվող կենդանի թրթուրները անհանգստության դեպքում ունակ են ցատկել մինչև 15 սանտիմետր։ Այդ պատճառով էլ այդ պանիրը համտեսել ցանկացողներին խորհուրդ է տրվում պաշտպանել աչքերն ուտելիս։ Ընդ որում, ոմանք նախընտրում են պանիրը ուտելուց առաջ հեռացնել որդերը, մինչդեռ ոմանք էլ այն ուտում են դրանց հետ միասին։ Պանիրն ունի փափուկ, խմորանման կոնսիստենցիա և սուր համ։

Կասու մարցու ուտելիս կա նաև ալերգիայի և մարսողական խնդիրների առաջացման վտանգ։ Այդ պանիրն անգամ գրանցվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում՝ որպես աշխարհի ամենավտանգավոր պանիր։ Բայց, չնայած բոլոր արգելքներին և վտանգներին, Կասու մարցուն շարունակում է մնալ Սարդինիայի մշակույթի և խոհարարական ավանդույթի մաս։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Օվերչուկի այցը Երևան. Մոսկվայի նոր ազդակները. «Փաստ»Եվրոպական օգնությո՞ւն, թե՞ միջամտություն. Կալլասի շտապողական քայլերը. «Փաստ»Հրատապ ուղերձ. Փաշինյան մի արա այդ բանը, մի պառակտիր մեր ժողովրդին․ Նարեկ ԿարապետյանՈւկրաինայում գտնվող եվրոպական nւժերը կկարողանան հետ մղել ՌԴ զnրքերը. Գերմանիայի կանցլերԵՄ-ն 2026 թվականին կարող է ֆինանսական օգնություն չտրամադրել Վրաստանին 30-ամյա երիտասարդը գողացել է 30 գլուխ ոչխար՝ պատճառելով մոտ 2 500 000 դրամի վնաս. գողությունը բացահայտվել էՖրանսիայում հաքերները 16.4 միլիոն մարդու անձնական տվյալներ են գողացել՝ հարձակվելով ՆԳՆ համակարգերի վրա․ FigaroՎերջին ամերիկյան ցենտները աճուրդում վաճառվել են 16.7 միլիոն դոլարով Ուկրաինայի ֆինանսավորման 2 տարբերակ կա՝ ռուսական ակտիվների կամ ԵՄ վարկերի միջոցով. Ուրսուլա ֆոն դեր ԼեյենԵրևանի պարեկները հայտնաբերել են հանդիպակաց երթևեկող «Տոյոտան» (տեսանյութ) Մեզ պետք է առաջնորդ, որը մեզ կմիավորի, ոչ թե կպառակտի․ «Մեր ձևով»Քաղցկեղը դատավճիռ չէ․ կայացել է City of Smile բարեգործական հիմնադրամի ամենամյա գալա-ընթրիքը, որի գլխավոր գործընկերն է «Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամը Դեկտեմբերի 18-ին ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալը կայցելի Հայաստան ԱրարատԲանկի աջակցությամբ թվայնացվում է «Կարին» գիտական կենտրոնի արխիվը«Առաքելություն Բարություն»․ Ռուսաստանից ժամանած մասնագետներն օգնել են զարգացման առանձնահատկություններ ունեցող հայ երեխաներին Գորիսում հրդեհ է բռնկվել «ՎԱԶ 21-06»-ում Պատրաստ կլինեմ մենամարտել թեկուզ 10, թեկուզ 5 oր առաջ. Ծառուկյանը բացահայտում Է ծրագրերըԴեկտեմբերի 18-ին 17:00-ին կգրոհե՞ն Մայր Աթոռը, ինչո՞ւ են շարժվելու դեպի ՎեհարանՌուսական ակտիվների վերաբերյալ համաձայնության հասնելու հավանականությունը «50-50» է. ՄերցԲարի գալուստ ID տաղավար․ Big Christmas Market«Ամիսների տանջանքը պարզապես 3 րոպեի համար էր». Ալբերտը՝ «Մանկական Եվրատեսիլ» մրցույթի էմոցիաների մասինՄեր «կենտրոնական պաշտպանը»` Փաշինյանը ինքնագոլ է խփում ՀՀ-ի դարպասին. «Թարմ ուղեղով» Մարդկանց անհրաժեշտ է իրական այլընտրանք, ոչ թե հինն ու ձախողվածը․ Ավետիք Չալաբյան«Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամը՝ City of Smile-ի գլխավոր գործընկեր Եզդիական համայնքը նշում է սուրբ Զատիկը. համայնքի ներկայացուցիչ, ՀՃԿ անդամ Զ.Խալիտով 3-ամյա Տիգրանը մահացել է պարանոցի օրգանների բութ առարկաներով սեղմման հետևանքով․ նախաքննությունն ավարտվել է Փաշինյանը բարոյականությունից խոսելու իրավունք չունի․Մենուա ՍողոմոնյանԱՄՆ-ը դեմ է Գերմանիայի ներգրավմանը «Թրամփի ուղուն» ՔՊ-ում քասթինգները թեժ են անցնում Բանակի նոր համազգեստն այնքան վատն է, որ քննադատում են բոլորը Ներդրում մանկապարտեզի կառուցման համար` հանուն մեր երեխաների ապագայի. Կարապետյանը մտածում է քո մասին ԶՈՒ պահեստազորի փոխգնդապետը դիմում է իրավապահներին. ի՞նչ իրավական հիմքով է սպային դանակահարած անձը նշանակվել ՊՆ նախարար Մարդկանց մոտ տրամադրության անկում կա, մտածում են, թե ի՞նչ է լինելու սրա վերջը. Նաիրի ՍարգսյանԶՊՄԿ-ի հետ համագործակցության շնորհիվ 18 հա տարածք է անտառապատվել «Ոչ» ասող չունենք, ամեն ինչի համաձայնում են. Էդմոն Մարուքյան Ինչո՞ւ են կոմունալ վճարումները դուրս թողնված հետվճարների համակարգից․ Հրայր ԿամենդատյանԱրևային էներգիան վերածվում է լիարժեք, շուրջօրյա էներգիայի աղբյուրի Տվյալների վրա հիմնված որոշումների կայացման հմտություններ՝ դպրոցների կառավարման համար«Դոմուս»-ի նոր մասնաճյուղը` Արշակունյաց 33 հասցեում Մարդը 30 տարի խրամատ պահի, վերջում ստիպված տաքսի քշի՞. Արշակ ԿարապետյանԻմ կյանքին լուրջ վտանգ է սպառնացել․ ո՞վ է պատասխան տալու․ Նառա ԳևորգյանԻնչ են իրենցից ներկայացնում առաջիկա ընտրությունները. Ավետիք ՉալաբյանԿոչումները պետք է տրվեն ըստ արժանիքի, ոչ թե անձնական նախասիրության․ Հրանտ ԹոխատյանՔաջարան, Գորիս քաղաքներում և Տաթև-Շինուհայր ավտոճանապարհին տեղում է ձյուն Թուրքիայի կողմից խորհրդանշական ժեստերը կարող են օգնել Փաշինյանին ներքին հանրության առաջ ցույց տալու «տեսանելի առաջընթաց»․ Սուրեն Սուրենյանց Թուրքիայի իշխող կուսակցությունը ներկայացրել է հայեցակարգային փաստաթուղթը, որը Էրդողանի հովանու ներքո պատրաստված նոր «Թուրան» ձևավորվելու գործողությունների պլանն է․ թյուրքագետ Վաշինգտոնյան հուշագրի իրական գինը․ ով է շահում և ով է կորցնում Եկեղեցու դեմ ճնշման քաղաքականությունը և դրա վտանգավոր հետևանքները Հայրս այս հայտարարությունները արել է 2017 թվականին, մոտավորապես այն ժամանակները երբ Նիկոլ Փաշինյանը պատվերով Սասնա ծռերի միտինգն էր ցրում. Ն. ԿարապետյանԳևորգ Պապոյանի Էկոնոմիկայի նախարարի էմոցիոնալ ֆոնը շարունակում է անկայուն մնալ. Ալիկ Ալեքսանյան