«Չկայացած համերգ». մոնոդրամա՝ նվիրված Էլվինա Մակարյանի հիշատակին
ՄշակույթՀայկական ջազի թագուհի Էլվինա Մակարյանի հիշատակին նվիրված «Էլվինա Մակարյան․ Չկայացած համերգ» մոնոդրաման ռեժիսոր Արթուր Սահակյանի նոր աշխատանքն է։ Ներկայացման պրեմիերան կայացել է երգչուհու ծննդյան օրը՝ օգոստոսի 16-ին, և շարունակվում է հաջողությամբ բեմադրվել Երգի պետական թատրոնում։ Հաջորդ ցուցադրությունը նախատեսված է նոյեմբերի 16-ին։
Բեմադրության հիմքում Էլվինայի խորհրդավոր երկխոսությունն է մոր հետ․ այդ խորհրդանշական կերպարի միջոցով բացահայտվում են նրա կյանքի տարբեր փուլերն ու չիրականացած երազանքները։ Կենտրոնական առանցքում 2007 թվականի չկայացած երևանյան համերգն է, որը նախատեսված էր Օպերայի թատրոնում՝ ջազ-բենդի մասնակցությամբ, սակայն վերջին պահին չեղարկվեց։ Արթուր Սահակյանը, որը նաև այդ համերգի բեմադրիչն էր, հիշում է՝ Էլվինան ոգևորված էր առաջիկա ելույթով՝ Ամերիկայից ուղարկելով ձայնային հաղորդագրություններ, որոնք այժմ ներառվել են մոնոդրամայի հյուսվածքում։ Սակայն ընդամենը երկու ամիս անց երգչուհին հեռացավ կյանքից։
Բեմը բաժանված է երկու հարթության՝ հանդիսատեսին տեղափոխելով Էլվինայի կյանքի և ներաշխարհի տարբեր ժամանակաշրջաններ։ Նրա կերպարը բեմում վերակերտում է տաղանդավոր ջազ երգչուհի Իլոնա Սագիևան։
«Էլվինան ինձ համար պարզապես երգչուհի չէ, նա մի ամբողջ դարաշրջան է։ Ես չեմ փորձել նրան նմանակել․ ամեն ինչ ծնվել է ինքնաբերաբար։ Նրա հարազատներն էլ ասում էին, թե բեմում իսկապես զգացվում է Էլվինայի էներգիան։ Դա, կարծում եմ, ամենամեծ գնահատականն է դերասանի համար», — պատմում է Սագիևան։
Նա հավելում է, որ ռեժիսոր Արթուր Սահակյանը իրեն նվիրել է փոքրիկ խաչ, որը ժամանակին Էլվինան էր տվել իրեն․ «Այդ խաչը հիմա իմ բեմական թալիսմանն է՝ նրա ներկայության նշանը»։
Իլոնայի խոսքով՝ եթե Էլվինան այսօր կենդանի լիներ, այս մոնոդրաման գուցե երբեք չծնվեր․ «Ես ինձ համարում եմ նրա ձայնը բեմում։ Եթե իմ խաղով կարողանում եմ նորից արթնացնել նրա ներկայությունը մարդկանց սրտերում, ուրեմն մեր գործն իրապես հաջողվել է»։
Ներկայացման պրոդյուսեր Արամ Թոխատյանը նշում է, որ թեև սպասվում էր, որ հանդիսատեսի մեծ մասը կլինի ավագ սերունդը, Էլվինայի կերպարն անսպասելիորեն գրավել է նաև երիտասարդներին։
«Նրանք գալիս են՝ նրա երգերը լսելու, բայց բացահայտում են խորքային, ուժեղ և էպոտաժային կնոջ։ Այս մոնոդրաման հզոր մեսիջ է մեր հասարակությանը՝ հիշեցնելով, որ երբեմն մեր տաղանդավոր մարդկանց գնահատանքը գալիս է ուշ։ Սա մեր փորձն է՝ այդ գնահատանքը վերադարձնելու, թեկուզ ուշացած», — ընդգծում է նա։
Սցենարի հեղինակն է լրագրող Ռուզան Մինասյանը՝ Էլվինա Մակարյանի մտերիմ ընկերուհին, որի հիշողություններն ու անձնական հուշերը մոնոդրամային տվել են բացառիկ անկեղծություն և ջերմություն։
Մարինա Ալեքսանյան