Պետբյուջեի ծախսերի 14 տոկոս աճը մեծամասամբ պայմանավորվել է ընթացիկ ծախսերի 13.9 տոկոս ավելացումով
EconomicsԱյս տարվա հունվար-հոկտեմբերին ՀՀ պետական բյուջեի 1 տրլն 36.1 մլրդ դրամ (ավելի քան 2 մլրդ 135.2 մլն ԱՄՆ դոլար) կազմած ծախսերի նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ 14 տոկոսով կամ 127.1 մլրդ դրամով աճը մեծամասամբ պայմանավորվել է ընթացիկ ծախսերի աճով, որոնք կազմել են 981.7 մլրդ դրամ և ավելացել 13.9 տոկոսով կամ 120 մլրդ դրամով:
Ինչպես տեղեկացնում է ՀՀ ֆինանսների նախարարության պաշտոնական կայքը, ընթացիկ ծախսերի աճը հիմնականում պայմանավորվել է կենսաթոշակների, ծառայությունների և ապրանքների ձեռքբերման, աշխատավարձի, դրամաշնորհների, այլ ծախսերի, ինչպես նաև արտաքին պարտքի սպասարկման ծախսերի աճով: Ընթացիկ ծախսերի տարեկան ծրագիրը կատարվել է 80.2 տոկոսով:
Այս տարվա առաջին տասն ամիսներին 109.7 մլրդ դրամ տրամադրվել է պետական հիմնարկների աշխատողների աշխատանքի վարձատրությանը, որը կազմել է տարեկան ծրագրի 76 տոկոսը և 23.5 տոկոսով (20.9 մլրդ դրամով) գերազանցել նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը: Աճը հիմնականում պայմանավորվել է 2014 թվականի հուլիսի 1-ից պետական պաշտոն զբաղեցնող անձանց բազային աշխատավարձի բարձրացմամբ և «Պետական պաշտոններ զբաղեցնող անձանց վարձատրության մասին» ՀՀ օրենքի գործողությամբ, որով սահմանվել է պետական պաշտոններ զբաղեցնող անձանց աշխատանքի վարձատրության միասնական համա կարգ:
Ծառայությունների և ապրանքների ձեռքբերման նպատակով 2015 թվականի հունվար-հոկտեմբերին ՀՀ պետական բյուջեից օգտագործվել է 198.2 մլրդ դրամ, որը կազմել է տարեկան ծրագրի 75.6 տոկոսը և 12 տոկոսով գերազանցել նախորդ տարվա համապատասխան ցուցանիշը` հիմնականում պայմանավորված պայմանագրային այլ ծառայությունների, նյութերի ձեռքբերման, ինչպես նաև ընթացիկ նորոգման և պահպանման ծախսերի աճով:
Ընթացիկ ծախսերի 32.8 տոկոսը` 322.2 մլրդ դրամ, ուղղվել է սոցիալական նպաստների և կենսաթոշակների վճարմանը` ապահովելով ներկայացված բոլոր պարտավորությունների կատարումը և արձանագրելով տարեկան ծրագրի 81.5 տոկոս կատարողական: Նշված գումարից 222.3 մլրդ դրամն ուղղվել է կենսաթոշակների, 99.9 մլրդ դրամը` նպաստների վճարմանը: Նախորդ տարվա հունվար-հոկտեմբերի համեմատ նպաստների և կենսաթոշակների ծախսերն աճել են 14.5 տոկոսով կամ 40.8 մլրդ դրամով, ընդ որում, 1.8 տոկոսով (1.8 մլրդ դրամով) աճել են նպաստները, 21.3 տոկոս-ով (39 մլրդ դրամով)` կենսաթոշակները:
Պետական պարտքի սպասարկմանը 2015 թվականի նշված ժամանակահատվածում ուղղվել է 68.4 մլրդ դրամ, որը կազմել է տարեկան ծրագրի 89.6 տոկոսը: Դրանից ավելի քան 31.3 մլրդ դրամ տրամադրվել է ներքին, 37 մլրդ դրամ` արտաքին պարտքի սպասարկմանը, որոնք կազմել են տարեկան ծրագրով նախատեսված հատկացումների, համապատասխանաբար, 94.8 տոկոսը և 85.6 տոկոսը: Պետական պարտքի սպասարկման ծախսերը 16.2 տոկոսով կամ 9.5 մլրդ դրամով գերազանցել են նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշը` պայմանավորված արտաքին պետական պարտքի սպասարկման ծախսերի աճով:
2015 թվականի հունվար-հոկտեմբերին ՀՀ պետական բյուջեից տրամադրվել են 26.1 մլրդ դրամի սուբսիդիաներ, որոնք կազմել են տարեկան ծրագրի 79.2 տոկոսը և 14.2 տոկոսով գերազանցել նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը:
Այդ ժամանակահատվածում ՀՀ պետական բյուջեից տրամադրվել են շուրջ 120 մլրդ դրամի դրամաշնորհներ, որից 118.5 մլրդ դրամը` պետական հատվածի այլ մակարդակներին, 1.4 մլրդ դրամը` միջազգային կազմակերպություններին, 20.6 մլն դրամը՝ օտարերկրյա կառավարություններին. համայնքների բյուջեներին ֆինանսական համահարթեցման սկզբունքով տրամադրվել են 36.7 մլրդ դրամ դոտացիաներ, որոնք կազմել են տարեկան ծրագրային հատկացումների 83.3 տոկոսը և նախորդ տարվա առաջին տասն ամիսների համեմատ աճել 13 տոկոսով կամ 4.2 մլրդ դրամով: Դրամաշնորհների տարեկան ծրագիրն ընդհանուր առմամբ կատարվել է 84.7 տոկոսով, իսկ նախորդ տարվա հունվար-հոկտեմբերի համեմատ նշված ծախսերն աճել են 11.7 տոկոսով կամ 12.6 մլրդ դրամով, ինչը հիմնականում պայմանավորվել է այլ ընթացիկ դրամաշնորհների, պետական բյուջեից համայնքների բյուջեներին համահարթեցման սկզբունքով տրվող դոտացիաների և ընթացիկ սուբվենցիաների աճով:
Այս տարվա առաջին տասն ամիսներին ՀՀ պետական բյուջեի միջոցներից 137.2 մլրդ դրամ տրամադրվել է այլ ծախսերին, որոնք կազմել են տարեկան ծրագրի 80 տոկոսը և 9.4 տոկոսով կամ 11.8 մլրդ դրամով գերազանցել նախորդ տարվա նույն ցուցանիշը:
Պետական բյուջեի ոչ ֆինանսական ակտիվների հետ գործառնությունները 2015 թվականի հունվար-հոկտեմբերին կազմել են 54.4 մլրդ դրամ կամ տարեկան ծրագրով նախատեսվածի 68.8 տոկոսը: 55.7 մլրդ դրամ են կազմել ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերը, որոնց տարեկան ծրագիրը կատարվել է 62.2 տոկոսով: Նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերն աճել են 14.1 տոկոսով` հիմնականում պայմանավորված շենքերի ու շինությունների, ինչպես նաև մեքենաների ու սարքավորումների ձեռքբերման, պահպանման և հիմնանորոգման ծախսերի աճով:
Ոչ ֆինանսական ակտիվների օտարումից հունվար-հոկտեմբերին պետական բյուջե է մուտքագրվել 1.3 մլրդ դրամ՝ տարեկան ծրագրով նախատեսված 10.5 մլրդ դրամի և նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում փաստացի ստացված 1.5 մլրդ դրամի դիմաց: Նախորդ տարվա հունվար-հոկտեմբերի համեմատ ոչ ֆինանսական ակտիվների հետ գործառնությունների ցուցանիշն աճել է 15 տոկոսով կամ 7.1 մլրդ դրամով: