Հրանտ Բագրատյանը իր ֆեյսբուքյան էջում գրել է.
Հիմա անցնենք Հայաստանին։ Արժեքային համակարգի տեսակետից հայկական միջավայրը, ի տարբերություն կորեականի, լի է անհասկանալի, անտրամաբանական սկզբունքներով։ Կուզեյի խոսել դրանցից մի քանի մասին։ Այսօր կանգկառնեմ հայերի պետականակործան մի հատկության վրա. իշխանությունը պարբերաբար կենտրոնացնելու և ապակենտրոնացնելու ցիկլի ու պետությման մշտական գերազանցության երևույթի մասին։ Հվ Կորեան, օրինակ, թվում է թե խոշոր ընկերությունների երկիր է. Սամսունգ, Կիա, Հունդայի և այլն։ Սամսունգ ընկերության վաճառքներն, օրինակ, կազմում են 300 մլրդ դոլար (30 հատ Հայաստան), իսկ կապիտալիզացիան 200 մլրդ դոլար։ Ընկերությունում աշխատում է 440 հազ մարդ։ Քչերը, սակայն, գիտեն, որ սա մի ընկերություն է, որը պատկանում է 127897 մարդու և 6230 ընկերության։ Ընդամենը կա 170 մլն բաժնետոմս, իսկ ամենամեծ սփականատերը՝ Կուն Հի Լին տնօրինում է բաժնետոմսերի սոսկ 3.38%-ը։ Իրենց պատմության ընթացքում կորեացիները պարբերաբար մանրացրել են խոշոր սեփականատերերին, թույլ չեն տվել, որ նրանցից գոնե մեկն ի վիճակի լինի մրցակցել պետության հետ, կարողանա քաղաքականություն թելադրել։ Պակ Չոն Խիի բարեփոխումների կենտրոնական առանցքը սա էր։
Հայոց պետականության էվոլյուցիան այս ամենի հակառակն է։ Ապշեցնում է հայերի ցինիկությունը՝ ամեն ինչ անել ի հեճուկս հասարակությունների զարգացման օրինաչափությունների։ Հայերը երբեք չեն հարգել պետության չեզոք դերը։ Դեռևս 3-4 րդ դարերում, երբ հայկական պետականության հիմքը թագավորն ու 1.5 տասնյակ նախարարներն էին, տնտեսական և քաղաքական հիմքեր ձևավորվեցին նախարարական տները մանրատելու և դրանով իսկ կենտրոնական պետության դիրքերն ուժեղացնելու ուղղությամբ։ Եվրոպայի և Ռուսաստանի պատմությունը մեզ սովորեցնում է, որ քանի դեռ հերցոգների, կյուրֆուրստների ու բոյարների իշխանությունը չփոխարինվեց ավելի մանր ազնվականների իշխանությամբ (ասպետներ, շեվալյեներ, լորդեր, ազնվականներ), կենտրոնացված պետությունների գործառույթները թույլ էին, երերուն։ Հայերն, ընդհակառակը, 4-րդ դարում ընդունում են քրիստոնեությունը, նախարարների կողքին ստեղծում մեկ այլ, ավելի խոշոր սեփականատեր, եկեղեցուն, իսկ հետո որոշում կայացնում թագավորական ինստիտուտի ավելորդ լինելու և պետականության անպետքության մասին։ Սեպուհների (ազնվականների) ինստիտուտը Հայաստանում այդպես էլ չի կայանում։ Իսկ դա շատ կարևոր է։ Առանց դրա կենտրոնացված պետություն չէր կարող լինել։ Տրամաբանությունն այստեղ պարզ է. մի քանի հոգուն (նախարարներին) պետություն պետք չէ. նրանք իրենք են հավակնում պետություն լինել։ Մինչդեռ մի քանի հազարի համար կենտրոնացված պետության առկայությունը գոյատևման միակ պայմանն է։ Պատահական չէ, որ 9-րդ դարում Բագրատունիների թագավորության ձևավորումը հնարավորդարձավ այն բանից հետո, երբ դրանից մի փոքր ավելի վաղ արաբները խնջույք կազմակերպեցին և կոտորեցին հայկական նախարարական տների մեծ մասը։ Այլապես այդ տները երբեք էլ թույլ չէին տալու թագավորության ու պետության ձևավորումը (իհարկե, ներողություն այդ հրեշավոր ոճրագոծությունը ֆլեգմատիկորեն շարադրելու համար)։ Առաջ անցնելով ասենք, որ այդ շրջանում, շնորհիվ արաբների կողմից մտցրած դրամական հարկի Հայաստանում նախարարական տները ստիպված էին վարձակալության տալ կամ վաճառել վարելահողերը։ Առաջացավ սեփականատեր հողատերերի դաս, զարգացան ապրանքա-դրամական հարաբերությունները։ Արաբներն ակամա խթանեցին պետականության ձևավորումը։ Բայց ահա իշխանության եկած Բագրատունիները, առանց հասկանալու, սկսեցին պետականացնել հողերը։ Աստիճանաբար դրանց զգալի մասն անցավ եկեղեցուն։ Պետրոս Գետադարձ կաթողիկոսն, օրինակ, ավելի քան 1000 գյուղ ուներ։ Է նրա ի՞նչին էր պետք պետությունը։ Հենց նա էլ 1045-ին այդ պետության վերջը տվեց։ Հետագայում արդեն մեծածավալ եկեղեցական հողատիրությունը թույլ չէր տալիս սեփականատերերի դասի առաջացումը և խանգարում էր պետության ձևավորմանը։ Հասկանալի է, թե ինչու էին թուրքական սուլթանները և պարսկական շահերը մեդալը մեդալի հետևից շնորհում հայոց կաթողիկոսներին։ Մենք երբեք այս աչքերով չենք նայել մեր պատմությանը։ Երեխաներին սերմանում ենք մի պատմություն, որտեղ միակ թշնամին արտաքին ագրեսորն է։ Քաջ ենք, խիզախ, շինարար, բայց բախտ չունենք։ Ահա սա է մեր պատմագիտությունը։ 19-րդ դարում, երբ ռուսները փորձում էին իրականացնել կայսրի 1861թ հողային ռեֆորմը Հայաստանում՝ ապշել էին. գյուղացիներին տալու հող չկար. ամենը պատկանում էր եկեղեցուն։ Հիմա էլ. սկսած ՀՀ երկրորդ Նախագահից և շարունակաբար 3-րդ Նախագահը սիրում են հենվել մեկ տասնյակ օլիգարխների վրա։ Այդպես հեշտ է. կարևորը ներդրումներն ու խնայողություններ կենտրոնացնելն է։ Միջին դաս չկա ու չպետք է լինի։ Պետք է մշտապես սիրաշահել այս խոշորներին։ Արդյունքն իրեն երկար սպասեցնել չի տա. հենց այդ խոշորներն էլ մի օր կվերացնեն այս պետությունը։ Որովհետև առանց նշանակալի միջին դասի, խոշորների դերը երկրի զարգացման գործում միայն բացասական կարող է լինել։
Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia
How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping Tips
IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.
Ucom’s 5G network launched in 11 new cities
UPay has joined Idram's Open QR infrastructure
A Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBank
The Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan
AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024
General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit
Saving together: IDBank and Idram
ARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATION
Andron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-Mobility
Acba bank and American Express Expand Collaboration in Armenia
The Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom
Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure
25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank 
Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music Concert
AraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest 
Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni
4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”
Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan
Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders
Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner
AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024
AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and Leadership
Khachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari Hakobyan
Ucom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor
Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure
New and modern. Arabkir branch of IDBank reopened
AraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5%
Ucom launches 5G network across nine Armenian cities
Learn to save. World Savings Day with Idram Junior
Another solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis
Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024
IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo
AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International Transfers
IDBank participated in the HR Expo-24 conference
Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries
AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at Matenadaran
Ucom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community
The customer is always our top priority: IDBank
The October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia Fund
Ameriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M
The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community
The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced
General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia
AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System
10% idcoin with IDBank Mastercard cards
Ucom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor
Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of Gifts 
ZCMC CJSC general director R.N. Khudoli on the օccation of Internatioanal Labour day
World Bank Armenia has organized discussion on facilitating women’s wider engagement in sectors that have been traditionally male dominated in the country
On the occasion of International Women's Day ZCMC employees were awarded
ZCMC declares, that the Russian company GeoProMining LLC has never been and is not currently a shareholder of the Company, nor does it have any stake in the Company's ownership structure
No international support and no organization to take real steps to prevent decades of cultural, ethnic and religious hostility towards Armenians and their heritage. Anna Kostanyan
The Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan
1
A Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBank2
UPay has joined Idram's Open QR infrastructure3
Ucom’s 5G network launched in 11 new cities
4
IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.5