Ռուսաստանից փոխանցվող «տրանսֆերտները» ռուբլով հաշվարկելիս աննշան են կրճատվել
EconomicsՀուլիսին Հայաստանի ֆիզիկական անձանց ուղարկվող դրամական փոխանցումները (այսուհետ՝ փոխանցումներ) տարեկան կտրվածքով կրճատվել են 34,1 մլն դոլարով, այդ թվում՝ Ռուսաստանից՝ 21,6 մլն դոլարով:
Մինչդեռ անցյալ տարվա համեմատությամբ վնասի չափերն այնպիսին չեն, որը կրել է մեր հասարակության մի հատվածը: Այն ընտանիքները, որոնք վարժվել էին ապրել Ռուսաստանում գտնվող հարազատների ուղարկած «տրանսֆերտներով», հանկարծ սկսեցին շատ ավելի քիչ ստանալ, քան երկու տարի առաջ: Պատճառը միայն այն չէ, որ մեր աշխատանքային միգրանտներն սկսել են ավելի քիչ վաստակել, կամ նրանց թիվը Ռուսաստանում կրճատվել է (չնայած այդ գործոնը եւս առկա է): Պատճառը արժույթի կուրսն է:
Ռուսաստանից փող կարելի է փոխանցել կա՛մ ԱՄՆ դոլարով (նաեւ եվրոյով), կա՛մ ռուբլիով: Ռուսաստանում կոնկրետ արժույթով փոխանցումների վերաբերյալ տվյաները հրապարակվում են միայն ըստ «պայմանագրի կողմ հանդիսացող հիմնական երկրների՝ կոնտրագենտների», որոնց թվին Հայաստանը չի պատկանում: Այդ իսկ պատճառով կդիտարկենք, օրինակ, Ուզբեկստանի վերաբերյալ տեղեկությունները: Ընթացիկ տարվա հունվար-հունիսին Ռուսաստանից Ուզբեկստան փոխանցումների մոտ 97 տոկոսը կատարվել է ԱՄՆ դոլարով:
Հուլիսի օրինակով ներկայացնենք, թե վերջին երկու տարվա ընթացքում ռուսական «տրանսֆերտների» հետ ինչ է հատկապես տեղի ունեցել: Եվ այսպես՝ այդ ժամանակահատվածում Ռուսաստանից Հայաստան փոխանցումները կրճատվել են 90,6 մլն դոլարով կամ գրեթե երկու անգամ (ավելի ճշգրիտ՝ 1,94 անգամ): Այդ ընթացքում ԱՄՆ դոլարը Ռուսաստանում մոտ 1,9 անգամ արժեւորվել է: Ինչպես տեսնում եք, այս ցուցանիշները գրեթե համընկնում են:
Եթե ԱՄՆ դոլարը ռուսական ռուբլու փոխարկենք, ապա կստացվի, որ Ռուսաստանից Հայաստան փոխանցվող գումարը երկու տարվա ընթացքում կրճատվել է 5 տոկոսից ոչ պակաս: Հետեւաբար փոխանցումների փլուզում է հրահրել հիմնականում Ռուսաստանում դոլարի արժեւորումը: Հայաստանում նշված երկու տարվա ընթացքում (հուլիսի դրությամբ) ԱՄՆ դոլարն արժեւորվել է 17 տոկոսով:
Ռուսաստանից ռուբլով փոխանցումներ ստացողների համար հակառակ իրավիճակ է ստեղծվել՝ Հայաստանում ռուբլին արժեզրկվել է գրեթե 1,6 անգամ:
Արդյոք փոխանցումներ ստացողները շահավետ տարբերակ ունե՞ն՝ կախված արժույթի ընտրությունից:
Ենթադրենք՝ Ռուսաստանից Հայաստան է փոխանցվում մեկ հազար ռուբլի: Հաշվարկի առաջին տարբերակ. փոխանցելիս ռուբլին փոխարկվում է ԱՄՆ դոլարի, որը Հայստանում ստացողը փոխանակում է դրամով: Արդյունքում՝ երկու տարի առաջ հազար ռուբլու դիմաց կստանային մոտ 11,8 հազար դրամ, իսկ ահա ընթացիկ տարվա հուլիսին՝ 6,3 հազար դրամից մի փոքր ավելի: Այսինքն՝ գրեթե 1,9 անգամ քիչ:
Երկրորդ տարբերակ. փոխանցումը կատարվում է ռուսական ռուբլով: Երկու տարի առաջ հազար ռուբլին փոխանակելիս Հայաստանում ստանում էին 11,7 հազար դրամից ավելի, իսկ այժմ՝ ընդամենը 7,4 հազար դրամ: Այսինքն՝ գրեթե 1,6 անգամ քիչ: Նշենք, որ այս հաշվարկները կատարվել են Հայաստանում եւ Ռուսաստանում արժույթի միջին պաշտոնական կուրսի հիման վրա:
Որպես ամփոփում նշենք, որ որոշ փորձագետների կանխատեսմամբ՝ ընթացիկ տարեվերջին Ռուսաստանում դոլարի կուրսը կմոտենա 100 ռուբլու սահմանին: Այդ դեպքում տեղի կունենա Ռուսաստանից փոխանցումների երկրորդ փլուզումը: Կիրականանա՞ այս մռայ կանխատեսումը, թե՞ ոչ՝ ցույց կտա մոտ ապագան: