ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները լուրջ մտավախություններ ունեն. Գագիկ Համբարյան
Interview«Ադրբեջանը մեզ հետ կրկին խոսում է նախապայմաններով»,- ORER.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների՝ ՀՀ ու ԱՀ կատարած այցերին՝ նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը:
«Հայաստանի Հանրապետությունը հայտարարել է, որ չի շարունակելու բանակցությունները ադրբեջանական կողմի հետ, մինչեւ պաշտոնական Բաքուն չստանձնի իրականացնել այն պայմանավորվածությունները, որոնք Հայաստանի ու Ադրբեջանի նախագահների միջեւ ձեռք էին բերվել ապրիլյան կարճատեւ պատերազմից հետո:
Մենք գիտենք՝ ադրբեջանական կողմը սկզբից հայտարարել էր, որ համաձայն է բացահայտել ու պատժել զինադադարի խախտման մեղավորներին, սակայն հետո այդ կողմը, հավատարիմ մնալով իր գործելաոճին, հայտարարեց, որ մտադրություն չունի նման մեխանիզմ ներդնել ու անցավ իր հին երգին՝ ասելով, որ հրադադարի խախտումներ տեղի չեն ունենա, եթե հայկական կողմը դուրս բերի իր զորքերն, այսպես կոչված, օկուպացված տարածքներց»,-ասաց քաղաքագետն՝ անցում կատարելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների սպասումներին. «Համանախագահները սպասում էին, որ հայկական կողմը պետք է գնա զիջումների ու, ինչպես միշտ, պաշտոնական Երեւանը պետք է շարունակեր բանակցել Արցախյան հիմնախնդրի շուրջ»:
Սակայն, ինչպես նկատում է Գագիկ Համբարյանը, պաշտոնական Երեւանն այս անգամ շատ կոպիտ արձագանքեց թե՛ պաշտոնական Բաքվին, թե՛ Մինսկի խմբին՝ ասելով, որ ոչ մի բանակցություն տեղի չի ունենալու:
Քաղաքագետը հիշեցնում է, որ բանակցությունները սառած վիճակից վերջերս էին տեղաշարժվել, երբ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի միջնորդությամբ Մոսկվայում հանդիպեցին Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարները:
«Հայկական կողմը պետք է շարունակի պահել իր դիրքորոշումը մինչեւ վերջ: Մեղսավորներին բացահայտելու ու պատժելու մեխանիզմներն անպայման պետք է կիրառվեն»:
Ինչ վերաբերում է ՄԻնսկի խմբի համանախագահների այցին Արցախ, քաղաքագետն ասաց. «Ցավոք սրտի, Բաքուն այնպիսի վիճակ է ստեղծել, որ Մինսկի խմբի համանախագահներն ավելի շատ զբաղված են ոչ թե կոնֆլիկտի լուծման խնդրով, այլ այն հարցով, որ իրավիճակն ավելի չթեժանա, ու տեղի չունենա այն, ինչ եղավ անցած տարի ապրիլ ամսին:
Նույն Մինսկի խմբի համանախագահների, երկար ժամանակ ադրբեջանական կողմի սանձարձակությունների ու զինադադարի խախտման դեպքերի հետ կապված անհասցե, լղոզված ու անատամ հայտարարությունները զգացնել են տվել իրենց հետեւանքները: Մինսկի խումբը նոր է սթափվել:
Մենք տեսանք, որ նրանք առաջին անգամ տվեցին զինադադրը խախտողի՝ Ադրբեջանի անունը, ու այդ խախտմանն արձագանքել է հայկական կողմը: Փաստացի այս ամենից հետո առաջին անգամ տարածաշրջան են այցելում համանախագահները»:
Իսկ Է.Մամեդյարովի՝ ավելի շատ ավանտյուրա հիշեցնող հայտարարությունների վերաբերյալ էլ քաղաքագետն ասաց հետեւյալը. «Էստոնիայի արտգործնախարարի հետ համատեղ ասուլիսին անդրադարձել է համաախագահների այցին ու կրկին չի դավաճանել իր ոճին: Նա տարածում է ապատեղակատվություն ու դիմում է տարրական շանտաժի. Մամեդյարովն ասել է, որ բաակցություններն ընթաում են Սանկտպետերբուրգյան փաստաթղթի շուրջ՝ մի փաստաթղթի, որի մասին միայն ինքը գիտի:
Ե՛վ Մինսկի խմբի համանախագահները, եւ՛ պաշտոնական Երեւանը, եւ՛ պաշտոնական Ստեփանակերտը միշտ էլ հայտարարել են, որ բաակցություններ են ընթանում Մադրիդյան թարմացված սկզբունքների շուրջ, իսկ իրենց նշած «Սանկտպետերբուրգյան փաստաղութղը» ընդամենը մի համաձայնություն էր, որը տեղի էր ունեցել Հայաստանի ու Ադրբեջանի նախագահերի հանդիպման ժամանակ՝ ՌԴ նախագահի միջնորդությամբ:
Նշեմ հետաքրքիր եւս մեկ դրվագ. Մամեդյարովը հայտարարել է, որ տվյալ փաստաթուղը մշակվել է Հայաստանի, Ադրբեջանի ու ՌԴ նախագահների հանդիպման ժամանակ. այստեղից հետեւոթյուն կարելի է անել, որ ըստ նրա՝ նա մի կողմ է թողնում Մինսկի խմբի մյուս երկու համանախագահներին՝ ԱՄՆ-ին ու Ֆրանսիային»,- ասաց Գ.Համբարյանը՝ հավելելով, որ ադրբեջանական կողմը շարունակում է իր ուտոպիստական թեզը՝ ասելով, որ կոնֆլիկտը պետք է լուծվի փուլային տարբերակով:
Նրանք որդեգրել են հետեւյալ սկզբունքը՝ դուք մեզ տալիս եք ամեն ինչ, իսկ մենք էլ հետագայում կորոշենք՝ տանք որեւէ բան, թե չտանք. «Սա նշանակում է, որ սայլը բացարձակ տեղից չի շարժվել, իսկ պաշտոնական Բաքուն շարունակում է իր կիսաշանտաժային քաղաքականությունը:
Հիշում ենք, որ ժամանակին սպառնում էին համանախագահներին՝ ասելով, որ եթե ստատուս քվոն չփոխվի, գիտեք, թե ինչ տեղի կունենան: Այս ամենին պաշտոնական Երեւանն ու Ստեփանակերտը պետք է շատ կոպիտ պատասխան տան»:
Սոսե Չանդոյան