Խոցելի խմբերի ներկայացուցիչները պետք է մրցունակ դառնան աշխատաշուկայում. «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Օրերս աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրեց, որ ընդլայնել է «Աշխատաշուկայում անմրցունակ երիտասարդ մայրերի աջակցության ծրագիրը»: Մասնավորապես, մինչև 30 տարեկան անմրցունակ մայրերն աշխատաշուկա մուտք գործելու հնարավորություն կունենան՝ հմտություններ ստանալով հենց գործատուի մոտ: Նրանք վեց ամիս մասնագիտական կրթություն, ինչպես նաև կրթաթոշակ կստանան:
Գործատուների միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշում է, որ ամեն տարի զբաղվածության տարբեր ծրագրեր են կազմվում: «Դրանք օգնում են խոցելի խմբերին, ավելի անմրցունակ խավերին՝ հեշտ ինտեգրվել աշխատաշուկայում, այդ թվում՝ երիտասարդներին, կանանց, հաշմանդամներին: Այս ծրագրերը ֆինանսավորում է պետությունը: Ծրագրեր կան, որոնցով գործատուն մի քանի ամիս, ոչ ավելի, քան նվազագույն աշխատավարձի չափով, փոխհատուցում է աշխատողի աշխատավարձը: Այս կերպ փորձ է արվում գործատուին շահագրգռել: Ասենք թե, գործատուն պետք է վճարի 120 000 դրամ աշխատավարձ, մաքսիմում 55 000 դրամը պետությունը կարող է ֆինանսավորել որպես նվազագույն աշխատավարձի չափ: Աշխատավարձի մնացած մասը կվճարի գործատուն, որն, այսպիսով, հետաքրքրված է լինում տվյալ անձին աշխատանքի վերցնելու հարցում: Չէ որ այս մարդկանցով, որոնք աշխատաշուկայում մրցունակ լինելու խնդիր ունեն, գործատուն կարող է հետաքրքրված չլինել: Նման ծրագրերի մասնակիցների ցանկում միշտ կան կանայք և երիտասարդներ: Վերջին երեք տարում նման ծրագրեր իրականացվում են, իհարկե, որոշ նորություններով՝ կապված նաև նրա հետ, թե պետությունը քանի երիտասարդի, խոցելի խմբի քանի անդամի կարող է սուբսիդավորել», - ասում է պարոն Մակարյանը՝ հավելելով, որ մեկ ուրիշ ծրագրի շրջանակում էլ պետությունը կարող է սուբսիդավորել, օրինակ, աշխատողի ճանապարհածախսը, երբ նա գնում է գործատուի հետ հանդիպման՝ հարցազրույցի կամ էլ բանակցությունների նպատակով:
Զրուցակիցս ընդգծում է, որ նման ծրագրերով փորձ է արվում խթանել երիտասարդների մուտքն աշխատաշուկա: «Կան զբաղվածությանն աջակցող ծրագրեր, որոնք թույլ են տալիս տարբեր խավերին հանդիպել գործատուին և հետաքրքրություն առաջացնել վերջինիս մոտ: Երիտասարդների դեպքում էլ այս ծրագիրը շատ կարևոր է, քանի որ նրանց մոտ 45 տոկոսը աշխատանք չի գտնում կամ էլ իր մասնագիտությամբ չի աշխատում: Հետևաբար նման ծրագրերով փորձ է արվում խթանել նաև նրանց մուտքը աշխատաշուկա: Հակառակ դեպքում, նրանք ստիպված են լինում դիմել աշխատանքային միգրացիայի, ընտանիք չեն կազմում, քանի որ եկամուտներ չունեն, ստիպված են լինում աշխատել այլ մասնագիտությամբ, որն իրենցը չի, քանի որ մասնագիտական այլ կրթություն ունեն: Դրանով վերջիններս կորցնում են իրենց հմտությունները: Դրա համար էլ երիտասարդությունը գտնվում է ուշադրության կենտրոնում»:
Գործատուների միության նախագահը բարձրացնում է նաև աշխատուժի տարիքային ցենզի հարցը: «Մենք աշխատուժի մեջ տարիքային ցենզի խնդիր ունենք, աշխատուժի արտադրողականությունը բավականին ցածր է նաև այն պատճառով, որ մարդիկ տարիքով են, և երիտասարդները հաճախ չեն գերադասում կոնկրետ ոլորտներում աշխատել: Հիմա այդ գերադասությունն ապահովելու և երիտասարդներին ավելի շահագրգիռ դարձնելու համար պետությունն այս մոդելներն է ստեղծել՝ աշխատանք գտնելու պրոցեսը խթանելու համար: Խնդիր կա նաև նրա հետ, որ կրթություն ստացածների մեծ մասը չունի այն մասնագիտությունը, որը պահանջում է շուկան: Իրենք հիմնականում սովորում են ավանդական մասնագիտություններ, օրինակ, մանկավարժություն, բանասիրություն և այլն, որոնց կարիքը շուկայում այսօր քիչ է, և արդյունքում նրանք դառնում են գործազուրկ: Շատ են դեպքերը, երբ երիտասարդներն ուղղակի չեն սովորել. գումար չեն ունեցել, ամուսնացել, երեխաներ են ունեցել, չեն հասցրել սովորել: Հիմա այդ խավը շատ խոցելի է, և թվերը ցույց են տալիս, որ աղջիկներն ավելի շատ են, քան տղաները. գործազուրկների 67 տոկոսը կանայք են: Ի դեպ, մինչև 30 տարեկանը այս առումով ամենակրիտիկականն է: Ամեն դեպքում երիտասարդը պետք է այս ընթացքում հասցնի իր կարիերան պլանավորել, աշխատանք ունենալ»
Մեր այն հարցին, որ ըստ ծրագրի, գործատուն պարտավորություն չունի իր մոտ ուսուցում ստացող երիտասարդին աշխատանքի ընդունել, արդյո՞ք նորից չենք կանգնում նույն խնդրի առջև, երբ կրթված երիտասարդն անգործ է մնում, պարոն Մակարյանը բացասական պատասխան տվեց: «Ոչ, չենք կանգնում: Մենք, իրենց կրթելով, որոշակի մրցունակություն ենք հաղորդում: Մի գործատուն աշխատանքի չի ընդունի, իսկ երկրորդը կընդունի: Առաջին հերթին ինքը պրոֆիլ և կրթություն է ստանում, ձեռք է բերում գիտելիքներ»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում