Երևանը Մոսկվայի հետ հարաբերություններում փորձում է համատեղել անհամատեղելին
International newsrosbalt.ru-ն «Երևանում կրկին որոշել են կպնել Մոսկվային» վերնագրով հոդվածում գրում է, թե այն փաստը, որ Մոսկվայի և Երևանի միջև հարաբերությունները վատթարանալու էին հեղափոխական եղանակով իշխանափոխությունից հետո, որը գլխավորել էր «ժողովրդական վարչապետ» և արևմտամետ քաղաքական գործիչ Նիկոլ Փաշինյանը, այլևս կասկած չի հարուցում: Ճիշտ է, Հայաստանի վարչապետը հակառակն էր պնդում, և որոշ ժամանակ հանրապետությունում հակառուսական «շարժիչը» փոքր-ինչ նվազեցրել էր իր արագությունը, սակայն թույլ չէր տրվել, որ այն «անջատվի»: Հայկական ԶԼՄ-ները վերջերս տեղեկատվություն են տարածել, ըստ որի, Ազգային ժողովի պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի վերջին նիստում բարձրացվել է 1999 թվականի հոկտեմբերի 27-ին տեղի ունեցած ահաբեկչության թեման: Այդ ժամանակ ահաբեկիչների զոհերն են դարձել վարչապետ Վազգեն Սարգսյանը, խորհրդարանի խոսնակ Կարեն Դեմիրճյանը, երկու փոխնախագահները, մեկ նախարար և երեք պատգամավոր: Հավաքվածները հետաքրքրվեցին հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանից, թե ինչպիսին է նշված ահաբեկչության հետաքննության հետ կապված իրավիճակը, որին նա պատասխանեց, որ «հոկտեմբերի 27-ի հանցագործությունը բացահայտվել է, պատվիրատուները հայտնի են, և դա իրականացվել է ռուսական հատուկ ծառայությունների կողմից ...»: Սակայն մի քանի օր անց, երբ այդ սկանդալային տեղեկատվությունը սկսեց ակտիվորեն շրջանառվել, Անդրանիկ Քոչարյանը լրագրողներին ասել է, որ ինքը նման բան չի ասել, իսկ լրատվամիջոցները «կեղծ և անհեթեթ» տեղեկություններ են տարածում: Քաղաքական գործիչը իր հերքումների ուշացումը բացատրել է նրանով, որ սկզբից ինքն այդ ամենին «լուրջ» չի վերաբերվել մինչև այն ժամանակ, քանի դեռ ադրբեջանական ԶԼՄ-ները ևս չեն արտատպել այդ կեղծ տեղեկատվությունը: Նա այս ամբողջ պատմությունը համարում է սադրանք՝ ուղղված Հայաստանի և Ռուսաստանի ռազմավարական հարաբերությունների վատթարացմանը: Այս ամենին դժվար է հավատալ: Եթե հայտարարությունը արվել է, այնուամենայնիվ, ենթադրվում է, որ դա համաձայնեցված է եղել Փաշինյանի հետ կամ կատարվել է նրա անխոս համաձայնությամբ: Լավագույն դեպքում, եղել է իշխող բլոկի անդամի լեզվի սայթաքում, որը, սակայն, չի դատապարտվել իր «պետի» կողմից: Բոլոր երեք տարբերակներն էլ հավասարապես վատ են և վտանգավոր Հայաստանի համար, քանի որ այդպիսի մեղադրանքները չեն կարող անպատասխան մնալ: Այնուամենայնիվ, Մոսկվայի կողմից առանձնապես անհանգստություն չկա էլ, քանի որ Հայաստանի նոր վարչապետը միշտ էլ համարվել է անկեղծ արևմտամետ քաղաքական գործիչ, և, ի վերջո, Ռուսաստանը դժվար թե ներել է նրան ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Յուրի Խաչատուրովի ձերբակալության սկանդալային պատմության, ինչպես նաև Հայաստանի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի կալանավորման համար: Ընդհանուր առմամբ, Երևանը Մոսկվայի հետ հարաբերություններում փորձում է համատեղել անհամատեղելին: «Ռուսների» վրա հարձակումները չեն սահմանափակվում: Լրիվ «երջանկության» համար հայ քաղաքական գործիչները՝ կրկին «Իմ քայլը» իշխող դաշինքից, պահանջում են դադարեցնել «չարամիտ» ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակումը Հայաստանում: Ըստ պատգամավոր Նարինե Թուխիկյանի, որոշ հեռուստաալիքներ, ինչպիսիք են «Россия», «1 канал», «Мир», խիստ ագրեսիվ հաղորդումներ են հեռարձակում, որոնք պարունակում են հայատյացության կոչեր: Նա հարց է ուղղել Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի նախագահ Տիգրան Հակոբյանին, թե արդյոք հնարավոր է սահմանափակել կամ ամբողջությամբ արգելել որոշակի հաղորդումների հեռարձակումը Հայաստանի տարածքում: Նախագահը պատասխանել է, որ ինքը համաձայն է, և դա վտանգ է Հայաստանի տեղեկատվական անվտանգության համար, սակայն նման պրակտիկայի համար Վրաստանը և Ուկրաինան «ստիպված էին շատ բարձր գին վճարել»՝ կորցնելով իրենց տարածքների մի մասը, և այդ իսկ պատճառով «Հայաստանը պետք է կարողանա հավասարակշիռ պահվածք դրսևորել, քանի որ ներկայումս ունի բավականաչափ այլ կարևոր խնդիրներ»: Նա նաև հույս է հայտնել, որ ժամանակի ընթացքում, երբ երկիրը ավելի բարենպաստ վիճակում լինի, ապա կկարողանա իրականացնել այդ գաղափարը, իսկ հիմա այդ քայլը «անցանկալի է»: Նշենք, որ ի տարբերություն «ահաբեկչության թեմայի» հերքման, ներկայումս ռուսական հեռուստաալիքների հաղորդումների արգելափակման մտադրությունները դեռևս ոչ ոք չի հերքել: Իսկ Հայաստանում «սենսացիոն բացահայտումները» և հարձակումները ռուսական հեռուստաալիքների նկատմամբ արդեն իսկ լայնորեն մեկնաբանվում են: Զարմանալի է՝ ինչ են մտածում հայ պատգամավորները, քանի որ բացառությամբ Ա.Քոչարյանի, մնացած բոլորը լռում են, և լռում է նաև Փաշինյանը՝ չարձագանքելով «խորհրդարանը գնդակահարելու» մեջ ռուսական հատուկ ծառայություններին մեղադրանք ներկայացնելու մտքին: Այս դեպքում հարց է ծագում, թե արդյոք «բարոյակա՞ն» է զենք ձեռք բերել «ահաբեկիչներից», և անգամ վարկով, ըստ էության՝ էժան, կոպեկներով: Հետաքրքիր է, թե հիմա ինչպես է Հայաստանը այս իրավիճակից դուրս գալու: Իսկ ավելի ճիշտ, ինչպես և ինչքան ժամանակ Ռուսաստանը թույլ կտա նրան այդպես շարունակել:
Կամո Խաչիկյան