«Միշտ էլ նկարահանել ենք լավ ֆիլմեր, սակայն դրանք տեղ չեն գտել հեռուստաեթերում». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
Օրերս Մոլդովայում կայացած միջազգային փառատոնից հայ երիտասարդ կինոռեժիսորները 4 մրցանակով են վերադարձել։ «Փաստը» զրուցել է նրանցից մեկի՝ կինոռեժիսոր Մանեի հետ, ում «Ադապտացիա» ֆիլմը պարգևատրվածների շարքում է:
ը պարգևատրվածների շարքում է: «Իմ առաջին ֆիլմով՝ «Ադապտացիայով», որը նաև իմ կուրսային աշխատանքն է, մասնակցեցի Մոլդովայում տեղի ունեցած «Կլասսֆեստ» միջազգային կինոփառատոնին և ստացա այդ ֆիլմի համար 12-րդ միջազգային մրցանակը: «Ադապտացիան» իմ՝ Երևանի հանդեպ ունեցած սիրո արտահայտումն է, և մոնտաժի արվեստը սիրելու ու իմ բոլոր ճիգերն արտահայտելու առաջին աշխատանքը, որն ինձ բերեց՝ նաև ինձ համար անսպասելի հաջողություններ: Այն Երևանի դիմանկարն է, մեր քաղաքի խնդիրներին հարմարվելու պրոցեսը, որն ունի փիլիսոփայական բնույթ», - ասում է Մանեն:
Երիտասարդ կինոռեժիսորը նշում է, որ այս տարի տարբեր կինոփառատոնների շրջանակներում ներկայացնում է նաև իր «Ճայը» ֆիլմը: «Այս ֆիլմով, որն իմ դիպլոմային աշխատանքն է, մասնակցում եմ մի շարք միջազգային կինոփառատոնների՝ Ալբանիայում, Հունաստանում, երկու տարբեր փառատոնների Ռուսաստանում, Ղրիմում և այլուր: Այս տարի ինձ համար ավելի կարևոր է ներկայացնել հենց այս ֆիլմը, որը նկարահանվել է էքսպերիմենտալ ժանրում: Ես և պրոդյուսերը՝ Արարատ Գրիգորյանը, այն ներկայացնում ենք տարբեր հարթակներում», - նշում է երիտասարդ կինոռեժիսորը՝ հավելելով, որ շուտով ֆիլմը կմասնակցի Երևանում կայանալիք «Մեկ կադր» միջազգային կինոփառատոնին, և հայ հանդիսատեսը նույնպես հնարավորություն կունենա դիտել այն:
Մանեն նշում է՝ ի տարբերություն «Ադապտացիա» ֆիլմի, «Ճայն» ավելի գլոբալ խնդիրների մասին է: «Ֆիլմն աշխարհի կործանման մասին է, թե ինչ կլինի, եթե մարդը շարունակի անխղճորեն վարվել բնության և ինքն իր հանդեպ: Օրերս ֆիլմի պրեմիերան տեղի ունեցավ Աթենքում», - պատմում է մեր զրուցակիցը:
Հարցնում եմ՝ իսկ արվեստագետների համար ի՞նչ նշանակություն ունեն փառատոնները: Մանեն արձագանքում է. «Փառատոնը մի հարթակ է, որտեղ հասկանում ես քո ֆիլմի իրական գնահատականը: Այն շատ բան է տալիս քեզ: Ամեն փառատոն միշտ դառնում է լավ հիշողություն և իրադարձություններով լցնում արվեստագետի կյանքը: Դրա շնորհիվ ներկայանում ես այնպիսին, ինչպիսին կաս և ուզում ես լինել: Այն և՛ քննություն է արվեստագետի համար, և՛ հաճելի միջավայր՝ լի քեզ պես խելագարներով»:
Կարծիք կա, որ մեր հայաստանյան մշակույթը ճահճացել է: Շատերը, ովքեր հատկապես արտերկրում են բնակվում կամ էլ որոշակի ժամանակահատված այնտեղ են գործունեություն ծավալում, նշում են՝ հայկական մշակույթը պարփակված է կոնկրետ շրջանակների մեջ:
«Առհասարակ դեմ եմ նման քննադատություններին: Իհարկե, մեծ ճգնաժամ ենք ունեցել կինոյում, և հիմա էլ այն դեռ չի ավարտվել: Բայց ապագան չպետք է վատատեսությամբ ողողենք: Այն մարդը, որը նկարահանում է ֆիլմ, գրում է երաժշտություն, երբեք նման միտք չի արտահայտի: Նույնը վերաբերում է ցանկացած ոլորտի: Հայաստանում կան լավ արվեստագետներ, հրաշալի երիտասարդություն: Իհարկե, սոցիալական շատ խնդիրներ ունենք: Արվեստ ստեղծելու, առաջ գնալու համար նաև գումար է պետք, միշտ չէ, որ կարողանում ես բավարար ֆինանսավորում գտնել, չես էլ կարող միշտ անվճար ստեղծագործել: Բայց չի կարելի ասել, թե ճահճացել ենք: Երբ կհարթվեն ֆինանսական խնդիրները, երիտասարդներն արտահայտվելու ավելի մեծ հնարավորություններ կունենան: Նման հայտարարությունները, այն էլ արտերկրում ապրող մարդկանց կողմից, առողջ մտածելակերպի դրսևորում չեն, որովհետև փաստ է այն, որ շատերը հեռացել են հայրենիքից հանուն նյութականի: Իսկ ի՞նչ գործ ունեն, որ խոսեն մշակույթի մասին», - կարծում է կինոռեժիսորը:
Իսկ վերջում քաղաքականություն-մշակույթ հարաբերությունների մասին: «Այս երկու կառույցները որքան հեռու են, այդքան էլ մոտ են միմյանց : Հարաբերությունները պետք է լինեն կառուցողական, մեկը պետք է լրացնի մյուսին: Այս պահի դրությամբ, շատ խնդիրներ ունենք և մեծ ճանապարհ է պետք անցնել, որպեսզի հեղափոխական ալիքները մտնեն մշակույթ: Դա գուցե տարիների հարց է, բայց արդեն նկատվում են փոփոխությունները: Կարևորը, որ կինոն լինի ուշադրության կենտրոնում, և նրա խնդիրներով զբաղվեն նաև կառավարությունում, նրա հեռանկարներով զբաղվեն այնպիսի մարդիկ, որոնք կարող են մեծ փոփոխություններ անել ու ճիշտ որոշումներ կայացնել: Պետք է կոտրվի «Հայաստանում կինո չկա» արտահայտությունը, չէ որ դա կարող է թևաթափ անել առաջին կուրսի կինոռեժիսուրայի ուսանողին, երբ նա սեպտեմբերի 1-ին երազանքներով ու տաղանդով լի մտնում է այդ աշխարհ: Պետք է հանդիսատես ձևավորել, որը կտարբերի կինո հասկացողությունը և հեռուստատեսությունն ու վավերագրությունը, կոմերցիոն և արվեստի համար ստեղծված ֆիլմերը, սերիալը և սիթքոմը: Ցավով եմ նշում, բայց վաղուց մեզանում մոռացել են, թե ինչ է նշանակում կինո, կինեմատոգրաֆիա: Մենք միշտ էլ նկարահանել ենք լավ ֆիլմեր, սակայն դրանք տեղ չեն գտել հեռուստաեթերում», զրույցի ավարտին ասում է երիտասարդ կինոռեժիսոր Մանեն:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում