Արցախյան ներքաղաքական դաշտում նոր խմորումներ են սկսվել
InterviewԱրցախում սկիզբ առած տարաբնույթ քաղաքական խմորումները չեն դադարում: Ավելին, ամեն անգամ նոր ի հայտ եկած որևէ իրադարձություն նոր հարցեր է առաջացնում հասրակության շրջանում, ինչին, ամեն անգամ իշխանական վերնախավն ուշադրություն չի դարձնում և չի արձագանքում: Տպավորություն է առաջանում, որ արցախյան իշխանական էլիտային առանձնապես չի հետաքրքրում ժողովրդի կարծիքը: Հակառակ դեպքում հասարակության կողմից հնչեցվող հարցերն անպատասխան չէին մնա:
Ինչու է լռում Արցախի քաղաքական էլիտան, այն էլ նախագահական ընտրությունների նախաշեմին: Այս և այլ հարցերի մասին է մեր զրույցը Արցախի «Արդարություն» կուսակցության համանախագահ Մարսել Պետրոսյանի հետ:
- Պարոն Պետրոսյան, Վերջերս բաց նամակով դիմեցիք ԱՀ նախագահ Բակո Սահակյանին և ներկայացրեցիք Ձեր պահանջը: Ի՞նչ սպասումներ ունեք նախագահից:
- Կուսակցության հիմնադրման օրից սկսած, մենք մեր բոլոր բացահայտումների մասին սովորական և բաց նամակների տեսքով հանրությանն իրազեկելուն զուգահեռ, ներկայացրել ենք նաև իշխանություններին, առաջարկելով գործնական քայլեր ձեռնարկել կառավարման ոլորտում արմատական բարեփոխումեր իրականացնելու համար: Այս անգամ, ևս անգամ փորձեցինք իշխանավորների մոտ արմատական բարեփոխումներ իրականացնելու սայլը տեղից շարժել:
Մեզ համար անչափ կարևոր է համոզվել, որ գործող իշխանությունները ցանկություն և տրամադրվածություն ունեն լսելու ժողովրդի ձայնը, հասկանալու, որ Արցախը մի խումբ իշխանավորների կողմից սեփականաշնորհված կալվածք չէ: Խնդիրը կայանում է նրանում, որ ամիսներ առաջ մեր կուսակցությունը բացառել է հանրային ցնցումների միջոցով բարեփոխումներ ապահովելու ճանապարհը: Ի դեպ, դա բխում էր նաև Հայաստանի նոր իշխանությունների կողմից Արցախի հանդեպ ձևավորված միանգամայն իրատեսական դիրքորոշումից, ինչը սակայն մեր իշխանավորների կողմից ոչ միայն ճիշտ չի ընկալվում, այլև ոչ իրատեսական մեկնաբանությունների և եզրահանգումների տեղիք է տալիս:
Արդյունքում ունենք բարեփոխումների ուղին բացառող և հանդիսատեսի դերում հայտնված Արցախի ժողովուրդ, ուր կարծես ժամանակը կանգ է առել, իսկ շատերը սպասում են հրաշքի, ինչը՝ ուշանում է: Ժամանակին հայտարարված բարեփոխումների մեկնարկն այդպես էլ մնաց օդում կախված, ինչն Արցախում հիասթափության, կասկածների և անվստահություն է առաջացրել իշխանությունների նկարտամբ:
- Օրերս Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը ՀՀ Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության հրավերով հանդիպեց պատգամավորների հետ: Կարծես հանդիպման օրակարգը բավական հագեցված է եղել, չնայած հանդիպման ընթացքում քննարկված թեմաների շուրջ այդպես էլ լիարժեք տեղեկատվություն չտարածվեց:
- Անկեղծ ասած, մենք այլ ակնկալիքներ ունեինք այդ հանդիպումից, միամտորեն կարծելով, որ «Իմ քայլը» պատգամավորական խմբակցությունն իր քայլով կվարակիԱրցախի նախագահին և վերջինս վերադառնալով Ստեփանակերտ, անմիջապես ձեռնամուխ կլինի անգամ այնպիսի բարեփոխումների, որոնց մասին նույնիսկ Հայաստանում չեն պատկերացնում:
- Արցախի անվտանգության խորհրդի քարտուղար, Արցախի հերոս, գեներալ մայոր Վիտալի Բալասանյանի Երևանում տեղի ունեցած միջադեպի վերաբերյալ Արցախից լիարժեք արձագանքներ չեղան: Ինչպե՞ս եք որակում տեղի ունեցածը, դա պատահականությու՞ն էր, թյուրիմացությու՞ն, թե նախապես ծրագրված նպատակային գործողություն:
- Ողջունելի է ոստիկանության զգոնությունը, առավել ևս այն առումով, որ բոլորս էլ օրենքի առաջ հավասար ենք, սակայն այս միջադեպն առաջին հերթին կասկածելի բազմաթիվ հարցեր է պարունակում: Մեզ համար անհանգստացնող է, որ զենքի և զինամթերքի առկայության մասին ահազանգի հետքերով դեպքի վայր ժամանած օպերատիվ խումբը իրավական առումով անպատրաստ էր: Քանի որ, ինչպես գիտեք ոչ մեքենայի զննում իրականացվեց և ոչ էլ խուզարկություն:
- Դատելով որոշ լրատվամիջոցների Վիտալի Բալասանյանի մասին ոչ հաճելի հրապարակումները, կարելի է ենթադրել, որ նրա շուրջ սարդոստայն է հյուսվում: Ձեր կարծիքով ո՞րն է այդ ամենի դրդապատճառը:
- Իմ կարծիքով, առաջին հերթին Վիտալի Բալասանյանի անկեղծությունը, սթափ ու հեռանկարային մտածողությունը, երկրի վաղվա օրվա հանդեպ իրատեսական գնահատականներն ու ռեալ անհանգստությունը, ինչպես նաև իրերն իրենց անունով կոչելու քաղաքացիական դիրքորոշման դրսևորումն անհանգստություն և անհարմարություն է առաջացրել հատկապես իշխանական վերնախավը ներկայացնող ապագա մրցակիցների շրջանում: Հասկանալի պատճառներով նա ցանկալի թեկնածու չէ նաև գործող համակարգի վերնախավի համար: Խնդիրն այն է, որ Վիտալի Բալասանյանը բոլորովին վերջերս է հայտնվել Արցախի կառավարման համակարգում և չի հասցրել մերվել նրանց հետ:
Նա կոռումպացված չինովնիկների շարքին չի պատկանում, ապօրինի հարստություն չի դիզել, պաշտոնական դիրքը չի չարաշահել, կապված չէ անօրինական որևէ գործողության հետ: Ամենակարևորն այն է նաև, որ պատրաստակամ է և ի զորու է Արցախում արմատական բարեփոխումներ իրականացնելու հարցում: Ավելորդ ենք համարում նշել նրա հանդեպ հանրության ունեցած բարեհաճ վերաբերմունքի մասին, ինչը բազմապատկվեց ապրիլյան հայտնի իրադարձություններին նրա դերակատարման ժամանակ: Բոլոր դեպքերում հանրությունը պարտավոր է տեղեկացված լինել հնարավոր թեկնածուների վարք ու բարքի, կենսագործունեության մութ և լուսավոր կողմերի մասին, արած ու չարածին, պաշտոնավարման ժամանակ ունեցած գայթակղությունների մասին:
- Վերջերս շատ է խոսվում Արցախում հեղափոխության, հակահեղափոխության, Հայաստանի և Արցախի հարաբերությունների միջև լարվածության մասին:
- Ավելի շատ այդ մասին գրում և այդ թեման գեներացնում են զանգվածային լրատվամիջոցները, իսկ որոշ անհատներ և ուժեր փորձում են այդ մտացածին թեժացումը ծառայեցնել իրենց քաղաքական և նեղ անձնական շահերին ու նպատակներին: Կռահում եմ ակնարկի ուղղությունը: Նկատի ունեք Հայաստանի վարչապետի հանրահայտ հայտարարությունն ու Արցախի նախագահի հակադարձող պատասխանը, չնայած կարելի էր նաև պարզել նման հայտարարության համար հիմք հանդիսացած աղբյուրի հավաստիությունը, որից հետո այն նետել մեդիադաշտ:
Հիմա պարզվում է, որ այդ հարցի մասին իրարամերժ տեսակետներ են ձևավորվել նոր Հայաստանում և հին Արցախում, ինչը մեր ղեկավարների համար տարընթերցման առիթ դառնալուց բացի, նաև տեղեկատվական ալեկոծություն է առաջացրել հանրության շրջանում: Մեր սուբյեկտիվ մոտեցմամբ, Արցախում հեղափոխության կամ հակահեղափոխության համար բավարար հիմքեր չկան, մեզ մոտ օրակարգում իշխանափոխության և իր դարն ապրած համակարգի արմատական բարեփոխման, իշխանությունը ժողովրդին վերադարձնելու խնդիր կա, ինչով էլ պայմանավորված է Արցախի անվտանգության ապահովումը:
- Արցախի որոշ կուսակցություններ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին աջակցելու հայտարարությամբ են հանդես եկել, իսկ Ձեր կուսակցությունն ինչ դիրքորոշում ունի:
- Երբ Նիկոլ Փաշինյանը դարձավ վարչապետ, այդ կուսակցություններից որոշները համոզված հայտարարեցին, որ Նիկոլը վեց ամիս հետո կտապալվի: Անցավ ևս վեց ամիս, և իշխանության մաս կազմող նույն այդ քաղաքական ուժերն այս անգամ էլ հայտարարեցին Նիկոլ Փաշինյանին աջակցելու և սատարելու մասին: Ես չեմ կարող ասել, թե ևս վեց ամիս հետո նրանք ինչ կհայտարարեն: Դեռևս անցյալ տարի, ողջունելով Հայաստանում մեկնարկած բարեփոխումները, մենք ափսոսանք ենք հայտնել, որ Արցախը զուրկ է նման հնարավորությունից: Մեր այդ խոսքը շարունակում է մնալ Ֆեյսբուքյան մեր պաշտոնական էջում:
Մենք հույս էինք փայփայում, որ Հայաստանին զուգահեռ պետք է սկիզբ առնեին Արցախի կառավարման համակարգում արմատական բարեփոխումները: Չնայած երկու ղեկավարների իրար աջակցելու պատրաստակամություն հայտնեցին, սակայն Արցախում ակնկալվող փոփոխությունների մեկնարկը առ այսօր այդպես էլ չտրվեց: Այնպես որ, իմ կարծիքով փոխադարձ աջակցության մասին հայտարարություններն իրենց նպատակին չեն հասել, քանի որ դրանց անմիջապես չեն հետևել գործնական քայլերը: Ու այն տպավորությունն է ձևավորվել, որ կարծեք թե Հայաստանի իշխանությունների մոտ բացակայում է Արցախում ուժեղ իշխանություն ձևավորելուն նպաստելու ցանկությունը:
Արցախում ներքին մտահոգությամբ և անհանգստությամբ ընդունվեց Հայաստանի վարչապետի դավադրությունների մասին հայտարարությունը, սակայն դա անարձագանք մնաց իշխանության մաս կազմող, քաղաքական դաշտում իրենց առաջատար համարող կուսակցությունների կողմից, իսկ Բակո Սահակյանը հատարարեց, որ իրեն ոչինչ հայտնի չէ: Իսկ հանրությունը բացատրության է սպասում: Ինչպե՞ս բացատրել Արցախի ղեկավարության կասկածելի ու խորհրդավոր լռությունը, հատկապես այս պահին, երբ հայության ազգային ազատագրական պայքարի դրոշակակիր մեր հայրենիքի մի հատվածը մղվում է անորոշության ու վտանգներով լի հորձանուտ: Ո՞վ է պատասխան տալու ստեղծված իրավիճակի համար և ինչու՞ է ուշանում այդ պատասխանը:
- Շատ է խոսվում նաև Արցախի հերոս, գեներալ-լեյտենանտ Սամվել Բաբայանի առաջիկա նախագահական ընտրություններին մասնակցելու մասին: Որքանո՞վ եք դա իրատեսական համարում:
- Մենք ողջունելի ենք համարում Արցախի հոգսերով ապրող, նրա ապագայով անհանգստացող ցանկացած հեղինակավոր անձի, այդ թվում և Սամվել Բաբայանի մուտքը քաղաքական դաշտ, ինչը կնպաստի ավելի իրատեսական ընտրությունների ապահովմանը: