ԵՊՏՀ-ում պայքարը գիտական նվաճումը նսեմացնելու, թե՞ աթոռի համար է
AnalysisՇատերին թվում է, որ հասարակության մեջ որոշակի դիրք գրավելու համար եթե աթոռ, պաշտոն, ինչ-որ մակնիշի գոլդ համարներով մեքենա, դուռ բացող-փակող չկա, ուրեմն` կյանքը կյանք չէ, քանի որ ինչ-որ բան չի համաընկնում սեփական անձը բոլորից առավել դասելու սեփական պատկերացումների հետ:
Եթե մարդը տեսակով կարիերիստ է սկսում է պայքարել պաշտոնի համար, որի հետ որպես բոնուս տրվում են նաև թվարկված բարիքներից օգտվելու հնարավորություններ: Իսկ եթե կարիերիստ չէ և աթոռը, պաշտոնը, գոլդ համարներով ավտոմեքենան ու դուռ բացող-փակող ունենալը համարում է ավելորդ գլխացավանք, շարունակում է իր գործն անել ու սեփական աշխատանքի շնորհիվ հասարակության շրջանում ձեռք բերել թե՛ վստահություն, թե՛ հարգանք, թե՛ այն ամենը ինչ ուզում է ունենալ:
Շատերին թվում է նաև, որ գիտական կոչումներ ստանալու համար որոշակի տարիք ու պինդ տանիք ունենալ է պետք: Հակառակ դեպքում գիտական աստիճանը այն կշիռը չի ունենա, ինչը հարկավոր է, իսկ զբաղեցրած պաշտոնն էլ՝ կշռից զուրկ մի բան:
Այսօրինակ երևույթները ինչպես շատ այլ արատավոր երևույթներ ժառանգություն ենք ստացել խորհդային տարիներից: Ու թեև շատերը վաղուց հրաժարվել են նման մտածելակերպից, բայց դեռ կան մարդիկ, ում համար օդ ու ջրի նման անհրաժեշտ է, որ իրենց անվան ու ազգանվան կողքին նաև ինչ-որ պաշտոն նշվի, այլապես իրենք իրենցից խորը կվիրավորվեն:
Հիմա, երբ ողջ աշխարհում գիտական տարբեր ուղղություններ խելահեղ արագությամբ զարգանում են, և շատ անգամ, նույնիսկ ժամանակ չի լինում տեղեկանալ, թե այս կամ այն գյուտի հեղինակն ով է, հայաստանյան իրականությունում գիտական կոչումներ ունեցողները սեփական գյուտով հպարտանալու փոխարեն շարունակում են աթոռի մասին երազել: Ստացվում է, որ դա է այն միակ նշաձողը, որով կարող են հպարտանալ, քանի որ նրանց համար կարևորը ոչ թե գիտության ասպարեզում նոր միտք կամ հայտնագործություն անելն է, այլ պաշտոն ունենալը:
Երևանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի ռեկտորի պաշտոնակատար Ռուբեն Հայրապետյանի շուրջ սկսված ու շարունակվող իրադարձություններն, իրականում դրա վառ ապացույցն է: Այն որ բուհը վաղուց սպառել էր իրեն և այլևս չէր կարողանում երկրի համար ավելացած արժեք ստեղծել՝ երկու կարծիք չկա, բայց որ բուհի բարեփոխումները կարող են այդքան բուռն ընթանալ, մի փոքր հիասթափեցնող է: Առավել ևս, երբ այն ընթանում է ինչ-որ մեկի կողմից՝ բուհի ռեկտոր դառնալու ցանկության իրացմամբ:
Այս մասին, ի դեպ, լրագրողներին հայտնել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյանը և նշել, որ իրականում այդ աթոռին հավակնողի կողմից փորձ է արվում մեկ բաժակ ջրում փոթորիկ սարքել, թեև, իրականում, բուհում ամեն ինչ նորմալ է, իսկ ռեկտորի պաշտոնակատարն՝ իր տեղում:
Ստացվում է, բուհում ընթացող պայքարն ընդամենը աթոռի համար է, իսկ գիտական թեզի շուրջ սկսված բանավեճը՝ լոկ շահարկում: Հակառակ դեպքում ավագ սերնդի ներկայացուցիչներն իրենց փորձով ու վաստակով կկանգնեին ռեկտորի պաշտոնակատարի կողքին, որպեսզի բուհը մեկ օր առաջ կայանա, ոչ թե ջանք ու ժամանակ կտրամադրեին ատենախոսության մեջ բացեր գտնելու և դրա շուրջ քննարկումներ ծավալելու համար:
Ամեն դեպքում, ըստ ռեկտորի պաշտոնակատարի՝ բուհում բավական փոփոխություններ են տեղի ունեցել, որոնք ըստ ռեկտորի պաշտոնակատարի կերևան ուսումնական տարվա առաջին իսկ օրերից, որին, պարզվում է, երկար տարիներ սպասել են բուհի ուսանողները: Իսկ շահարկումները կշարունակվեն այնքան ժամանակ, քանի դեռ դրանով հետաքրքվող կա, ինչը, կարծես, այնքան էլ չի հուզում ռեկտորի պաշտոնակատար Ռուբեն Հայրապետյանին, քանի որ նա ժամանակը ծախսում է ոչ թե շահարկումներին պատասխանելու, այլ բուհը զարգացնելու վրա, ինչն ավելի կարևոր է, քան ատենախոսության մեղ հղումների բացակայության թեման:
Արմինե Գրիգորյան