«Կորոնավիրուսը կարող է էական խոչընդոտ դառնալ արտագնա զբոսաշրջային այցելությունների համար».խորհուրդներ մասնագետից. «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Կորոնավիրուսի տարածման տնտեսական ազդեցության մեջ առանձնակի տեղ ունի զբոսաշրջությունը։ Տրամաբանական է, որ այս առումով մեր երկրի քաղաքացիները որոշակի զգուշավորություն կարող են ցուցաբերել՝ հետաձգելով ճամփորդելու որոշումը կամ պարզապես չեղարկել նախապես ձեռք բերված փաթեթները։
Հարցը կարող ենք դիտարկել հատկապես հայաստանյան տուրիստական ընկերությունների առջև ծառացած հնարավոր խնդրի՝ ֆինանսական որոշակի կորուստներ ունենալու համատեքստում։ Թեմայի շուրջ զրուցել ենք Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի նախագահ Մեխակ Ապրեսյանի հետ։
Խոսելով արտագնա տուրիզմի կազմակերպման հնարավոր խնդիրների մասին՝ մեր զրուցակիցը շեշտեց. «Կորոնավիրուսը, համենայն դեպս, կարող է էական խոչընդոտ հանդիսանալ զբոսաշրջային այցելությունների համար, որովհետև զբոսաշրջիկը, ի թիվս այլ գործոնների, առաջին հերթին կարևորում է անվտանգության գործոնը։
Քաղաքացու ճանապարհորդության որոշման ամենակարևոր գործոններից մեկը անվտանգությունն է։ Կորոնավիրուսի հանգամանքը կարող է էական բացասական ազդեցություն ունենալ զբոսաշրջային այցելությունների, հետևաբար, նաև զբոսաշրջային ընկերությունների վրա։ Հուսանք՝ արտագնա զբոսաշրջության կազմակերպման տեսանկյունից այս վտանգը, այնուամենայնիվ, ժամանակավոր կլինի»։
Մեխակ Ապրեսյանը նշեց, որ տեղի տուրիստական ընկերությունները երեկվա դրությամբ դեռ չեն բարձրաձայնել նշվածից բխող այնպիսի խնդրի մասին, որը թույլ կտա եզրակացնել որոշակի վնասների, փաթեթների ինչ-որ քանակի չեղարկման մասին։
«Ինչ վերաբերում է այն ուղղություններին, որոնք վիրուսի հիմնական օջախներն են համարվում և այդ առումով դեռ վտանգ կա, այդ ուղղություններով առանձնապես մեծ այցելություններ չունենք։
Օրինակ՝ Հայաստանից Չինաստան, Հայաստանից Իրան արտագնա զբոսաշրջային այցելություններ եթե կան, ապա շատ փոքր թիվ են կազմում։
Այնուամենայնիվ, այստեղ ես մի կարևոր հանգամանքի մասին եմ ուզում նշել, որն ավելի շատ հորդոր է ՝ ուղղված թե՛ մեր քաղաքացիներին, թե՛ զբոսաշրջային ընկերություններին։
Մասնավորապես՝ փաթեթ վաճառելիս կամ ձեռք բերելիս կնքել պայմանագիր, պայմանագրում ունենալ նաև հստակ դրույթներ չեղարկման պայմանների մասին։ Այս հանգամանքին ուշադրություն պետք է դարձնեն թե՛ զբոսաշրջային ընկերությունները, թե՛ սպառողը։
Շատ կարևոր է տուրիստական ընկերության և սպառողի միջև կնքված պայմանագրի պարագայում ուշադրություն դարձնել մասնավորապես ֆորսմաժորային իրավիճակների դրույթի վրա»,-ասաց մեր զրուցակիցը։ Մեխակ Ապրեսյանը մեկ այլ հարցադրում էլ արեց. «Իսկ ի՞նչ անել, երբ իրավասու մարմնի, օրինակ՝ ԱԳՆ-ի կողմից զգուշացնող որևէ հայտարարություն չկա, բայց քաղաքացին ունի մտավախություն ու չի ցանկանում մեկնել։
Իրականում պետք է ուշադրություն դարձնել, թե հրաժարվելու դեպքում ի՞նչ մեխանիզմ է գործելու, ի՞նչ տույժ-տուգանք է գործելու։ Փաթեթները վաճառելիս շատ պայմաններ պետք է հաշվի առնել»։ Մեր զրուցակիցը շեշտեց, որ թռչնի գրիպի տարածման ժամանակ ևս նման զգուշություն և մտահոգություններ կային, «Բայց որքան էլ զարմանալի է, այս տարի համաշխարհային զբոսաշրջության մեջ այցելությունների բավականին մեծ աճ է գրանցվել։
Այնպես որ, միանգամից հուսահատվել պետք չէ, բայց անհրաժեշտ է բոլոր միջոցառումներն իրականացնել, որոնց թվում՝ թե՛ զբոսաշրջիկների, թե՛ արտերկրի զբոսաշրջային գործընկեր կազմակերպությունների հետ պայմանագրային հարաբերությունների կարգավորումը։
Հուսով եմ՝ իրավիճակն, ընդհանուր առմամբ, հսկողության տակ է պահվում թե՛ արտգործնախարարության, թե՛ զբոսաշրջության կոմիտեի կողմից։ Խոսքը վտանգավոր համարվող ուղղությունների վերաբերյալ հնարավորինս շուտ տեղեկացնելու մասին է, որպեսզի խնդիրը չհասնի նրան, որ արդեն ձեռք բերված փաթեթները չեղարկելու անհրաժեշտություն լինի։
Մեր քաղաքացիները և զբոսաշրջային ընկերությունները պետք է հնարավորինս շուտ իմանան այդ ուղղությունների մասին»։ Մեխակ Ապրեսյանը շեշտեց, որ պետք չէ սպասել նման իրավիճակների և միայն այդ դեպքում ուշադրություն դարձնել պայմանագրային այն դրույթներին, որոնք առաջարկում են ընկերությունները։ Նա ընդգծեց, որ այս առումով հերթական անգամ ուզում է բարձրաձայնել «Զբոսաշրջության մասին» նոր օրենքի նախագծի ընդունման անհրաժեշտության մասին։
«Անհրաժեշտ է օրենսդրական դաշտը կատարելագործել և շատ կարևոր են ինստիտուցիոնալ փոփոխությունները։ Ոլորտի ծառայությունների նկատմամբ պետք է այսօրվա պայմաններին համապատասխանող չափանիշներ սահմանել և հետևողականորեն ապահովել դրանց պահպանումը։ Սա հնարավոր է իրականացնել լիցենզավորման կամ այդ ծառայությունները ծանուցման ենթակա գործունեության տեսակներ սահմանելու միջոցով»,-եզրափակեց մեր զրուցակիցը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում