«Տնտեսությունը մենք բոլորս ենք.հարցերը պետք է դիտարկենք ընդհանուր կոմպլեքսի մեջ». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Վերջին օրերին, հատկապես արտակարգ դրության հայտարարումից հետո շատերը բարձրացնում են այն հարցը, որ պետք է որոշակի ժամանակով դադարեցնել վարկերի, կոմունալ, ինտերնետի և այլ ծառայությունների համար վճարումները, քանի որ մեր քաղաքացիներից շատերը գտնվում են պարտադրված պարապուրդում, իսկ դա ենթադրում է դրամական միջոցների նվազում: Նշենք, որ գրեթե բոլոր բանկերն իրենց հաճախորդներին «վարկային արձակուրդ» տվեցին՝ խորհուրդ տալով հնարավորության սահմաններում կատարել թեկուզ մասնակի վճարումներ, տարբեր ընկերություններ անցան աշխատանքի արտակարգ ռեժիմի՝ պատրաստ աջակցելու իրենց հաճախորդներին և այսպես շարունակ:
Ակնհայտ է, սակայն, որ վճարումների դադարեցման կոչերն իրենց մեջ նաև որոշակի վտանգ են պարունակում: Երկրում դրամաշրջանառությունը, ուզենք թե չուզենք, որոշակիորեն նվազել է, իսկ եթե խոշոր ընկերությունները դադարեն ստանալ ֆինանսական հոսքեր, հետևաբար նաև չկարողանան կատարել իրենց պարտավորությունները պետության առջև, սա կարող է հանգեցնել անկանխատեսելի հետևանքների:
Արդյո՞ք մենք համոզված ենք, որ եթե կորոնավիրուսի հետ կապված իրավիճակը մի փոքր երկար ընթացք ունենա, պետություն-քաղաքացի պարտավորությունները հնարավոր կլինի լիարժեքորեն կատարել: Պետությունը պետք է պատրաստ լինի ցանկացած սցենարի: Միևնույն ժամանակ, առևտրային խոշոր ընկերությունները, որոնք պատասխանատու են երկրում կապի և մյուս ծառայությունների ապահովման համար, ունեն հազարավոր աշխատակիցներ:
Ստեղծված իրավիճակում ինչպե՞ս նրանք պետք է կատարեն իրենց ֆինանսական պարտավորություններն նրանց առջև: Պետք է հիշել, որ որոշ ժամանակ հետո ոչ միայն մեր երկիրը, այլև ամբողջ աշխարհը կվերադառնա իր բնականոն կյանքին, իսկ այդ ժամանակ կարևոր է, որ երկրի տնտեսությունը խարխլված չլինի, և եթե անգամ ծագեն խնդիրներ, դրանց լուծման վրա մեծ ժամանակ և ռեսուրսներ չծախսվեն: Ուստի թերևս այս դեպքում պետք է հասարակությանն էլ կոչ անել փոխադարձաբար պատասխանատու լինել պետության առջև, հատկապես նման դժվարին օրերին:
Քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանն ասում է՝ ներկայումս ամեն տեղ գումարի շարժը կանգ է առել: «Խոսքը չի վերաբերում միայն խանութներին, դրամաշրջանառության նվազումը համատարած բնույթ է կրում: Եթե նույն պատկերն ունենանք խոշոր ընկերություններում, պատկերացրեք՝ ինչ կլինի: Դա խնդիրներ կստեղծի տնտեսության համար»,-«Փաստի» հետ զրույցում նշում է Քոչարյանը:
Առևտրային բանկերը, կոմունալ ծառայությունների համար պատասխանատու ընկերությունները, օրինակ՝ ՀԷՑ-ը, «Վեոլիա ջուրը» և մյուսները, կապի, տեղեկատվության ապահովման համար պատասխանատու ընկերությունները, ինտերնետ պրովայդերները՝ «Յուքոմը» և մյուսները, ունեն հազարավոր աշխատակիցներ, որոնք այս օրերին էլ՝ արտակարգ դրության պայմաններում, շարունակում են բարեխղճորեն կատարել իրենց աշխատանքն՝ ապահովելով երկրի և նրա քաղաքացիների կյանքի բնականոն ընթացքը:
Եվ ընկերություններն ունեն կոնկրետ պարտավորություններ նրանց նկատմամբ: Քոչարյանն ընդգծում է՝ սա մեկ ամբողջական կոմպլեքս է: «Երբ ասում ենք տնտեսություն, դա իրենով առաձին վերցրած ինչ-որ բան չէ:
Տնտեսությունը մենք բոլորս ենք: Ամեն մեկս մի օղակ ենք: Այո՛, այդ ընկերություններում այսօր հազարավոր մարդիկ են աշխատում, դրանք Հայաստանում ամենամեծ հիմնարկություններն են, օրինակ՝ «Գազպրոմ Արմենիան», ինտերնետ պրովայդերները և մյուս ընկերությունները: Մենք այսօր բոլոր հարցերը պետք է դիտարկենք ընդհանուր կոմպլեքսի մեջ»,-ասում է մեր զրուցակիցը:
Նա ընդգծում է՝ այսօր ապրում ենք լիովին այլ իրականության մեջ: «Հնարավոր է՝ մարդկանց մի հատվածը դա չի հասկացել, բայց փաստը մնում է փաստ, որ այդ իրականությունը լրիվ այլ է, իսկ ապագայում մենք ունենալու ենք նաև այլ իրավիճակ: Ես լիովին համաձայն եմ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ, որ այլևս հունվարյան-փետրվարյան կյանքը չի լինելու, այլ կյանք ենք ունենալու: Կորոնավիրուսի հետ կապված այս իրավիճակն անցնելու է, որովհետև նմա՞ն բաներ են անցել-գնացել:
Աշխարհը, այդ թվում նաև մենք, տարբեր բաներ ենք տեսել: Կարևոր է գիտակցել, որ իրականությունը լրիվ այլ է լինելու: Երբ ես տեսնում եմ ամբողջ աշխարհի արձագանքը, ինձ համար պարզ է, որ լիովին այլ աշխարհ ենք ունենալու: Աշխարհը շատ պարզ տալիս է այդ մեսիջները:
Օրինակ՝ հետաձգում են Եվրոպայի ֆուտբոլի առաջնությունը, այլ միջոցառումներ: Եվրոպական երկրների՝ Իտալիայի, Իսպանիայի, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի և մյուսների համար ֆուտբոլը, այսպես ասենք, սրբության սրբոցն է:
Հետաձգել կամ չեղարկել են առաջնությունները, ֆուտբոլային հանդիպումները. միայն դա արդեն նշանակում է, որ աշխարհում շատ մեծ բան է փոխվում»,-ընդգծում է քաղտեխնոլոգը: Նա նշում է՝ մեր երկիրն ամեն ինչ պետք է անի այդ փոփոխություններին պատրաստ լինելու համար:
«Պետք է հաշվի առնել տնտեսական և այլ բնույթի բոլոր հարցերը, որովհետև փորձելու ենք վերադառնալ բնականոն կյանքին, և որքան գիտակից լինենք, այնքան այդ վերադարձն ավելի հեշտ կլինի»,-եզրափակում է Կարեն Քոչարյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում