Մեր կրթական համակարգը պատրա՞ստ էր հեռավար ուսուցմանը. մանրամասնում է փորձագետը. «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Երկրում ստեղծված արտակարգ իրավիճակն արտակարգ դրություն ստեղծեց նաև կրթության ոլորտում: Այժմ թե՛ դպրոցներում, թե՛ բուհերում ժամանակավորապես անցում են կատարել հեռավար ուսուցման: ՀՀ ԳԱԱ գիտակրթական միջազգային կենտրոնի գիտական քարտուղար, կրթության փորձագետ Ատոմ Մխիթարյանն ասում է՝ միանշանակ և միանգամից հեռավար ուսուցման համակարգին պատրաստ չէինք:
«Ի՞նչ հիմնավորմամբ եմ սա ասում: Առաջինը՝ գույքագրված չէ, թե տեխնիկական ինչ միջոցներ ունեն և՛ մեր ուսուցիչները, և՛ մեր աշակերտները, և՛ ուսանողները: Այս առումով բազմաթիվ հարցումներ, սոցցանցերում գրառումներ եղան, որ ովքեր ունեն հին համակարգիչներ, եկեք նվիրենք այս կամ այն գյուղի դպրոցին և այլն: Դա ցույց տվեց, որ տեխնիկական առումով որոշակի խնդիրներ կան:
Երկրորդ՝ ոչ բոլորն ունեն ինտերնետի և դրա համապատասխան արագության հասանելիություն, որովհետև հեռավար կրթությունը պահանջում է արագության որոշակի մակարդակ: Երրորդ՝ դասավանդողներն իրենք կարիք ունեն վերապատրաստման, որովհետև միանգամից վերցնել և դասերն անել հեռավար տարբերակով, որ ծրագիրն էլ հասցնես, անհնար է: Շատերը մինչև հիմա օգտվում էին հեռահաղորդակցության այն միջոցներից, որոնք օգտագործում էին առօրյայում: Դա սոցիալական ցանցերն են կամ էլ հաճախ օգտագործվող ծրագրերը, իսկ դրանցով որակյալ կրթություն կազմակերպելն անհնար է:
Պետք է հանձնարարություններ տաս, դրանք ստուգես, գնահատականներ նշանակես, իսկ այն գործիքները, որոնք օգտագործում ենք առօրյայում, որպես հեռահաղորդակցության և կապ հաստատելու միջոցներ, այդ հնարավորությունները չեն տալիս:
Չորրորդ՝ մեր ուսանողները և աշակերտները, որոնք գուցե տեխնիկական միջոցներից և ծրագրերից օգտվելու առումով երբեմն իրենց ուսուցիչներից առաջ են, միևնույն է, որոշակի հմտությունների կարիք ունեն, ընդ որում, այդ պրոցեսը պետք է կազմակերպվի համատեղ՝ դեմ առ դեմ հանդիպումների ժամանակ, այսինքն՝ կազմակերպվեն ուսուցողական ծրագրեր, դասընթացներ, որպեսզի մարդիկ փորձ ձեռք բերեն: Ստացվում է՝ անցում ենք կատարել ինչ-որ ծրագրի և դա անում ենք արհեստականորեն»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Մխիթարյանը:
Նա ընդգծում է՝ իրեն զարմացրել է ԿԳՄՍ նախարարի հայտարարությունը, որ աշակերտների մասնակցությունը դասերին հունվար-փետրվար ամիսներին 80 տոկոսից ավելի է եղել, հիմա նման մասնակցություն կա նաև հեռավար դասերին: «Եթե աշակերտը կամ ուսանողը ֆեյսբուքով կապվեց իր ուսուցչի հետ, ստացվում է, որ նա մասնակցե՞ց դասին»,-արձագանքում է Մխիթարյանը:
Միևնույն ժամանակ նշում է՝ հանուն արդարության պետք է ասել, որ 1-2 շաբաթվա ընթացքում որոշակի ջանքեր գործադրվեցին, և՛ դասավանդողները, և՛ սովորողները քայլեր են անում տանն անցկացրած ժամանակն ավելի արդյունավետ օգտագործելու և ինչ-որ օգտակար բան այս իրավիճակից քաղելու համար: «Բայց որակի մասին խոսել չի կարելի, այսպես որակ ապահովել չենք կարող»,հավելում է մեր զրուցակիցը:
Մխիթարյանը միևնույն ժամանակ դրական է գնահատում Հանրային հեռուստաընկերության եթերում կազմակերպվող բաց դասերը: «Նման փորձ վաղուց կար: Երբ փոքր էի, հիշում եմ՝ կային հեռուստադասեր: Խորհրդային ժամանակաշրջանում կազմակերպվում էին տարբեր դասընթացներ, դա օգտագործում էինք որպես լրացուցիչ կրթություն: Իհարկե, այս մեթոդն ավելի հասանելի է, որովհետև հատկապես մարզերում տեղեկատվության ստացման առաջին միջոցը մնում է հեռուստատեսությունը, և այդ դասերն օգտակար են ինչպես սովորողների, այնպես էլ դասավանդողների համար, որոնք իրենք էլ որոշակի հմտություններ են ձեռք բերում:
Գիտեմ, որ այդ հեռուստադասերն ահագին մեծ լսարան են հավաքում, որը շատ օգտակար է, ուղղակի անհնար է պատկերացնել, որ դպրոցի բոլոր դասարանների կամ ուսանողների համար կազմակերպվեն այդպիսի դասընթացներ և դրանք հասանելի լինեն բոլորին: Սա կարելի է օգտագործել որպես լրացուցիչ գիտելիքներ և հմտություններ հաղորդելու միջոց»,-ասում է կրթության փորձագետը:
Մեր այն դիտարկմանը, թե ստեղծված իրավիճակը կարո՞ղ է մեր կրթական համակարգին հնարավորություն տալ գույքագրել ոլորտային խնդիրները և նախանշել դրանց լուծման ուղիները, Մխիթարյանն ընդգծում է՝ սա շատ լավ հնարավորություն է, որպեսզի առաջիկա շատ կարճ ժամանակահատվածում կարողանանք հասկանալ, թե ինչպիսի խնդիրներ առաջացան, ինչպես արագորեն լուծենք դրանք:
«Հաշվի առնելով, որ աշխարհում միայն բարձրագույն կրթության առումով 100 միլիոն մարդուց ավելի կրթությունը հեռավար ձևով է ստանում հայտնի համալսարաններում՝ տանից կամ երկրից դուրս չգալով, պետք է զարկ տալ այս ուղղությանը, պատրաստ ունենալ բոլոր դասընթացները՝ կազմված մասնագետների օգնությամբ»,-ասում է Մխիթարյանը:
Նա ընդգծում է՝ որոշումների կայացման գործընթացում պետք է անպայման ընդգրկվեն պետական կառույցների ներկայացուցիչներ, մասնագետներ և հանրության ներկայացուցիչներ, այդ թվում՝ սովորողներ, որպեսզի կարողանանք կարճ ժամանակահատվածում խնդիրներին թիրախային լուծումներ տալ: «Լուծումները կան, ինչ-որ նոր բան հնարելու կարիք չկա, ուղղակի համակարգման և զարգացման խնդիր պետք է դնենք՝ բոլոր շահառուների ակտիվ ներգրավմամբ»,-եզրափակում է Ատոմ Մխիթարյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում