«Գյուղատնտեսությունը բարեփոխումների և նոր տեխնոլոգիաներով զինման անհրաժեշտություն ունի». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Համաճարակային այս օրերն իրենց հետ մի շարք դժվարություններ բերեցին, բայց սա նաև առիթ է տարբեր ոլորտներում գործունեություն իրականացնողների և, իհարկե, պետության համար՝ վերարժևորելու եղածը, տարբեր բնագավառներում գործողությունների հստակ ծրագիր մշակելու, որպեսզի ոչ միայն կարողանանք առավելագույնս արագ և քիչ կորուստներով դուրս գալ ստեղծված իրավիճակից, այլ նաև հաջորդիվ պատրաստ լինենք համաշխարհային և ներպետական ցանկացած մարտահրավերի:
Ակնհայտ է, որ այս օրերին մեր երկրում չունեցանք սննդամթերքի պակաս, դրան նպաստեցին ոչ միայն եղած պաշարները, այլ նաև ապրանքների ներմուծման չդադարեցումն անգամ փակ սահմանների պարագայում: Երկրի համար շատ կարևոր է պարենային անվտանգությունը, պարենի պաշարներով ապահովված լինելը:
Այս առումով կարևոր է նաև, որ ունենանք զարգացած գյուղատնտեսություն: Պետությունը փորձում է այս ոլորտում ներդնել ժամանակակից տեխնոլոգիաներ, գյուղաբնակ մարդկանց շահագրգռել, որպեսզի նրանք զբաղվեն անասնապահությամբ և հողագործությամբ: Այս քայլերից շատերի արդյունքը տեսնելու համար որոշակի ժամանակ է անհրաժեշտ, բայց կարևոր է, որ մարդիկ շահագրգռված լինեն գյուղատնտեսությամբ զբաղվելու:
«Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ-ի նախագահ Հրաչ Բերբերյանը նշում է՝ կան կանխատեսումներ, որ առհասարակ Երկիր մոլորակում սով է սպասվում, դա բոլորովին կապ չունի այս համաճարակի հետ: «Առկա են կլիմայական փոփոխություններ, որոնք այդքան էլ հզոր ազդեցություն չունեն գյուղատնտեսության վրա, չնայած ունենք բերքատվության կորուստ, անասնագլխաքանակի անկում և այլն:
Մենք պետք է մտածենք մեր ինքնաբավության մասին, դա նոր բան չէ: Տարբեր կառավարություններ փորձել են դա անել, գյուղատնտեսությունը հայտարարել են գերակայող ճյուղ և ոչինչ չեն արել: Հիմա պարոն Փաշինյանը խոստացել է լուրջ ուշադրություն դարձնել գյուղատնտեսությանը: Սա, իհարկե, ողջունելի է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Բերբերյանը:
Նա ընդգծում է, որ կան աշխատանքային մեծ տեխնոլոգիաներ, որոնք պետք է կիրառվեն գյուղոլորտի դեմոկրատիզացման համար: «Դա ենթադրում է օրենսդրական դաշտի բարելավում, գիտելիքների ապահովում, գյուղացիական նոր կառույցների կառավարման ձևավորում և այլն: Արտադրությունը դեմոկրատիա էլ է ուզում:
Բնականաբար, մյուս կողմից պետք է ունենանք նոր սերմեր, սերմաթարմացում, նոր տեխնիկա, կաթիլային նոր ոռոգման համակարգ, ինչու ոչ, հակակարկտային ծառայություն, այսինքն այն ամենը, ինչ թույլ կտա, որ գյուղատնտեսությունը զարգանա: Բավականին լուրջ անելիքներ ունենք, ինչը կնպաստի ոլորտի զարգացմանը և այն լավագույնը կլինի տարածաշրջանում: Իմիջիայլոց, միշտ է եղել լավագույնը»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Կառավարությունը նաև անտոկոս վարկեր է առաջարկում գյուղատնտեսներին՝ կորոնավիրուսի հետևանքով ոլորտում եղած ռիսկերից հնարավորինս չտուժելու համար: Մասնավորապես՝ պետությունն առաջարկում է վճարել տոկոսագումարները, իսկ գյուղացին էլ պետք է վճարի մայր գումարը:
Բերբերյանն ընդգծում է՝ այս հարցում իրենք կառավարության հետ ունեն տարաձայնություններ: «Կարծում ենք, որ պետք է արտադրողը սուբսիդավորվի և ոչ թե բանկերը: Բանակցում ենք կառավարության հետ, տեսնենք մինչև գարուն իրավիճակն ինչպես կփոխվի: Համենայն դեպս, ցանկանում ենք, որ ֆերմերները ֆինանսավորվեն, ոչ թե միջնորդ կազմակերպությունները: Ի՞նչ մոտեցում կարելի է կիրառել: Օրինակ՝ թե գյուղացին քանի հեկտար է մշակում, կամ անասնագլխաքանակի հաշվարկով»,-ասում է ՀԿ-ի նախագահը:
Օրերս էկոնոմիկայի փոխնախարար Վարոս Սիմոնյանը նշել էր, որ մի շարք ապրանքատեսակների ներմուծման մաքսատուրքերը կզրոյացվեն: Խոսքը հիմնականում բժշկական սարքավորումների, ինչպես նաև մի շարք ապրանքների, մասնավորապես՝ կարտոֆիլի, սոխի, գազարի և այլ ապրանքների մասին է:
Այդ որոշումը և ապրանքների ցանկը նախարարությունն ավելի ուշ է հրապարակելու: Բերբերյանից հետաքրքրվում ենք՝ արդյո՞ք այս պրակտիկան ճիշտ չէր լինի կիրառել նաև գյուղոլորտում: Նա դրական պատասխան է տալիս:
«Այդ կերպ պետությունը կօգնի գյուղացուն: Տեսեք՝ մենք սերմացուի տեսակներ ունեինք, որ ազատված էին և՛ պետտուրքից, և՛ մաքսատուրքից: Բայց այսօր ԵԱՏՄ կազմի մեջ լինելով, միայն կարտոֆիլի սերմացուի համար վճարում ենք երեք տոկոս պետտուրք: Դա շատ լուրջ գումար է, կազմում է մոտ 30 եվրո մեկ տոննայի հաշվարկով:
Ինչո՞ւ պետք է գյուղացին այդքան գումար վճարի այն դեպքում, երբ այդ սերմը ցանելու համար է: Նույնը ցորենի դեպքում՝ պետտուրքը կազմում է երկու տոկոս: Որոշ ժամանակ առաջ դա չունեինք, իսկ այսօր գյուղացու համար դա բեռ է: Եթե սերմերը մաքսատուրքից ազատելու քայլ արվի, դա շատ ողջունելի կլինի: Սերմացուն վաճառքի համար չէ, այլ ցանելու:
Մենք էկոնոմիկայի նախարարի հետ մի քանի հարց քննարկել ենք, կարծում եմ՝ կարող ենք աշխատել: Իհարկե, ժամանակից առաջ չընկնենք, բայց որ այսօր գյուղատնտեսությունը կարիք ունի ռեֆորմների և նոր տեխնոլոգիաներով զինման, միանշանակ է»,-եզրափակում է Հրաչ Բերբերյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում