Նոր հուզումներ՝ արդեն կոմունալ վճարումների համատեքստում
Society
Սկսվող յոթնօրյակը կարելի է կոչել կոմունալ վճարումների «տեռորի» շաբաթ։ Նախորդ շաբաթ ՀՀ հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը հայտարարեց, որ կոմունալ ծառայությունների դիմաց վճարման պարտավորության կատարմանը խոչընդոտող ֆորս մաժորը վերացվել է, մինչդեռ արտակարգ դրությունը և սահմանափակումները շարունակվում են։ Այս պարագայում առաջանում է իրարամերժություն, որը առաջ է քաշում մի հարց՝ եթե արտակարգ իրավիճակը դեռ չի վերացվել և սահմանափակումները գործում են, ապա ինչպե՞ս կամ ո՞ր իրավական ֆորմատով է վերացվել ֆորսմաժորը։ Եթե մեզ համոզում են, որ ֆորսմաժոր այլևս չկա, ապա կհամաձայնեմ մի դեպքում՝ եթե դա վերաբերվի բացառապես «Գազպրոմ Արմենիային» և «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերություններին ու այս դեպքում հասկանալի է, թե ինչու․․․․ Ինչ վերաբերում է մեզ կամ հասարակ սպառողների ֆորսմաժորին, որը դարձել է արդեն ապրելակերպ, ապա այս հարցում ունեմ իմ սեփական դիտարկումները․ ֆորսմաժորները դեռ նոր են թափ առնում և չեն կարող թափ չառնել, քանի որ կիսում եմ «Սպառողների ասոցիացիայի» նախագահ պարոն Պողոսյանի կարծիքը, որ հակաճգնաժամային սոցիալական ծրագրերը, շատ մեղմ ասած, իրականացվել են թերացումներով և մեթոդապես ոչ ճիշտ ու սխալ մոտեցմամբ։ Եթե կառավարությունը չվերանայի կամ առնվազն չհետաձգի կոմունալների վճարման գործընթացը, վստահ եմ, որ բացի ֆորսմաժորները կունենանք նաև «ֆորսմինորներ», որոնք կուղեկցվեն նոր հուզումներով, որոնք բնավ լավ տեղ չեն տանելու։ Չեմ կարող չհամաձայնել վերջերս «Պոլիտէկոնոմիա» հետազոտական ինստիտուտի տնտեսական մեկնաբան Արա Գալոյանի՝ մամուլում արտահայտած այն տեսակետի հետ, որ մեր երկրում ձևավորված է, այսպես կոչված, մշակույթ-համակարգ, որը ձեռք ենք բերել կամ ձևավորվել է էներգետիկ ճգնաժամի հաղթահարման՝ մեր վերապրած 90-ական թվականներին։ Ասվածը գլոբալ առումով վերաբերում է նրան, որ մենք, այնուամենայնիվ, ամեն գնով վճարելու ենք սպառված էլեկտրաէներգիայի և գազի համար, սակայն ինչպե՞ս կարելի է սեփական ժողովրդին դնել փակուղու առջև և լռությամբ հարցը տանել քաղաքական նպատակահարմարության հարթություն։ Եթե ճգնաժամի վերացումը պայմանավորված է տնտեսության շատ քիչ ճյուղերի վերաբացմամբ ու մի քանի օր աշխատանքի վերադարձած սահմանափակ թվով մարդկանց, ապա նույնիսկ այս պարագայում հնարավոր չէ կոմունալ վճարումների իրականացումը, քանի որ վերջիններս աշխատավարձ դեռ չեն էլ ստացել, ու այս իրավիճակում հասարակության մի զգալի մասը պարզապես ի վիճակի չէ կատարել կոմունալ վճարումներ՝ անգամ իշխանությունների մասնակի աջակցության դեպքում։ Ստացվում է, որ անխուսափելիորեն կառավարությունը պետք է առաջարկի նոր, ռացիոնալ, իրատեսական լուծումներ, որոնք իրապես մեզ դուրս կբերեն արտակարգ դրությամբ պայմանավորված ճգնաժամից։
Լիլիթ Սիլանյան «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախաձեռնող խմբի անդամ, իրավաբան
