«Ծիրանի բերքը սպասվածից քիչ կլինի, կարտոֆիլի համար վատ տարի չէ». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Գյուղատնտեսական ոլորտի հարցերը մշտապես հայտնվում են մեր ուշադրության կենտրոնում և դառնում քննարկման առարկա: «Ագրարագյուղացիական միավորում» ՀԿ-ի նախագահ Հրաչյա Բերբերյանի հետ զրուցել ենք գյուղատնտեսական բերքի ծավալների, կարտոֆիլի ու ցորենի ցանքատարածությունների, գյուղվարկերի ու գյուղապահովագրության մասին և ոչ միայն:
Բերբերյանը նշում է՝ ծիրանի բերքը սպասվածից քիչ կլինի, նույնը կապված է պտղի հետ: «Մասսայական հիվանդություններ ունենք խնձորենու և դեղձենու հետ կապված: Գարնանային անձրևների առատության պատճառով առաջացած խոնավությունը հանգեցրեց հիվանդությունների զարգացման՝ սնկային հիվանդություններ, քոս և այլ հիվանդություններ: Կարտոֆիլի համար վատ տարի չէ:
Ցանքատարածությունները մի փոքր ավելացել են, չնայած ոչ որակյալ սերմերի հաշվին: Այն մարդիկ, որոնք պետք է մեկնեին արտագնա աշխատանքի, սակայն կորոնավիրուսի պատճառով չկարողացան, մնացին իրենց տներում և սկսեցին տարբեր կուլտուրաներ մշակել, հիմնականում կարտոֆիլ: Նրանք Շիրակի և Գեղարքունիքի մարզերի ֆերմերներն են»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Բերբերյանը:
Նա ներկայացնում է ցորենի ցանքատարածությունների հետ կապված պատկերը:
«Ցորենի ցանքատարածությունների ավելացման հարցով դիմել ենք կառավարությանը, մի սխեմա ենք առաջարկել, որ անտոկոս վարկի փոխարեն գյուղացուն ցորեն տանք և հաջորդ տարի մեկին երկու հարաբերակցություն արտացոլմամբ ստանանք: Այսինքն՝ մենք մեկ կիլոգրամ սերմ կտանք, հետ կվերցնենք 2 կգ պարենային ցորեն:
Ցավոք, կառավարության «մասնագետները» փորձում են փոփոխել մեր առաջարկը, որը մեզ համար անընդունելի է: Նույնիսկ Ազգային ժողովում «վազող», «քայլող» պատգամավորներ ունենք, հանձնաժողովի նախագահներ, որոնք խառնվել են այդ ծրագրին:
Եթե այդ ծրագիրը չձևափոխեն, մենք 2-4 տարում կհասցնենք ցորենի ցանքատարածությունները ավելացնել կրկնակի ծավալով: Իսկ եթե նախկին կաշառակերները, որոնք այսօր պատահական իշխանության են եկել, փորձում են իրենց ձեռքերը տաքացնել այս ծրագրի վրա, կունենանք այն, ինչ-որ ունենք՝ անորակ սերմ, անորակ բերք, իսկ ցանքատարածությունները չեն ավելանա»,-նշում է մեր զրուցակիցը:
Բերբերյանը նշում է՝ էկոնոմիկայի նախարարին ասել է՝ եթե դուք պետք է այդ ծրագիրն անեք, մենք հետ ենք քաշվում, հակառակ դեպքում՝ թողեք մենք այդ ծրագիրն իրականացնենք: «Իրենք առաջարկում են այլ տարբերակներ՝ որ գյուղացին 50 տոկոսով մասնակցի դրան, կանխավճար վճարի և այլն:
Ոնց ես եմ հասկանում, ցանկանում են հենց սկզբից գումար աշխատել: Նույն առաջարկն արվել է նաև գարու ցանքատարածությունների դեպքում, որը կխթանի անասնակերի արտադրությանը, անասնագլխաքանակի ավելացմանը»,-ընդգծում է Բերբերյանը:
Անդրադառնում ենք նաև կառավարության՝ անասնագլխաքանակի հաշվառմանը: «Մեզ մոտ տարեցտարի անասնագլխաքանակի անկում է գրանցվում, բայց կառավարությունը փորձում է համարակալում անցկացնել՝ չհասկանալով դա ինչ բան է: «Бонитировка»-ն մի գիտություն է, որը նշանակում է ընտանի կենդանիների անձնագրավորում, ոչ թե հաշվառում: Հաշվառումը անձնագրավորման մի թևն է: Էլ ի՞նչ ենք ուզում այս մարդկանցից, պիտակները կկախեն կենդանիների ականջներից, այդ գումարներն էլ այդտեղ կմսխեն, իսկ հետո էլ հետևանքների համար ոչ մեկը պատասխան չի տա: Կամ հիմա որտե՞ղ են ժամանակակից ֆերմաները:
Պլաստմասե կամ պոլիէթիլենային թաղանթի տանիքով ֆերմա՞ եք տեսել, որ բերել կապում էին գյուղացու գլխին: Այս թալանչի ծրագրերը դուրս են գալիս կառավարությունից: Մենք այսօր այնքան ֆերմաներ ունենք, որոնք կարելի է վերականգնել ու աշխատեցնել:
Թող դրա մասին մտածեն: Ոչ թե մեկն ասի՝ պահեստամասեր ունեմ, գնամ կառավարություն, ասեմ այդ ծրագիրը տվեք ինձ, այդ պահեստամասերը վաճառեմ: Այդ կերպ ենք աշխատել, որ այս օրին ենք հասել»,-նշում է ՀԿ-ի նախագահը:
Իսկ վերջում անդրադարձ գյուղվարկերին ու գյուղապահովագրությանը: «Գյուղվարկերի համար մարդիկ մեկ ամիս առաջ հերթ են կանգնում, հետո այնքան թղթաբանություն են պահանջում, մինչև այդ մեկ միլիոն դրամը ստանան:
Ապահովագրության մասին շատ եմ խոսել: Եթե մի պետություն չունի հակակարկտային համակարգ, այսինքն ունի, բայց լավ չի աշխատում՝ գումարները լավ ծախսում են, արդյունավետություն չկա, մի երկիր, որը չկարողացավ բարեկարգել ոռոգման համակարգը, ձախողել է բույսերի պաշտպանությունը՝ մասսայական հիվանդություններ են Արարատյան հարթավայրում, անասնաբուժության հարցը մինչև հիմա չի կարողացել կարգավորել, ի՞նչ ապահովագրության մասին է խոսքը»,-եզրափակում է Հրաչ Բերբերյանը:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում