«Եթե փողոցում դիմակ կրելու պրակտիկան շարունակվի, առաջիկայում այլ հիվանդությունների աճ ենք ունենալու». «Փաստ»
Interview«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Թեպետ մեր քաղաքացիներն արդեն համակերպվել էին նաև փողոցում դիմակ կրելու պարտադիր պայմանին, այդուհանդերձ, հատկապես վերջին մի քանի օրերի ընթացքում, երբ օդի ջերմաստիճանը հասավ անգամ +40-ի, շատերը բարձրաձայնեցին, մեղմ ասած, այն անհարմարության մասին, որը պատճառում է դիմակը: Անդրադառնալով թեմային՝ համաճարակաբան Ռուբեն Հովհաննիսյանը «Փաստի» հետ զրույցում ընդգծեց, որ հարցն, իսկապես, շատ սուր է:
«Բացի այն, որ զուտ դիսկոմֆորտ է, նաև մաշկային խնդիրներ է առաջացնում, դիմակը խրոնիկ կերպով թթվածնային քաղցի պայմաններ է ստեղծում: Էլ չեմ ասում, որ դիմակը, որպես արտաքին մատերիալ, շնչուղիների վրա լրացուցիչ պատնեշ առաջացնելով, իր վրա հավաքում է բազմաթիվ տարատեսակ միկրոբներ, բացիլներ, վիրուսային մասնիկներ:
Եվ սա հատկապես փողոցային պայմաններում երկարատև կրելու դեպքում: Ու մարդը դիմակի՝ այդ բակտերիաներով հագեցած խիտ միջավայրից անընդհատ հարուցիչները շնչում է՝ դրանք ներմուծելով շնչառական համակարգ: Եվ եթե փողոցում դիմակ կրելու պրակտիկան շարունակվի, ամենայն հավանականությամբ, աշնանը, ինչպես նաև հետագայում ունենալու ենք նաև տարատեսակ բակտերիալ թոքաբորբերի աճ:
Շատ հավանական է, որ կունենանք նաև տուբերկուլ յոզի հիվանդացության աճ:
Երբ մարդու դիմադրողականությունն ընկած չէ, ազատ շնչառության պայմաններում այդ ախտածին հարուցիչները գլուխ չեն բարձրացնում: Բայց այլ պատկեր է դիմակ կրելու պարագայում: Ընկճելով շնչառական ապարատը ու լուրջ սթրեսի ենթարկելով այն՝ այլ հիվանդությունների աճ ենք ունենալու: Այս առումով մենք կարող ենք շատ մեծ խնդիրներ ունենալ մոտ ապագայում»,ասաց համաճարակաբանը:
Ինչ վերաբերում է հատկապես շոգ եղանակին դիմակ կրելու ռիսկերին, մեր զրուցակիցը շեշտեց. «Շոգն ավելի շատ բարձրացնում է մաշկային խնդիրների առաջացման ռիսկը: Բացի այդ, շոգ եղանակային պայմաններում օդում փոշոտվածության մակարդակն է բարձրանում, և դիմակը, որպես ֆիլտր, ավելի շատ փոշի է վերցնում իր վրա:
Միևնույն ժամանակ, դիմակը խոնավանում է, անհարմարություն պատճառում մարդկանց, որոնք ամեն պահի կարող են այն որևէ կերպ փորձել տեղաշարժել՝ պատճառած անհարմարությունից մի փոքր ձերբազատվելու համար: Այնուամենայնիվ, յուրաքանչյուր անգամ ձեռքով կպնելը լրացուցիչ ինֆեկցման հնարավորություն է ստեղծում»:
Նա շեշտեց, որ դիմակի տեսակը, մեծ հաշվով, ևս կապ չունի վերոնշյալ հնարավոր խնդիրներից խուսափելու առումով. «Ընդհանուր առմամբ, եթե, օրինակ՝ խոշոր մեգապոլիսներում վարակի սրացման շրջանում փողոցում դիմակ կրելը որոշակի առումով կարող է արդարացված լինել, ապա մեզ մոտ բացարձակ իմաստ չեմ տեսնում: Մարդկանց պետք է թույլ տալ հանգիստ շնչել, առավել ևս, որ փողոցում դիմակ կրելը վարակի կանխարգելման առումով որևէ դեր չի խաղում:
Հակառակը՝ մարդկանց ավելի է նյարդայացնում, թթվածնային քաղցի պայմաններ է ապահովում, ինչը լրացուցիչ ընկճում է դիմադրողականությունը և կարող է այլ վարակների զարգացման համար խթան հանդիսանալ:
Այս ընթացքում անգամ վարակի պատասխանատու պետական կառույցների այլ համաճարակաբանների հետ եմ խոսել, խնդրել հարցը բարձրաձայնել: Լիովին համաձայն են լինում, ասում են՝ հայտնում ենք մեր մասնագիտական կարծիքը, բայց մեզ չեն լսում: Առհասարակ, առողջ կարծիքները շատ դժվարությամբ են ընկալվում համապատասխան մարմինների կողմից»:
Խոսելով համաճարակային ընդհանուր իրավիճակի մասին՝ Ռ. Հովհաննիսյանը նշեց, որ այս փուլում ու հատկապես օգոստոսին վարակի տարածման տեմպերի որոշակի նվազում կտեսնենք.
«Դա պայմանավորված է արձակուրդային շրջանով: Նաև տնային տնտեսություններում վարակման տեմպերի որոշակի նվազում կլինի, քանի որ մարդիկ ավելի շատ են դրսում՝ մաքուր օդին գտնվում:
Այնուամենայնիվ, վարակի տարածման տեմպերի նվազում կտեսնենք, մինչև արձակուրդային շրջանի ու շոգ եղանակի ավարտը:
Իմ պատկերացմամբ՝ աշնանը սրացման փուլ ենք ունենալու, նորից վարակի տարածման տեմպերը բարձրանալու են՝ կապված նաև հարակից ինֆեկցիաների սեզոնային բռնկումների հետ»:
Մեր զրուցակիցը շեշտեց, որ կառավարության կողմից բնակչության հետ անհրաժեշտ աշխատանքի տեսանկյունից որևէ լուրջ քայլ այդպես էլ չի նկատել այս ընթացքում. «Չտեսանք թեստավորման մեծ քանակների ավելացում, որը կնպաստեր շատ վարակակիրների հայտնաբերմանը, իսկ երբ մարդն իր վարակակիր լինել-չլինելու վիճակից տեղյակ է լինում, կանխարգելիչ գործողություններն ավելի են մեծանում ու քիչ հավանական է, որ ուրիշներին վարակի:
Մեծ հաշվով, արտակարգ դրությամբ որևէ խնդիր չլուծվեց: Իսկ կոնտակտավորներին հետևելու մեխանիզմը այնքան հակասական ու պայմանական էր. եղել են դեպքեր, երբ երկու-երեք շաբաթ ուշացումով են պարետատնից զանգել ու ասել՝ գիտեք՝ դուք կոնտակտ եք ունեցել այսինչ անձի հետ:
Դրանք հստակ դեպքեր են: Խնդիրն այն է, որ այն մեխանիզմները, որոնք իրական դեր պետք է խաղային, թերի ու անհասկանալի բնույթ ունեն: Անհրաժեշտ գործողությունների տեսանկյունից ես որևէ էական զարգացում չեմ տեսնում: Համաճարակը բնականոն հունով զարգացավ, տարածվեց և հիմա պարզապես հետևում ենք իր բնական ընթացքին»:
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում